Ook Leidse brandweer beraadt zich over beleid na 'Volendam'
'Brandveiligheid moet in ieders hoofd'
BRANDWEER - 'Volendam' heeft ook de Leidse brandweer aan het denken
gezet. 'Veiligheid moet een thema worden, en misschien wel een manier
van leven.' Aan het woord is C. van der Meyden, hoofd repressieve
dienst ('uitrukdienst') en plaatsvervangend commandant van de
Brandweer Leiden.
Van der Meyden kijkt altijd als hij ergens is, naar de veiligheid van
het pand. Na aankomst in zijn hotel, checkt hij eerst de vluchtwegen.
Wordt hij daar niet onrustig van?
'Integendeel. Het geeft mij een goed gevoel. Als er iets gebeurt, dan
weet ik of ik links- of rechtsaf moet. En dit is eigenlijk precies
waar het om gaat. Iedereen zou iets meer veiligheidsbesef moeten
hebben. Dan heb ik het over de ondernemer, die nog altijd de
exploitatie van de zaak het belangrijkst vindt en bij wie veiligheid
geen prioriteit heeft. Maar ik heb het ook over de individuele burger
en zijn verantwoordelijkheden.'
Is het niet zo dat die gewone mensen waar u het over heeft juist
verwachten dat de overheid, in dit geval de brandweer, dit voor hen
regelt? Zij behoort toch de brandveiligheid te controleren?
'De brandweer heeft te maken met regelgeving. De overheid maakt de
regels en wij checken of de juiste maatregelen zijn genomen. Sinds
1992 moeten openbare gelegenheden waar meer dan vijftig personen
tegelijk aanwezig zijn, beschikken over een gebruiksvergunning. Zo'n
vergunning stelt de voorwaarden waar het pand aan moet voldoen. Gaat
het om nachtverblijf, dus bijvoorbeeld een pension, dan is een
vergunning al vereist als er meer dan tien personen kunnen verblijven.
Op basis van een zogeheten gevaarsindicatie zijn hierbij categorieën
aangebracht. Het komt er in het kort op neer dat alle grote
instanties, zoals ziekenhuizen, bejaardentehuizen en bijvoorbeeld
grote discotheken, maar ook kinderdagverblijven, inmiddels een
gebruiksvergunning hebben.'
Is Leiden daarmee een veilige stad te noemen?
'Van de bedrijven en instellingen die een gebruiksvergunning moeten
hebben, is inmiddels veertig procent voorzien. Dat is mooi, maar dat
betekent tegelijkertijd dat het grootste deel, namelijk zestig procent
nog geen vergunning heeft en dus niet wordt gecontroleerd. Het grote
probleem bij de afgifte van gebruiksvergunningen is het gebrek aan
mensen. We hebben niet alleen te maken met alle panden die
gecontroleerd moeten worden, maar ook met diegenen die al een
vergunning hebben. Die moeten ieder jaar opnieuw worden bezocht.
Leiden heeft een beroepsbrandweer die zes tot acht minuten na een
melding ter plaatse is. Doordat we over twee kazernes beschikken die
24-uurs diensten draaien, kunnen we de hele stad in de gestelde tijd
bereiken. Dit garandeert voor een groot deel de veiligheid van de
stad.'
Wat zijn de sancties als een bedrijf niet aan de eisen van
brandveiligheid voldoet?
'Het enige sanctiemiddel dat we hebben, is sluiting. Voldoet een
bedrijf niet aan de vereiste veiligheidsmaatregelen, dan zou het
gesloten moeten worden. Wat nu gebeurt, is dat vaak wordt afgewogen of
het alle tijd en moeite waard is. Je moet dan toch naar de rechter om
sluiting af te dwingen. Een rechtzaak vereist een grote inspanning. We
kijken nu misschien nog te vaak naar wat het oplevert. Het gaat
allemaal een beetje langs de weg der geleidelijkheid. Misschien moeten
we daar veel strenger in worden, niet te aardig zijn, minder gedogen.
Als we consequent naar de rechter zouden stappen als iemand buiten
zijn boekje gaat, bereik je misschien dat ondernemers wel degelijk
over hun verantwoordelijkheden gaan nadenken.'
Wat zou de brandweer nog meer kunnen doen aan preventie?
'Misschien moeten we bedrijven stimuleren om op de veiligheid te
letten, zoals bijvoorbeeld is gebeurd bij het EK-Voetbal. Voorafgaande
aan het voetbaltoernooi hebben we als Leidse brandweer alle
plaatselijke horecabedrijven aangeschreven. Omdat de
voetbalwedstrijden veelal in de cafés worden vertoond, komt daar extra
publiek op af. Er wordt geschoven met tafels en stoelen. Er komt een
groot scherm, en zo meer. Dat alles vereist een andere inrichting.
Door al deze tijdelijke veranderingen, kan de veiligheid in het
gedrang komen. Om dat te voorkomen hebben wij alle ondernemers op de
veiligheidsaspecten gewezen. Dus: zijn de nooduitgangen bereikbaar?
Zijn de bordjes nog te zien en verlicht? Zijn de normale vluchtwegen
niet versperd?
We zouden workshops kunnen organiseren voor ondernemers, gericht op de
veiligheid in het eigen bedrijf. Hier valt volgens mij veel winst te
behalen, zonder dat daarvoor gigantische investeringen moeten worden
gepleegd.'
Ruim een jaar geleden brandde een studentenkamer en de onderliggende
Chinees op de Lage Rijndijk uit. Studentenpanden en horecagelegenheden
hebben extra aandacht nodig van de brandweer.
Plaatsvervangend brandweercommandant C. van der Meyden: 'Veiligheid
moet een manier van leven worden.' Foto's: Wim van Noort.