KNMI

Het weer nader verklaard

Menselijke invloed op het klimaat

Menselijke invloeden, zoals uitstoot van broeikasgassen en ontbossing, zijn in belangrijke mate de oorzaak van de warmer wordende wereld, met name vanaf het midden van de 20e eeuw. Het intergouvernementeel panel op het gebied van klimaatveranderingen (IPCC) van de Verenigde Naties is met nieuwe sterkere aanwijzingen gekomen.

Zo de stijging van de wereldgemiddelde temperatuur met 0,6 graden waarschijnlijk de sterkste en snelste opwarming van de laatste duizend jaar. In de 20e eeuw is de bedekking door sneeuw en ijs op het Noordelijk Halfrond afgenomen, terwijl de hoeveelheid neerslag hier op gematigde en hogere breedten 0,5 tot 1% per tien jaar meer is geworden. In de subtropen is de neerslag met 0,3% per tien jaar afgenomen. De zeespiegel is 10 tot 20 cm gestegen, voornamelijk door opwarming van zeewater en smeltwater van landijs.

De hoeveelheid kooldioxide in de atmosfeer is sinds 1750 onder invloed van de mens met een derde toegenomen. De concentraties zijn de grootste sinds 420.000 jaar en waarschijnlijk zelfs van de laatste 20 miljoen jaar. Aan het eind van de 21e eeuw wordt een kooldioxyde concentratie verwacht van 1,5 tot 2,6 maal de huidige waarde. Dat blijkt uit nieuwe gegevens afkomstig van ijsboringen. Ook de concentraties van andere broeikasgassen blijven toenemen.

Computerberekeningen op basis van nieuwe scenario's laten zien dat die toename in deze eeuw zal leiden tot een stijging van de wereldgemiddelde temperatuur tussen 1,4 tot 5,8 graden en een zeespiegelstijging van 9 tot 88 cm. Dat is twee tot vier keer de stijging waargenomen in de 20 eeuw. Zo'n opwarming zal nog eeuwen doorwerken en op een termijn van duizend jaar een stijging van de zeespiegel veroorzaken van enkele meters.

Door nieuw onderzoek zijn de wetenschappers beter in staat om de natuurlijke variaties en het door mensen veroorzaakte broeikaseffect te scheiden. De natuurlijke variaties worden vooral veroorzaakt door vulkaanuitbarstingen, El Niño (periodiek warm water bij kust van Peru en langs de evenaar) en variaties in de intensiteit van de zon. Uit recent onderzoek blijkt dat de waargenomen opwarming in het eerste deel van de 20e eeuw een natuurlijke oorzaak heeft. De opwarming in de tweede helft van de 20e eeuw kan alleen goed begrepen worden als rekening wordt gehouden met menselijke invloed.


* IPCC: menselijke invloed op klimaat aangetoond
* Is de aarde warmer geworden? (Rob van Dorland)
* Een nieuwe kijk op de menselijke beïnvloeding van het klimaat? (Rob van Dorland)

* Vliegtuigstrepen

* Weekendklimaat

* Wereldtemperatuur stijgt

* Zonnevlekken

+ De invloed van variaties in zonne-activiteit op het klimaat op aarde (Rob van Dorland)

* De invloed van variaties in zonne-activiteit op het klimaat op aarde (Rob van Dorland)

Laatste wijziging: 22 januari 2001

Harry Geurts, PR & Voorlichting KNMI
Copyright © KNMI