European Commission

IP/01/152

Brussel, 1 februari 2001

Financiële diensten: de Commissie zet een buitengerechtelijk klachtennetwerk op om de consumenten meer vertrouwen te geven

De Europese Commissie heeft onlangs een buitengerechtelijk klachtennetwerk voor financiële diensten opgezet om ondernemingen en consumenten te helpen hun geschillen in de interne markt snel en efficiënt te beslechten door waar mogelijk langdurige en dure gerechtelijke procedures te vermijden. Dit netwerk, FIN-NET, is vooral ontworpen om de buitengerechtelijke beslechting van consumentengeschillen te vergemakkelijken wanneer de dienstverlener is gevestigd in een andere EU-lidstaat dan waar de consument woont. Bij het netwerk zijn meer dan 35 verschillende nationale stelsels aangesloten die zich ofwel bezighouden met financiële diensten in het bijzonder (bijvoorbeeld ombudsmannen voor de bank- en de verzekeringssector) ofwel consumentengeschillen in het algemeen behandelen (bijvoorbeeld commissies voor klachten van consumenten). Klachten over zowel on- als off-linediensten kunnen worden behandeld. Doordat het zo moeilijk is langs buitengerechtelijke weg verhaal te verkrijgen, wordt de ontwikkeling van grensoverschrijdende diensten belemmerd, vooral in de financiële sector waar de groei van de elektronische handel hierdoor dreigt te worden ondermijnd. In haar actieplan voor financiële diensten (zie IP/00/1269) en haar recente mededeling over een nieuwe strategie voor de dienstensector (zie IP/01/31) heeft de Europese Commissie er de nadruk op gelegd dat het voor de totstandbrenging van een geïntegreerde interne markt voor financiële diensten - een hoofddoelstelling van de topconferentie van Lissabon - van cruciaal belang is dat de consumenten meer vertrouwen krijgen in goedkope, eenvoudige en effectieve alternatieven voor gerechtelijke procedures.

De Commissaris voor de Interne Markt, Frits Bolkestein, heeft het aldus verwoord: "Markten moeten het hebben van vertrouwen. De consumenten willen de verzekering dat grensoverschrijdend winkelen probleemloos kan. Snelle, efficiënte en goedkope methoden voor de beslechting van geschillen zijn van essentieel belang om de ontwikkeling van een echte paneuropese markt voor financiële diensten ten behoeve van particulieren te bevorderen."

Gezien het uiteenlopende en gesofisticeerde karakter van de voor Europese consumenten beschikbare diensten en de ontwikkeling van de grensoverschrijdende handel, is er steeds meer vraag naar mechanismen voor alternatieve geschillenbeslechting (AGB) waarmee geen formele gerechtelijke procedures gemoeid zijn. Het aanbod van en de vraag naar dergelijke diensten zullen waarschijnlijk nog groter worden met de invoering van de euro. De nadruk op de ontwikkeling van efficiënte AGB-stelsels weerspiegelt een politieke eis van de lidstaten en de wens van de beleidsmakers om handel en samenwerking grensoverschrijdend even gemakkelijk te maken als binnen de nationale grenzen. De duur, de technische complexiteit, de taalproblemen en de culturele verschillen die eigen zijn aan gerechtelijke procedures, alsmede de kosten ervan kunnen consumenten ervan weerhouden naar de rechter te gaan. Bovendien kan het idee dat er geen andere verhaalmiddelen zijn, sterk ontradend werken waar het gaat om grensoverschrijdende beleggingen.

Op nationaal niveau bestaan reeds allerlei AGB-procedures voor financiële diensten. Hoewel al deze procedures kleine onderlinge verschillen vertonen, hebben zij in wezen hetzelfde doel: klagers de mogelijkheid bieden hun geschillen goedkoop of kosteloos te laten beslechten door een onafhankelijke derde als zij de interne verhaalprocedures die binnen de financiële instellingen in kwestie ter beschikking van de klanten staan, uitputtend hebben gebruikt.

AGB-stelsels vervangen niet de mogelijkheid om naar de rechter te gaan, maar bieden daar een alternatief voor. Een consument die niet tevreden is met het besluit van het AGB-orgaan kan bij de meeste procedures zijn zaak alsnog aan een rechtbank voorleggen.

