Lezing
Wetenschap als machtsspel of als gezelschapsspel
Ontwikkelingen op het terrein van wetenschap en technologie verlopen
in razend tempo: het Human Genome Project ontrafelt de geheime code
van het leven, ruimtevaartschepen maken verre en vreemde planeten
vertrouwd, via het internet verplaatsen we ons in 'no time' van de ene
virtuele ruimte naar de andere. En toch, hoe groter de macht van de
wetenschap, hoe meer filosofen de neiging krijgen die macht te
relativeren. Zo stellen denkers als Bruno Latour en Donna Haraway dat
de moderne wetenschap moet worden beschouwd als niet meer en niet
minder dan een typisch verschijnsel van de westerse cultuur. Als ware
antropologen onderzoeken zij hoe wetenschappelijke kennis feitelijk
tot stand komt: in de alledaagse omstandigheden van het laboratorium,
het natuurreservaat, of de vergadering van een tijdschriftredactie. In
de wetenschappelijke waarheidsvinding blijken culturele, sociale en
politieke factoren een cruciale rol te spelen. Wetenschappers, aldus
Latour en Haraway, doen geen ontdekkingen over de wereld, ze maken
zelf werelden. Volgens Latour gebeurt dat volgens de regels van het
machtsspel, volgens Haraway vertoont (goede) wetenschap de kenmerken
van een gezelschapsspel. Veel natuurwetenschappers en
wetenschapsfilosofen doen deze inzichten af als postmoderne,
relativistische lariekoek. Aan de hand van voorbeelden zal Baukje
Prins uiteenzetten hoe Latour en Haraway hun controversiële visie op
wetenschap aannemelijk maken.
Wat kunnen wij weten? Wat is wetenschap? Hoe verhouden zich wetenschap
en waarheid? Wat is wetenschappelijke vooruitgang? In de serie 100
Jaar Wetenschapsfilosofie spreekt een viertal Groninger filosofen over
deze vragen, aan de hand van een aantal Grote Namen uit de
geschiedenis van de wetenschapsfilosofie. Zij hebben er hierbij voor
gekozen vanuit het heden 'terug te werken'.
Baukje Prins studeerde Nederlands en wijsbegeerte in Groningen. In
1997 promoveerde zij in Utrecht op een proefschrift over
(feministische) kennistheorie en het Nederlandse vertoog over
minderheden. Na een aantal jaren werkzaam te zijn geweest aan de
Faculteit Cultuurwetenschappen van de Universiteit van Maastricht, is
zij sinds september 2000 verbonden aan de Faculteit der Wijsbegeerte
van de Rijksuniversiteit Groningen. Baukje Prins was jarenlang
redacteur van Krisis. Tijdschrift voor empirische filosofie, en is
sinds 1997 redacteur van Migrantenstudies. Onlangs verscheen van haar
Voorbij de onschuld. Het debat over de multiculturele samenleving.
Datum en tijd
maandag 22 januari 2001, 16.30 - 17.30 uur
Spreker
Baukje Prins
Titel
Serie
Bruno Latour en Donna Haraway - Wetenschap als macht- of
gezelschapsspel
100 jaar wetenschapsfilosofie - in hoofdlijnen en kopstukken
Plaats
Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Informatie
Studium Generale Groningen, tel. (050)363 54 63, www.rug.nl/studium