Nederlandse Akkerbouw Vakbond
Open brief aan de Minister van Landbouw, natuurbeheer en visserij
DE EMMER LOOPT OVER
Standdaarbuiten, 3 januari 2001
Excellentie,
De afgelopen tijd heeft u kennis kunnen nemen van de slechte
inkomenssituatie op de akkerbouwbedrijven. De Werkgroep Landbouw en
Armoede publiceerde een LEI-onderzoek, waaruit onder meer bleek, dat
in de onderzochte periode maar liefst 52% van de akkerbouwbedrijven
een inkomen beneden de minimumgrens had. De recent verschenen
prognoses van het LEI laten zien, dat de situatie in de afgelopen twee
jaar nog slechter is dan in de vóór het armoedeonderzoek beschouwde
periode. De Nederlandse regering toont zich echter ziende blind voor
de omstandigheden, waarin de gezinnen op akkerbouwbedrijven momenteel
verkeren. Een opsomming:
- Rond de besluitvorming over de hervorming van het landbouwbeleid in
her kader van Agenda 2000 hebben NAJK, NMV en NAV gezamenlijk laten
weten, dat prijsverlagingen strijdig zijn met de hogere eisen, die
politiek en samenleving aan de productiewijze in de landbouw stellen.
Dat signaal is volkomen genegeerd. Sterker nog: u heeft daar bovenop
nog een poging gedaan het suikersysteem om zeep te helpen.
Suikerbieten is nota bene ongeveer het enige gewas waar nog een beetje
een kostendekkende prijs voor betaald wordt.
- "Paars" heeft zich ooit voorgenomen, de administratieve lastendruk
te verminderen. Nou, daar heeft de akkerbouw bar weinig van gemerkt:
lozingenbesluit, registratie gewasbeschermingsmiddelen, MINAS AT.
Allemaal overheidsmaatregelen, die de werkdruk en de kosten verhogen
zonder dat daar voor akkerbouwers iets tegenover staat.
- De regering heeft verschillende sectoren gecompenseerd voor de
gestegen brandstofprijzen. De akkerbouw vond ze in dat verband
kennelijk niet de moeite waard.
- Gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen naar het hoge BTW-tarief,
verhoging van het hoge BTW-tarief en de Regulerende Energiebelasting
zijn maatregelen in het kader van de zogenaamde vergroening van het
belastingstelsel. De gedachte is, dat deze lastenverzwaringen via
onder meer de inkomstenbelasting gecompenseerd worden. Maar door de
slechte inkomens komt daar voor de akkerbouw niets van. "Iedereen gaat
er op vooruit", kraait de regering zelfgenoegzaam. Die verhalen over
vergroening hebben wat de akkerbouw betreft een hoog "kleren van de
keizer"-gehalte. De werkelijkheid is, dat vergroening nu uitwerkt als
een reeks platte aanslagen op het inkomen.
-Een motie van de Tweede Kamer waarin gevraagd wordt om een
regulerende heffing op gewasbeschermingsmiddelen is op zijn zachtst
gezegd niet met gejuich ontvangen. De motie gaat inderdaad totaal
voorbij aan de inkomensgevolgen voor de akkerbouw. Zolang dat zo is
kunt u enige constructieve aandacht voor dat idee wel vergeten.
We geven u deze opsomming middels een open brief omdat we willen laten
zien, dat U ten volle verantwoordelijk bent voor de huidige toestand
in de akkerbouw. De gevolgen van de bedoelde reeks besluiten en
maatregelen zijn niet alleen uit sociaal oogpunt verkeerd. Op de wat
langere termijn wordt een schaarste aan plantaardige producten
verwacht. Het is dan nu onverantwoord om die sector, die wat
kennisniveau en natuurlijke productieomstandigheden betreft tot de
beste van de wereld behoort, zo in het harnas te jagen. We vragen U
daarom nogmaals een keer af te dalen uit uw paarse wolk en op de
bedrijven en de akkers kennis te nemen van de gevolgen van uw beleid.
U zou dan ook kunnen vernemen welke ideeën er bestaan om de verhouding
akkerbouw - overheid te verbeteren.
In afwachting van uw reactie,
Hoogachtend,
Joop de Koeijer, voorzitter NAV
Voor nadere inlichtingen kunt u bellen naar:
Joop de Koeijer tel. nr. 0651-389673 of
Hijlko Feitsma tel. nr. 0596-582152