Katholieke Universiteit Nijmegen
Bron: Afdeling Communicatie, tel. (024) 361 22 30 Aanmaakdatum: 11 januari 2001
Afdeling Communicatie
P&V Promoties, oraties en afscheidscolleges
Ma 22-01-2001, 13:30 uur: promotie mw. H.E. Martensen (Sociale
Wetenschappen)
* Titel proefschrift: How does a word become a word? The role of
sublexical phonology in adult reading
* Promotor: Prof. Dr. H. Schriefers
* Copromotores: Dr. E. Maris, dr. T. Dijkstra
Bij het verklanken van woorden treedt er tussen Nederlanders en
Engelsen alleen maar verschil op als het woord hardop voorgelezen moet
worden. Als het voldoende is een woord stilletjes te lezen, maken
volwassen lezers in beide talen nagenoeg geen gebruik meer van
verklanking. Dit concludeert mw. Martensen in haar proefschrift over
de rol van verklanking van letters bij het lezen. In een alfabetisch
spellingssysteem kun men uit de letters van geschreven woorden de
uitspraak van die woorden afleiden. De vraag is of gevorderde lezers
bij welbekende woorden de moeite nemen om de letters ervan te
verklanken, omdat ze ook woorden in hun geheel kunnen herkennen. Bij
de vergelijking van Nederlandse lezers met Engelse lezers vond de
promovenda dat Nederlanders bij het voorlezen van woorden veel meer
gebruik maken van verklanking. Ook gebruiken Engelsen als ze
verklanken daarvoor grotere onderdelen van een woord. Een Nederlander
zou bijvoorbeeld het woord BOEK indelen in B, OE en K om het te
verklanken. Een Engelse lezer zou het woord BOOK indelen in B en OOK.
Dat komt omdat de uitspraak in het Nederlands veel eenduidiger is dan
in het Engels.
Heike Martensen (Nijmegen) werkt bij het Nijmeegs Instituut voor
Cognitie en Informatie. E-mail: martensen@nici.kun.nl