Consumentenbond wil onafhankelijk toezicht op NS
18 januari 2001
Liberalisering van het spoorvervoer moet worden stopgezet
De Consumentenbond wil dat de overheid uiterlijk per 1 januari 2002 een onafhankelijke toezichthouder op de Nederlandse Spoorwegen instelt. Tot die tijd moet het proces van liberalisering van het spoorvervoer worden stopgezet. Eerst moet duidelijk worden hoe consumenten een goede service kunnen krijgen in een vrije markt zonder concurrentie. Dat vraagt de Consumentenbond aan de Tweede Kamer, die vandaag praat over de verlenging van het overgangscontract met NS.
De liberalisering van het spoorvervoer heeft tot nu toe veel commotie maar geen voordelen voor de consument opgeleverd. Het huidige overgangscontract en het komende prestatiecontract, bieden geen garanties dat de problemen met de kwaliteit van de dienstverlening van de NS worden opgelost. Dat komt niet alleen omdat deze contracten, die concurrentie moeten nabootsen, niet ver genoeg gaan (zo ontbreekt bijvoorbeeld een redelijke kans op een zitplaats). Maar vooral omdat onafhankelijk toezicht op de NS volledig afwezig is. De overheid blijft, gezien de recente uitspraken van minister Netelenbos, nog lange tijd alle aandelen van de spoorwegen in bezit houden. Dat betekent dat het toezicht in handen blijft van de degene die voor 100% eigenaar is van het bedrijf én dat het toezicht onderdeel blijft van het politieke spel tussen overheid en NS. De Consumentenbond is daarom van mening dat er zo snel mogelijk een onafhankelijke toezichthouder moet komen, zoals bijvoorbeeld de OPTA voor de telecommunicatiemarkt. Dit zelfstandige orgaan zou binnen een jaar moeten worden ingesteld. Tot die tijd moet het liberaliseringsproces worden opgeschort. Concreet betekent dit dat de discussie over het prestatiecontract pas verder moet worden gevoerd, als de lessen uit het verleden zijn geleerd en duidelijk is hoe de ontstane problemen (zoals gebrek aan treinstellen) in de toekomst voorkomen kunnen worden.
Aan de Nederlandse Spoorwegen heeft de Consumentenbond inmiddels de 17.000 steunbetuigingen overhandigd voor de twee eisen van de bond: geen prijsverhoging totdat de kwaliteit op orde is en een snelle invoering van de financiële compensatie voor gedupeerde treinreizigers. Op deze laatste eis is de NS ingegaan, want reeds in februari wordt de compensatieregeling van kracht. Maar de prijsverhoging is per 1 januari als gepland doorgevoerd. De Consumentenbond heeft daartegen bij de NS en bij Tweede Kamer protest aangetekend.