SOTHEBY'S
Press Release
DE ORIGINELE WEENSE BRONZEN
Op maandag 15 januari 2001 om 14.00 uur begint het
veilingseizoen bij Sotheby's Amsterdam met de veiling van een bijzondere
collectie Weense bronzen. De collectie die op 15 en 16 januari plaatsvindt,
kan met recht uniek genoemd worden, omdat het de originele bronzen modellen
betreft van deze befaamde Weense sculpturen. De collectie omvat een groot
aantal realistisch weergegeven dierfiguren, variërend van olifanten en
pauwen tot poezen, biggen en kikkers. Daarnaast zijn er humoristische
dierenvoorstellingen en voorstellingen met mensen variërend van
jachtpartijen tot erotische figuren. Deze meestal kleine beeldjes zijn
beschilderd ofwel gepatineerd. De kleinste beeldjes zijn niet groter dan 5
mm, de grootste - en deze zijn zeldzaam - zijn ongeveer een halve meter. De
bronzen modellen werden oorspronkelijk gemaakt door de oudste producent van
Weense bronzen, de firma Bermann. De ontwerpen variëren van zeer
naturalistisch weergegeven dieren en menselijke figuren, tot humoristische
scènes, jachtvoorstellingen en erotische figuren. Richtprijzen variëren van
circa Nlg. 600 tot circa Nlg. 5.000.
De eerste Weense bronzen werden vervaardigd in het midden van de
19de eeuw. Geïnspireerd door Franse ambachtslieden begon Mathias Bermann
kleine dierfiguurtjes te maken in zijn fabriek, die in 1850 was opgericht.
De bronzen werden al snel enorm populair. Rond de eeuwwisseling waren er
niet minder dan 50 van deze bedrijfjes, allen gesitueerd in hetzelfde
gedeelte van Wenen. De meest beroemde waren de firma's van Bermann en van
Franz Bergmann (opgericht in 1860). Bergmann's bronzen werden gesigneerd met
de beroemde mok, maar zijn erotische figuren werden voorzien van het anagram
namgreb. Het gebruik van merktekens werd al spoedig nodig als bescherming
tegen imitatie. De figuurtjes zouden alleen van brons of geel koper
(messing) vervaardigd mogen zijn. Het gieten van Weense bronzen in ijzer,
tin, zink of lood werd beschouwd als een misdaad en als zodanig bestraft.
Dierbronzen waren een van de meest populaire ontwerpen. De meeste
dieren werden zeer realistisch en accuraat uitgebeeld, wat getuigt van een
intensieve bestudering van dieren. De Schönbrunn Dierentuin in Wenen, waar
de kunstenaars naar levende modellen konden werken, is hiervoor van
aanzienlijk belang geweest. Prachtige bronzen van olifanten, leeuwen en
andere exotische dieren zijn hier bewijs van. Rond 1900 begonnen dieren die
zich als mensen gedroegen populair te worden, zoals musicerende kikkers en
katten gekleed volgens de laatste mode. Een ander goed voorbeeld zijn de
dierbronzen gebaseerd op de figuren uit de boeken van de fantasierijke 19de
eeuwse schrijfster/kunstenares Beatrice Potter, waar de firma Bermann de
licentie over kreeg.
De eeuwwisseling was tevens de periode van de Art Nouveau. De
gieters van Weense bronzen produceerden spoedig grote hoeveelheden
decoratieve objecten zoals asbakken, kandelaars en briefopeners ontworpen in
deze nieuwe stijl. De elegante vormen van de Art Nouveau zijn op hun best in
de sierlijke Weense vrouwfiguren.
Rond 1900 groeide de interesse voor exotische onderwerpen wat
resulteerde in Arabische figuren zoals tapijtverkopers, kameeldrijvers en
Koranlezers. Ook Indianen en Aziatische figuren waren populair.
Een aparte plaats wordt ingenomen door de erotische sculptuurtjes.
Deze populaire groep omvat naast elegante naakten ook pikante scènes. Er
zitten kleine grapjes in de frivole speeltjes voor op het bureau van een
heer, zoals een vrouwelijk naakt bedekt met een draperie; de gelukkige
eigenaar kon de draperie naar wens eraf halen.
Een kleine selectie: Een Art Déco figuur van een knielende vrouw
werd door H. Fugere ontworpen omstreeks 1936. Het ontwerp is gemerkt 06266
en gesigneerd op de voet (richtprijs Nlg. 2.000-3.000). Heel fraai van vorm
is een prachtig gegoten grote bronzen figuur van een geknielde vrouw in een
nauw aansluitende japon (richtprijs Nlg. 1.500-2.000). Een grote bronzen
figuur van een uil gezeten op een boek dat gedecoreerd met een bladmotief
(Nlg. 2.000-3.000). Er zijn leuke figuren van honden, zoals een spaniël
(Nlg. 1.000-1.500) en een terriër (Nlg. 700-900). Een bronzen sculptuur van
een jockey en paard, beiden genummerd 3925 (Nlg. 1.500-2.000). Een grote
bronzen sculptuur van een pauw, hoogte 25,5, cm (Nlg. 2.000-4.000). Een
bronzen figuur van een olifant (richtprijs Nlg. 1.500-2.000).
De Collectie biedt een mooie gelegenheid om een stukje Weense historie aan
te kopen. Ieder model is uniek, sommige zijn nooit in productie genomen.
En..... de modellen zouden zelfs gebruikt kunnen worden voor nieuwe
productie van Weense bronsjes
Kijkdagen: 12 januari 10-20 uur, 13 en14 januari, 10-16 uur
Veiling: 15 januari om 14.00 uur, 16 januari om 10.00 uur en 14.00 uur
Prettige Feestdagen!
Diana Ridderikhoff
Sotheby's Press Office
De Boelelaan 30
1083 HJ Amsterdam
Tel. 31 20 550 2205
Fax 31 20 550 2310
diana.ridderikhoff@sothebys.com