Dies-redenaar Paul van der Heijden bepleit werkelijk onafhankelijke
rechter
Eredoctoraat UvA voor dr. W.F. Duisenberg
3 januari 2001
Op maandag 8 januari 2001 viert de Universiteit van Amsterdam haar 369ste Dies Natalis. Paul van der Heijden, hoogleraar Arbeidsrecht, zal de diesrede uitspreken, getiteld:Iit takes three to tango. Verder zullen eredoctoraten worden verleend aan Wim Duisenberg, president van de Europese Centrale Bank, aan de natuurkundige en chemicus Noor van Andel en aan David Clines, hoogleraar Bijbelwetenschappen.
In zijn rede It takes three to tango houdt prof. mr. P.F. van der
Heijden een krachtig pleidooi voor een onafhankelijke rechterlijke
macht als beschermer van de rechtsstaat. Bovendien bepleit hij een
duidelijkere scheiding tussen de wetgevende en de uitvoerende macht.
Tweede en Eerste Kamer, gemeenteraden en provinciale staten dienen
werkelijk als controleurs van de bestuurders op te treden en bij hun
controlerende taak niet aan handen en voeten gebonden te zijn door
coalities en regeringsakkoorden. Tot slot roept hij op tot een
maatschappelijk debat over de verhouding tussen de wetgevende, de
uitvoerende en de rechterlijke macht. De aanleiding tot zijn
stellingname is de vorming van een nieuw orgaan in de rechtsstaat: de
Raad voor de Rechtspraak.
Volgens Van der Heijden staan de drie kernfuncties van de overheid
onder druk. De overheid als representatief democratisch systeem staat
onder druk vanwege de lauwe belangstelling van burgers voor de
politieke partijen. Op het functioneren van de staat als producent van
diensten is veel kritiek. En ook de rechtsstaat verliest aan karakter
door de vaak onduidelijke scheiding tussen wetgevende en uitvoerende
macht. Mede als gevolg van deze druk krijgt de rechter vele rollen
toebedeeld. Hem wordt gevraagd op te treden als beoordelaar van
politiek handelen, als laatste strohalm in de ogen van 'ontrechte'
burgers, als corrector van de wetgever en als plaatsvervangend
wetgever (bijv. in het stakingsrecht). Rechters functioneren
tegenwoordig zonder veel kritiek uit de burgerij. De samenleving richt
haar kritische pijlen op de politiek en zoekt bescherming bij de
rechter. Kritiek op het functioneren van de rechter komt vooral van
politici en openbaar bestuurders: de rechter zou te veel op de stoel
van de bestuurders gaan zitten. Van der Heijden houdt de bevindingen
van de Commissie Van Kemenade en de voorstellen voor herstructurering
van de rechtelijke macht tegen het licht en bepleit daarbij nog eens
het belang van een werkelijk onafhankelijke rechterlijke macht.
Eredoctoraten
Dr. Wim Duisenberg (1935) ontvangt een eredoctoraat vanwege het belang
van zijn werk op het gebied van de monetaire economie. Duisenberg
heeft de afgelopen drie decennia grote invloed uitgeoefend op het
Nederlandse economische beleid en heeft bijgedragen aan het groeiend
aanzien van de Nederlandse wetenschappelijke instellingen op
economisch gebied. Erepromotor is prof. dr. M.M.G. Fase, hoogleraar
Macro-economie aan de UvA.
Ir. Noor van Andel (1938) is een gedreven en veelzijdig onderzoeker op
het gebied van scheikunde en natuurkunde, met een scherp oog voor
revolutionaire technologische ontwikkelingen. Zijn actieve loopbaan
speelde zich grotendeels af bij AKZO Nobel. Hij was onder meer
betrokken bij de ontwikkeling van de huidige beschrijfbare cd en bij
onderzoek naar alternatieve energiebronnen zoals zonnecellen.
Erepromotor is prof. dr. K. Vrieze, hoogleraar Anorganische chemie aan
de UvA.
Prof. David Clines (1938) is een van de pioniers op het gebied van de
integratie van de klassieke bijbelwetenschap met de
cultuurwetenschappen. Met zijn multidisciplinaire en methodologische
benadering van de bijbel heeft hij de bijbelwetenschappen opnieuw een
plaats gegeven in het hart van de geesteswetenschappen. Erepromotor is
prof. dr. A. Brenner, hoogleraar Bijbelwetenschappen aan de UvA.
De Dies Natalisviering vindt plaats in de Aula van de UvA, Singel 411
te Amsterdam en begint om 15.00 uur.
..
Laatste wijzigingen: 3 januari 2001 - webmaster@uva.nl
Bron: PR & Persvoorlichting