VPRO
.Beter toezicht nodig op beïnvloeding artsen.
Ministerie van Volksgezondheid geeft nascholingsrapporten huisartsen
vrij na wekenlang juridisch getouwtrek
.
.Ook toezicht op beïnvloeding van medisch specialisten
door farmaceutische industrie moet worden verbeterd.
.
De wettelijk verplichte nascholing van huisartsen wordt wel degelijk
op grote schaal door de farmaceutische industrie gebruikt als
marketinginstrument. Dit geven de visitatierapporten van de Landelijke
Huisartsen Vereniging (LHV) aan, die het ministerie van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport deze week op basis van de Wet
Openbaarheid Bestuur (WOB), na wekenlang juridisch getouwtrek,
verstrekte aan het VPRO-radioprogramma Argos (radio 1, vrijdag 26
januari 2001, 11.00 . 12.00 uur). Ook moet er beter toezicht komen op
de beïnvloeding van medisch specialisten door de farmaceutische
industrie. Dit zeggen zowel voorzitter Hagenouw van de overkoepelende
artsenorganisatie KNMG als internist Muller, de toekomstige voorzitter
van de Raad voor Wetenschap, Opleiding en Kwaliteit van de Orde van
Medisch Specialisten.
.
Uit de rapporten blijkt dat de inspecteur die de afgelopen drie jaar
namens de LHV door de farmaceutische industrie georganiseerde
nascholingscursussen voor huisartsen bezocht en beoordeelde steeds
weer stuitte op ongeoorloofde reclamepraktijken. Tijdens de cursussen
werden eenzijdig bepaalde producten aangeprezen, vaak in strijd met
officiële voorschrijfrichtlijnen en wetenschappelijke inzichten. Ook
de onderwerp- en sprekerskeuze van de cursussen had volgens de
voormalige LHV-inspecteur H. van der Linde vaak vooral te maken met
commerciële belangen. Vaak bleek de opzet van de cursussen, die door
de LHV geaccrediteerd moeten worden, in de praktijk ineens ingrijpend
gewijzigd en was de onderwijskundige of inhoudelijke kwaliteit beneden
peil.
.
Van der Linde sprak over dit probleem tijdens een debat voor de
VPRO-radio op 17 november 2000. Na deze uitzending deden zowel de
redactie van Argos als dagblad Trouw een beroep op de Wet Openbaarheid
Bestuur (WOB) om de visitatierapporten, die Van der Linde had
opgesteld en die inmiddels waren gevorderd door de Inspectie voor de
Volksgezondheid, in handen te krijgen. Farmaconcern GlaxoWellcome
probeerde de vrijgave van de rapporten te voorkomen en stapte naar de
rechter. Dagblad Trouw publiceerde reeds vóór de officiële vrijgave
van de rapporten passages eruit onder de kop .Cursus arts stelselmatig
misbruikt . farmaceutische industrie stopt verplichte nascholing vol
promotie.. Vervolgens werd door vertegenwoordigers van de
farmaceutische industrie gesuggereerd dat dit zwaar overdreven en een
onjuiste weergave van de feiten zou zijn. Er zou niets mis zijn met de
door de industrie georganiseerde nascholing. Een woordvoerder van
GlaxoWellcome beschuldigde het ministerie van VWS zelfs ervan de
farma-industrie zwart te willen maken.
.
In Argos spreken verschillende hoogleraren, daaronder epidemioloog
prof. Rosendaal. (Universiteit Leiden), medicijnenkenner prof.
Wolffers (VU Amsterdam) en voormalig nierspecialist prof. Dorhout Mees
(emeritus hoogleraar Universiteit Utrecht), hun bezorgdheid uit over
de commerciële beïnvloeding van een andere groep artsen, de medisch
specialisten. Zij staan, zo zegt prof. Wolffers, bovenaan in de
medische hiërarchie. De beïnvloeding van hun opvattingen en
voorschrijfgedrag is volgens hem dan ook zeer lucratief voor de
industrie. Deze beïnvloeding vindt op verschillende manieren plaats,
bijvoorbeeld via internationale congressen .die bijna altijd door de
industrie gesponsord worden en waar specialisten massaal naartoe
gaan..
.
Beïnvloeding vindt ook plaats doordat medisch specialisten voor grote
geldbedragen door de industrie worden ingehuurd voor wetenschappelijk
onderzoek, consultancywerk of het houden van spreekbeurten. .De
bedragen die je als specialist hiermee kunt verdienen zijn niet
gering., zegt Wolffers. .Dat kan oplopen tot driehonderdduizend gulden
per jaar, naast wat je al verdient als arts.. De Amerikaanse
hoogleraar Psaty (Universiteit van Washington) vertelt in Argos hoe
wetenschappers die - met voor de farma-industrie - ongunstige
onderzoeks-resultaten naar buiten durven te komen soms bestookt,
geïntimideerd en zwartgemaakt worden door die industrie.
Tegenonderzoek dat vervolgens door de industrie wordt opgezet heeft
volgens Psaty vaak .niets te maken met wetenschap, maar met
marketing..
.
Anders dan bij de huisartsen worden nascholingscursussen voor medisch
specialisten lang niet altijd geaccrediteerd en zelfs helemaal niet
achteraf gecontroleerd en gevisiteerd. Internist Muller, voormalig
hoofd van de Nederlandse Internisten Vereniging en toekomstig
voorzitter van de Raad voor Wetenschap, Opleiding en Kwaliteit van de
Orde van Medisch Specialisten, zegt zélf niet zo te geloven in de
commerciële beïnvloeding van zijn beroepsgroep. Toch vindt hij dat er
. gezien de discussie over de nascholing van huisartsen . ook over de
nascholing van medisch specialisten .centrale afspraken. moeten komen.
.Misschien moeten we niet alleen op papier accrediteren, maar ook
achteraf congressen gaan controleren., aldus Muller.
.
Ook voorzitter Hagenouw van de overkoepelende artsenorganisatie KNMG
vindt dat de accreditatie en controle van de nascholing van medisch
specialisten verbeterd moeten worden. .Na- en bijscholing wordt steeds
belangrijker en dus ook de kwaliteit daarvan., zegt hij. .Het vak
verandert veel sneller dan vroeger. Toen was je arts voor het leven.
Tegenwoordig moet je om de zoveel jaren voldoen aan een aantal
criteria. Een van die criteria is dat je voldoende bij- en nascholing
moet hebben gehad bij officieel erkende cursussen. Die nascholing
wordt dus belangrijker en daarom moet je ook heel zorgvuldig van
tevoren de eisen afspreken waaraan zowel het aanbod als de vraag naar
dit soort cursussen moeten voldoen..
.
Telefoon redactie Argos: 035 67 12 360 (eventueel VoiceMail
inspreken)
26 jan 01 16:51