FEDERATIE OPVANG

Monitor bewijst complexiteit opvang

FEDERATIE OPVANG: MONITOR MAATSCHAPPELIJKE OPVANG BEWIJST COMPLEXITEIT

VAN DE OPVANG

De publicatie Monitor Maatschappelijke Opvang is door het Trimbos Instituut in opdracht van Minister Borst uitgevoerd en op 15 januari aan de Tweede Kamer aangeboden. Deze publicatie laat de ontwikkelingen en knelpunten in de maatschappelijke opvang glashelder zien. De Federatie Opvang vraagt het Kabinet nogmaals om f115 miljoen extra voor het in stand houden van de maatschappelijke opvang en invoering van kwaliteitsbeleid.

De ontwikkelingen en knelpunten:
De zorg in de opvang wordt complexer. Het gaat inmiddels om mishandelde en bedreigde vrouwen, gezinnen in ernstige financiële problemen, jongeren zonder bestaansmiddelen, (ex)gedetineerden, (ex) psychiatrische patiënten, (ex)verslaafden, probleemhuishoudens, dak- en thuislozen, (ongewenst) zwangere vrouwen met psychosociale problemen, licht verstandelijk gehandicapten, allochtone jongeren en illegalen.

Opvallend is volgens het Trimbos Instituut de toename van vrouwen onder de dak- en thuislozen: van 5% in 1994 tot 26% in 1998 en 1999. Voorts valt op de relatief sterke groei van jongeren tot 20 jaar: van 3% in 1994 tot 21% in 1998 en 16% in 1999.
Nog steeds is er een tekort aan opvangcapaciteit, ondanks extra investeringen van het Rijk in de afgelopen jaren. In 1999 waren er bijna 55.000 aanmeldingen, maar konden er maar ca. 20.000 opnamen, (waarvan 5080 kinderen) gerealiseerd worden. Het aantal opnamen steeg vooral bij de vrouwen- en algemene crisisopvang.

De werkdruk in de maatschappelijke opvang is dan ook bijzonder hoog en de werkomstandigheden
zijn zwaar. Het ziekteverzuim is aanzienlijk (12% - 15%). Er is te weinig geld in de sector om voldoende deskundig personeel aan te trekken en te behouden. Het komt nu voor dat een groepswerker verantwoordelijk is voor 50 cliënten.

Uit het onderzoek van het Trimbos Instituut blijkt verder dat ook driekwart van de verantwoordelijke centrumgemeenten voor de maatschappelijke opvang, de bestaande gelden niet toereikend vindt.

De Federatie Opvang signaleert dat de maatschappelijke opvang de vergaarbak dreigt te worden van mensen die door andere hulpverleningssectoren niet meer worden geholpen. Dit onderzoek bevestigt dat veel mensen niet deelnemen aan de gestegen welvaart. De extra 15 miljoen, die Minister Borst dit jaar extra inzet voor dak- en thuislozen en zwerfjongen is dan ook onvoldoende om alle problemen het hoofd te bieden.


-Einde bericht-

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Federatie Opvang, I. R. Smidt, directeur. Telefoon: 030 2316403 GSM 06 51549053
E-mail federatie@opvang.nl
www.opvang.nl - www.opvang.nl/html/grijs.htm

Toelichting:
WAAROM TOENAME MACROBUDGET MET f115 MILJOEN?

De maatschappelijke opvang vangt mensen op met uiteenlopende problemen: alcohol- en drugsverslaafden; vrouwen die het huis ontvlucht zijn voor seksueel geweld; (ex)psychiatrische patiënten; oudere, verpleeghuisbehoeftige dak- en thuislozen; zwerfjongeren; mensen met en zonder verblijfstitel; (ex)gedetineerden zonder eigen thuis, enz. enz.

Deze variëteit in problematiek is op zich een garantie voor uitdagend werk, mits de voorwaarden voor het leveren van arbeid in deze zorg goed geregeld is. Deze voorwaarden moeten echter sterk verbeterd worden. De instellingen hebben al jaren onvoldoende budget voor vermindering van de werkdruk en het voeren van het gewenste arbobeleid voor de werknemers. De toename in budgetten voor de maatschappelijke opvang van 1998 zijn geheel, in opdracht van VWS en de centrumgemeenten, gaan zitten in capaciteitsuitbreiding. De werkomstandigheden moesten hier ondergeschikt aan worden gemaakt. Er is dus een fikse achterstand weg te werken.
Het is op dit moment eerder regel dan uitzondering dat een groepsleider alleen staat op een cliëntengroep van 50 personen. Ook de eisen die cliënten stellen aan de werkers in de opvang nemen toe. Er is onvoldoende personeel om echt te voldoen aan steeds in complexiteit toenemende vraag van cliënten. De budgetten van de instellingen staan uitbreiding of differentiatie van het personeelsbestand niet toe. Het water staat de instellingen nu aan de lippen!

OOK CLIENTEN IN DE MAATSCHAPPELIJKE OPVANG HEBBEN RECHT OP

KWALITEIT!

Minister Borst vindt dat het nu tijd is voor de implementatie van de kwaliteitsinstrumenten die de laatste jaren zijn ontwikkeld. Zo is bijvoorbeeld bij de VWS-begroting voor 2001 binnen de AWBZ f49 miljoen extra gereserveerd voor kwaliteitsverbetering. De maatschappelijke opvang profiteert hier echter niet van. Alhoewel de Federatie Opvang samen met de instellingen kwaliteitsnormen en een referentiekader heeft opgezet, ontbreekt het de instellingen aan geld voor implementatie.
De Federatie Opvang vindt dat ook cliënten in de maatschappelijke opvang recht hebben op fatsoenlijke accommodatie en voldoende goed opgeleid en uitgerust personeel.

De Federatie Opvang pleit dan ook voor een Stimuleringsregeling Kwaliteitszorg in de maatschappelijke opvang van 15 miljoen op jaarbasis.

17 jan 01 18:01