Bouwers en banken sterk verweven

De bouwtop is innig verweven met de financiële wereld. Namen van topondernemers als Rinnooy Kan, Loudon en Berndsen duiken ook op bij ABN-Amro, Delta Lloyd en ING-Groep. Het beeld van belangenverstrengeling en vriendjespolitiek dringt zich op, maar bewijzen kan het wetenschappelijk bureau van de Socialistische Partij het niet.

We hebben feiten verzameld en op een rijtje gezet. Iedereen mag daar zijn eigen conclusies uit trekken, licht N. Schouten van het wetenschappelijke instituut van de Socialistische Partij toe. Maanden zijn de onderzoekers bezig geweest met het napluizen van jaarverslagen en andere rapporten om gegevens boven water te krijgen. De resultaten van de moeizame zoektocht zijn gebundeld in de publicatie Ruimte voor iedereen.

Uit de verbanden die tevoorschijn zijn gekomen, blijkt overduidelijk grote verwevenheid tussen grote bouwers en de financiële wereld. Banken en verzekeraars bezitten substantiële percentages aandelen van grote bouwbedrijven. Andersom heeft de bouwtop via strategische benoemingen van commissarissen en bestuurders een aardige vinger in de pap in diezelfde financiële wereld.

Zo blijkt de top van Ballast Nedam twee commissariaten bij Delta Lloyd Nuts Ohra te bekleden en adviseren twee andere bestuurders bij ABN-Amro en Robeco. Drie heren uit top van de Hollandsche Beton Groep hebben de krachten verdeeld over ABN-Amro, ING-Groep en Rabo. Verder komt president-commissaris Dura van Dura/Vermeer over de vloer bij Fortis en werken twee van de commissarissen als bestuurder bij ABN-Amro en ING-Groep.

Ook blijken veel bouwondernemingen er een huisbankier op na te houden. Ballast Nedam doet vooral zaken met ABN-Amro. Die bank mag trouwens ook de BAM Groep, Dura/Vermeer, HBG, TBI en VWS tot haar klantenkring rekenen. ING-Groep treedt op als financier voor HBG, Heijmans en TBI. Fortis is bankier van TBI en Rabo van HBG.

Je ziet machtsconcentraties ontstaan waarbij de concurrentiepositie wel heel sterk is geworden. In algemene termen spreekt men van een monopolie bij een marktaandeel van 30 procent. In de bouw ligt dat percentage veel lager, concludeert de onderzoeker.

De praktijk leert dat veel bouwbedrijven zich concentreren op een of twee grote projecten en voor de vorm bewust hoog inschrijven op andere aanbestedingen. Van serieus meedingen is in zon geval geen sprake, ook al lijkt het dat er voldoende offertes binnenkomen. De orderportefeuilles in de bouw zijn veel minder flexibel dan in andere sectoren, weet Schouten.

De onderzoekers concluderen dat het afgelopen decennium een ware fusiegolf in de bouw heeft plaatsgehad. Naast de talloze aannemers en installateurs die vooral op de lokale markt werken, zijn een paar machtige spelers ontstaan. De onderzoekers wijzen daar twee oorzaken voor aan. Ten eerste de economische malaise van begin jaren negentig waardoor veel bedrijven failliet gingen en ten tweede de machtstrijd om posities op de grote uitleglocaties te verwerven.

5 januari 2001 - CoBouw

Hoewel BouwOnline® de grootste zorg en zorgvuldigheid besteedt aan de inhoud, sluiten wij elke aansprakelijkheid uit met betrekking tot de aangeboden informatie - in welke vorm dan ook. © 1999,2000 - BouwOnline®, Postbus 637, 1000EE AMSTERDAM Telefoon 020-5834919 - Fax 020-5838783 - e-mail -