Noordzee vraagt om schone Rijn.
Amsterdam, 26 januari 2001
Tijdens de vierde Rijnconferentie over de relatie tussen de Rijn en de Noordzee, toonde de Rijncommissie zich zeer tevreden en voldaan over de behaalde resultaten van de afgelopen 50 jaar. Deze tevredenheid is geen goed vertrekpunt voor het werk dat nog moet gebeuren om van de Rijn een gezond ecosysteem te maken. De Rijn is nog steeds één van de meest vervuilde rivieren ter wereld en vormt een belangrijke bedreiging voor de Noordzee.
Aan de vooravond van de Rijnministersconferentie van 29 januari willen Stichting Reinwater en Stichting De Noordzee de Rijncommissie en de ministers er op wijzen, dat een succesvolle conferentie afhangt van een daadkrachtige inzet rondom het 'Duurzaamheidsplan tot 2020' én het 'Werkplan tot 2005'. Door de twee plannen los van elkaar te behandelen, dreigt de conferentie op voorhand te mislukken.
"De ministers moeten het 'Duurzaamheidsplan 2020' gezamenlijk behandelen met het 'Werkplan 2005'"aldus Reina Kuiper van Stichting Reinwater. De ministers moeten duidelijke afspraken maken over waterkwaliteit en ecologie.
Waterkwaliteit
De grootste vervuiling is niet meer afkomstig van de industrieën, maar van de bewoners en de landbouw. Terwijl weer een nieuw convenant met de industrie wordt afgesloten blijft de aanpak van deze 'diffuse bronnen' onbesproken in de Rijncommissie. De enorme hoeveelheden meststoffen die de Noordzee bereiken hebben daar ongebreidelde algengroei tot gevolg. Het Werkplan tot 2005 ontbeert een strategische aanpak om de vervuiling te verminderen. De waterkwaliteit zal niet verbeteren zonder kennis van de aan te pakken doelgroepen en voorstellen voor maatregelen.
Toch blijft ook de industrie een belangrijke bron van vervuiling. Uit onderzoek blijkt dat het Rijnwater nog zeer schadelijk is voor verschillende waterorganismen. Slechts 20% van de giftige, kankerverwekkende en hormoonverstorende effecten wordt verklaard door bekende vervuilende stoffen. De overige 80% is te wijten aan nog onbekende stoffen.
De doelstellingen van het Programma en het Werkplan zijn te vrijblijvend met betrekking tot deze gevaarlijke stoffen. De Noorzeeministers hebben in 1995 in Esbjerg afgesproken dat alle gevaarlijke stoffen binnen 1 generatie uitgebannen moeten zijn. Het wordt tijd om dit in praktijk te brengen; te beginnen met de rivieren. De huidige lijst met relevante stoffen voor de Rijn en de lijst met gevaarlijke stoffen uit de nieuwe Europese Kaderrichtlijn Water zijn veel te beperkt en moeten worden aangevuld met alle stoffen die slecht afbreekbaar zijn en zich ophopen in rivieren en de Noordzee.
Ecologie
De Rijn is een verre van natuurlijke rivier. Ondanks de vele inspanningen zijn migrerende vissen als de zalm nog niet terug. De Rijn moet hiervoor toegankelijker worden. Er zijn maatregelen nodig om stuwen en sluizen passeerbaar te maken, door het aanleggen van vistrappen. Een veel grotere bedreiging is de aanwezigheid én de geplande bouw van waterkrachtcentrales. Wanneer vissen stroomafwaarts migreren wordt een aanzienlijk percentage vermalen door de turbines. Het Werkplan voorziet niet in de maatregelen om waterkrachtcentrales passeerbaar te maken.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met
Stichting Reinwater, Reina Kuiper. Tel. 020-6719322.
Stichting De Noordzee, Christien Absil. Tel. 030-2340016.