Toespraak Minister Van Boxtel op de bijeenkomst "Ouderen aan de
knoppen"
Een toespraak bij het onderwerp Goede elektronische
toegankelijkheid
15 januari 2001
Dames en heren,
Het doet mij genoegen bij deze feestelijke bijeenkomst aanwezig te
kunnen zijn in dit 'lustoord' aan de Keizersgracht. De typering
van deze locatie heb ik overgenomen uit een geschrift van Henk
Postma. Hierbij wil ik alle aanwezigen om een applaus vragen voor
zijn inzet en enthousiasme voor de Stichting 'Ouderen aan
Knoppen'. Hetzelfde geldt trouwens voor alle vrijwilligers die
belangeloos voor de stichting in de weer zijn.
Overigens heb ik al jaren een losse band met "Ouderen aan de
knoppen". Die band dateert uit de tijd dat mijn vader
mede-initiatiefnemer was van dit project in Amstelveen.
De laatste spreker moet altijd proberen om het kort te houden,
maar ik laat deze kans niet voorbij gaan om als coördinerend
ICT-minister het belang van de informatie- en
communicatietechnologie te benadrukken. De technische
ontwikkelingen gaan in een razend tempo. Nog maar kort geleden
voldeed een eenvoudige aan-/uit-knop voor de bediening van
allerlei elektrische apparaten. Daarnaast had je nog wat knoppen
met een duidelijke functie, zoals hard/zacht en donker/licht.
Intussen hebben we apparaten tot onze beschikking die heel veel
kunnen, maar ook erg ingewikkeld zijn in de bediening. Was eerst
de afstandsbediening een onneembare hindernis, nu zijn bijna alle
apparaten voorzien van een handleiding die je doet terugdeinzen.
En ik kan u garanderen dat dat terugdeinzen niet alleen geldt voor
senioren, ook ik laat het instellen van een nieuwe videorecorder
of het downloaden van muziek op de pc liever aan mijn kinderen
over!
Gelukkig werd dit verschijnsel, dat we wel knoppenangst noemen,
tijdig onderkend door een aantal senioren, die zich niet lieten
afschrikken door ingewikkelde gebruiksaanwijzingen. Zij zetten op
eigen initiatief een club op, om oudere mensen op weg te helpen
bij en zo te voorkomen dat allerlei verworvenheden van de moderne
tijd aan hun neus voorbijgaan.
Ik ben persoonlijk van mening dat de ICT-technologie ook tot die
verworvenheden van deze tijd behoort. De mogelijkheden van de
inzet van computers zijn schier oneindig. Als voorbeeld noem ik u
mijn streven om in 2002, 25% van de dienstverlening van de
gemeenten digitaal te laten verlopen. Intussen zijn we al aardig
op weg, ruim 200 gemeenten hebben een site op Internet. Daarnaast
zijn de mogelijkheden van de PC, ook binnen de persoonlijke
levenssfeer, niet meer weg te denken.
Senioren hebben zich de laatste tijd geprofileerd als een groep
binnen de samenleving waarmee rekening gehouden dient te worden.
Ook de markt heeft deze groep, met relatief veel vrije tijd en
financiële middelen, als commercieel interessant bestempeld.
Daarnaast is binnen die groep zelf ook van alles gaande. Je zou
bijna kunnen spreken van een soort derde jeugd. Werden vroeger
gepensioneerden hooguit gezien als krasse baasjes, maar niet als
actoren in de maatschappij, nu ontplooien zij allerlei
initiatieven en komen op voor hun belangen.
Zo trok de 50+beurs maar liefst 86.000 bezoekers. Er werd daar
zelfs een Miss mooi model 50+ gekozen! Het publiek verdrong zich
om de stands met computers en aanverwante artikelen. Er bestaat
tegenwoordig overigens een speciale senioren-startpagina op
Internet, met relevante websites, overzichtelijk gerangschikt.
Een ander voorbeeld: op 3 december van het afgelopen jaar is de
Senioren Omroep Nederland de lucht ingegaan, voorlopig nog alleen
met radio-uitzendingen, maar al wel met een eigen website.
Was vroeger het woord website een soort geheimtaal, in dit
gezelschap weet ik, dat ik het woord niet verder hoef toe te
lichten. Er verschijnen boeken met titels als 'Internet en e-mail
voor senioren'. In december stond als kop boven een artikel in NRC
Handelsblad: "Cybersenioren bestormen www". Strekking van het
artikel is dat het enthousiasme bij senioren voor Internet enorm
is. Wanneer de eerste onwennigheid voorbij is, is men razend
enthousiast over de mogelijkheden die de computer biedt.
E-mailen met kinderen en kleinkinderen, chatten met vriendinnen op
Vriendinnennet, maar ook het zoeken van relevante informatie staat
hoog in het vaandel. Alles onder het onverwoestbare motto: "Je
bent nooit te oud om te leren."
Deze instelling spreekt mij zeer aan. Ik juich toe dat juist
binnen de groep senioren de initiatieven vanuit de doelgroep zelf
komen. Mede door een bijdrage van de overheid is het Internet nu
voor veel senioren bereikbaar. Seniorenweb verzorgt cursussen voor
en door de doelgroep zelf. Deze aanpak slaat erg aan. In
zorgcentra worden Internetcafés ingericht en kan men cursussen
volgen. Ook worden er cursussen in bijvoorbeeld bibliotheken
georganiseerd. Er is momenteel zelfs sprake van wachtlijsten bij
de senioren-cursussen.
Wie betwijfelt of de lesstof in de praktijk wordt gebracht, leze
slechts de bijdrage van Tiny van den Oetelaar uit
Sint-Michielsgestel aan een discussie op Seniorenweb: "Ik heb zon
150 nostalgische muziekstukken uit de jaren '30 en '40 via Napster
gedownload. Het is prachtig dat deze gelegenheid zich voordoet en
ik zal er zeker gebruik van maken."
Dames en heren,
Het is tijd om over te gaan tot de opening.