Provincie Friesland

Persberichten

Onderzoek naar verdroging afgerond

Het onderzoek naar de oorzaak van verdroging in de boswachterijen Appelscha en Smilde is afgerond. Het blijkt dat de landbouwkundige ontwatering en het pompstation Terwisscha hiervoor in gelijke mate verantwoordelijk zijn. Bij de oplossing voor de verdroging zal dan ook naar beide oorzaken gekeken moeten worden. Met dit onderzoek is meteen ook de eerste fase van het project integraal waterbeheer Terwisscha afgerond, dat als uiteindelijk doel heeft het herstel van de natuurwaarden in de beide boswachterijen. Deelnemende partijen zijn de provincies Drenthe en Fryslân, NUON Water, de waterschappen Sevenwolden en Reest & Wieden, Staatsbosbeheer, de landbouworganisaties en de gemeente Ooststellingwerf.

Natuurwaarden in gevaar
Enige tijd geleden werd geconstateerd dat de natuurwaarden in de boswachterijen Appelscha en Smilde ernstig te lijden hadden van een toenemende verdroging. Vennen, hoogveen en heidevelden zijn als een gevolg hiervan sterk in kwaliteit achteruit gegaan. De betrokken instanties waren het met elkaar eens dat de natuur in de boswachterijen een kans zou moeten krijgen. Daarom startte het project Integraal Waterbeheer Terwisscha om aan die wens vorm te geven.

Uitwerking via ROM-project
De eerste fase bestond uit het onderzoek naar de oorzaak van de verdroging. Hieruit blijkt nu dat herstel van de natuurwaarden niet mogelijk is als aan beide oorzaken (landbouw en waterwinning) niet iets gedaan wordt. Zo zal het grondwaterpeil in de aangrenzende landbouwgebieden omhoog moeten. Hoe en waar is nu nog niet bekend. Deze oplossingsrichting wordt verder uitgewerkt in het kader van het ROM-project Zuidoost Friesland. Op dit moment is niet duidelijk binnen welke termijn hiervoor keuzes gemaakt gaan worden.

Verplaatsing waterwinning
De grondwaterwinning via het pompstation Terwisscha is van groot belang voor de drinkwatervoorziening in Zuidoost Fryslân. Voordat de verdroging opgeheven kan worden, moet er eerst een alternatieve locatie voor het pompstation worden gevonden. De volgende fase in het project Integraal Waterbeheer Terwisscha bestaat voor een groot deel dan ook uit nader onderzoek en een zoektocht naar alternatieven voor die drinkwaterwinning. Mogelijk dat een verplaatsing van de winning in noordoostelijke richting een oplossing biedt. Hier zit namelijk potklei in de ondergrond, waardoor effecten van waterwinning op natuur, milieu en landbouw waarschijnlijk gering zullen zijn. Daarnaast wordt er ook gekeken naar mogelijkheden van alternatieve zuiveringstechnieken en winning van oppervlaktewater. Deze fase wordt naar verwachting over zon 10 jaar afgerond.

Korte termijn oplossingen
Bij de zoektocht naar alternatieve winning is er naast de hierboven geschetste lange termijn ook sprake van een korte termijn traject. Zo is op de korte termijn (2 tot 4 jaar) NUON Water bereid gevonden om de winning via Terwisscha te verminderen met 50% tot maximaal 3.75 miljoen m³ per jaar. Dit is mogelijk door elders in de provincie meer water te winnen (tot het maximum van de vergunningscapaciteit). Een andere korte termijn actie is het dempen van sloten en greppels in de boswachterijen door Staatsbosbeheer. Hiervan wordt ook een positief effect verwacht op het grondwaterpeil.

Partijen trekken gezamenlijk op
De betrokken partijen (de provincies Drenthe en Fryslân, NUON Water, de waterschappen Sevenwolden en Reest & Wieden, Staatsbosbeheer, de landbouworganisaties en de gemeente Ooststellingwerf) hebben zich inmiddels bereid verklaard gezamenlijk deze tweede fase van het project Integraal Waterbeheer Terwisscha in te gaan. De kosten voor de periode 2000 2005 worden geschat op ca. f 2 miljoen.

Nummer: 009
Datum: 24 januari 2001