ERNST AND YOUNG
'Oude jaarverslag overleeft nieuwe economie'
'OUDE JAARVERSLAG OVERLEEFT NIEUWE ECONOMIE'
Het jaarverslag - inclusief de goedkeurende verklaring van een externe
accountant - blijft ook in de Nieuwe Economie van belang, zegt een
ruime meerderheid van het Nederlandse bedrijfsleven. Dat blijkt uit
een onderzoek van Ernst & Young, uitgevoerd door het NIPO, onder
driehonderd bedrijven. Driekwart van de ondervraagden vindt niet dat
het jaarverslag in de huidige vorm zijn waarde heeft verloren, al
vermoedt men wel dat er door het Internet andere en snellere vormen
van financiële rapportage zullen komen. De uitkomsten van het
onderzoek staan gepubliceerd in het januarinummer van Eytem, het
'huisblad' van Ernst & Young. Ook professor M. Hoogendoorn van Ernst &
Young verwacht dat het jaarverslag in de Nieuwe Economie overleeft,
net als de gedrukte krant, maar wel meer het karakter van een
naslagwerk en visitekaartje krijgt.
Alhoewel verschillende buitenlandse bedrijven al experimenten met
financiële rapportages op 'real time'-basis, door bijvoorbeeld
dagelijks de resultaten te melden, blijkt het Nederlandse
bedrijfsleven nog veel waarde te hechten aan de instrumenten voor
financiële verslaggeving uit de 'Oude Economie'. Op de vraag welke rol
men bij de beeldvorming van een (ander) bedrijf het jaarverslag
toedicht, noemde een ruime meerderheid die rol redelijk groot tot zeer
groot. 77% van de respondenten was het dan ook niet eens met de
stelling dat het jaarverslag in de huidige vorm haar waarde had
verloren, 21% was het overigens wél met die stelling eens. Ook de
aandeelhoudersvergadering wordt nog steeds goed gewaardeerd.
Vrijwel niemand vermoedt dat de goedkeurende verklaring van een
externe accountant in de nabije toekomst zal verdwijnen, al zijn grote
bedrijven daar nog stelliger in dan kleinere ondernemingen. Men noemde
deze verklaring ook noodzakelijk. Niettemin zal de Nieuwe Economie wel
voor verandering gaan zorgen. Een meerderheid van zo'n 70% denkt dat
het Internet er toe zal leiden dat er andere, snellere vormen van
financiële rapportage komen, bijvoorbeeld op real time basis. Met de
stelling dat geautomatiseerde financiële verslaggeving in de toekomst
de rol van de accountant overbodig maakt, kon slechts 8% van de
ondervraagden instemmen.
Prof Martin Hoogendoorn van Ernst & Young is niet verbaasd over de
uitkomsten van het onderzoek. 'Steeds vaker blijkt dat de Nieuwe
Economie wel veel veranderingen met zich meebrengt, maar daarmee nog
geen einde maakt de waardering voor 'klassieke' instituten en
spelregels', aldus Hoogendoorn. 'Net zoals de krant in gedrukte vorm
zal blijven bestaan, zal dat ook gelden voor het jaarverslag.
Misschien wordt de oplage zelfs groter, nu het via Internet veel
makkelijker is om een jaarverslag te bestellen.' Hoogendoorn verwacht
dat het jaarverslag wel aan waarde inboet als instrument in de
financiële verslaggeving. 'Van veel groter belang wordt tijdige
rapportering middels kwartaalrapportages en misschien zelf
maandelijkse berichten. Ook bij die ontwikkeling is Internet een
katalysator. Het gedrukte jaarverslag krijgt dan meer het karakter van
een naslagwerk en het visitekaartje van een bedrijf.'
In het licht van deze ontwikkelingen zullen accountants er volgens
Hoogendoorn niet aan ontkomen om nu al na te denken over een andere
inrichting van de controle. 'Op dit moment is de controle vooral
gericht op de jaarlijkse berichtgeving. Wanneer bedrijven veel vaker
dan jaarlijks gaan rapporteren, dan zullen anderen daarbij ook de
handtekening van de accountant willen zien staan. Gezien de
grilligheid in de Nieuwe Economie is het belangrijker dan ooit dat het
onafhankelijk oordeel van een accountant zekerheid verschaft over de
juistheid en betrouwbaarheid van de cijfers die ondernemingen
presenteren. Misschien dat we op den duur zelfs toe gaan naar een
continue controle en een 'real time audit'.'
In het artikel in Eytem wordt ook melding gemaakt van de opinie van
het Nederlandse bedrijfsleven over andere actuele onderwerpen, zoals
het milieujaarverslag en de rol van het Internet in fiscale zaken.