Doordat er reeds zoveel nationale stelsels bestonden, kon het eerste EU-AGB-netwerk op het gebied van financiële diensten tot stand worden gebracht. FIN-NET brengt de stelsels te samen door middel van een memorandum van overeenstemming op vrijwillige basis. Het biedt de consumenten een kader om gemakkelijk toegang te verkrijgen tot buitengerechtelijk verhaal, zelfs indien de dienstverlener niet is aangesloten bij het klachtenstelsel in het land waar de consument woonachtig is. In dergelijke gevallen wordt de klager of klaagster via zijn of haar nationale AGB-stelsel in contact gebracht met het AGB-stelsel in het land waar de dienstverlener werkzaam is. Een dergelijke grensoverschrijdende samenwerking biedt het extra voordeel dat er meer informatie tussen de verhaalorganen wordt uitgewisseld, zodat zij grensoverschrijdende klachten zo snel en zo efficiënt mogelijk kunnen behandelen. Meer informatie over het FIN-NET en de deelnemende stelsels is te vinden op de Europa internet site van de Commissie: http://europa.eu.int/comm/internal_market

FIN-NET vormt een aanvulling op het EEJ-Net (Europees Extrajudicieel Netwerk) dat een meer algemeen netwerk van door de lidstaten bij de Commissie aangemelde AGB-stelsels is met het oog op de toepassing van de kernbeginselen (welke zijn vervat in Aanbeveling 98/257/EG van de Commissie) om de eerlijkheid en de doeltreffendheid ervan te garanderen. Het door de Commissie in mei 2000 opgezette EEJ-Net (zie IP/00/445) verschaft een communicatie- en ondersteuningsstructuur bestaande uit nationale contactpunten (of "infobalies") in elke lidstaat.

Om consumenten en ondernemingen te helpen bij het oplossen van de problemen waarmee zij kunnen worden geconfronteerd bij de uitoefening van hun uit de interne markt voortvloeiende rechten, heeft de Commissie ook een nuttige gids gepubliceerd "Hoe kunt u uw rechten doen gelden in de Europese Interne Markt?" (zie IP/00/534). De gids en de relevante nationale informatiebladen geven uitvoerige informatie over de wijze waarop verhaal kan worden verkregen, inclusief bijzonderheden van de nationale stelsels voor buitengerechtelijke geschillenbeslechting. Deze gids is beschikbaar via de "Dialoog met de burgers" website http://europa.eu.int/citizens, of door gratis Europa Direct te bellen:

Oostenrijk: 0800 29 68 11 België: 0800 920 39 (F) 0800 920 38 (N) Denemarken: 80 01 02 01 Finland: 0800 11 31 91 Frankrijk: 0800 90 97 00 Duitsland: 0800 186 0400 Griekenland: 00800 321 2254 Ierland: 1 800 55 31 88 Italië: 800 876 166 Luxemburg: 0800 25 50 Nederland: 0800 09 05 1950 Portugal: 8002 09 5 50 Spanje: 900 983 198 Zweden: 020 79 49 49 Verenigd Koninkrijk: 0800 581 591

Partijen bij het memorandum van overeenstemming over een grensoverschrijdend buitengerechtelijk klachtennetwerk voor financiële diensten in de Europese Economische Ruimte

Ombudsman van de banken Dienst Ombudsman De Post (NL+DE)

en beursvennootschappen WTC Tour II

Belgische Verening van Banken (BVB) Antwerpsesteenweg 59

Ravensteinstraat 36 bus 7 B 1000 BRUSSEL

B 1000 BRUSSEL

Médiateur des banques et sociétés de bourse Médiateur auprès de la Poste (FR)

Association Belge des Banques (ABB) Chaussée d'Anvers 59

Rue Ravenstein, 36, bte 7 B 1000 BRUXELLES

B 1000 BRUXELLES

Ombudsman van de Beroepsvereniging

der Verzekeringsondernemingen (BVVO)

Huis der Verzekering

de Meeûssquare, 29

B - 1000 BRUSSEL

Realkreditankenævnet

Zieglers Gård

Nybrogade 12, Parterre

DK-1203 COPENHAGEN K

Der Ombudsmann der privaten Banken

Bundesverband deutscher Banken

Burgstrasse 28

D 10178 BERLIN

Der Ombudsmann der öffentlichen Banken Deutsche Bundesbank

Bundesverband Öffentlicher Banken Schlichtungsstelle

Deutschlands e.V. Postfach 10 06 02

Lennestrasse 17 D 60006 FRANKFURT am MAIN

D 10785 BERLIN

Gesamtverband der Deutschen

Versicherungswirtschaft (GDV),

In afwachting van de instelling van

"Versicherungsombudsmann"

Friedrichstrase 191

D 10117 BERLIN

Hellenic Banking Ombudsman Ministry of Development and

12-14 Karagiorgi Servias Street Commerce Secretariat General GR 105 62 ATHENS Directorate of Insurance Enterprises/ Unit 1

Caningos Square

GR 10181 ATHENS

Servicio Jurídico Comisión Nacional del Mercado

Banco de España de Valores (CNMV)

Alcalá, 50 Paseo de la Castellana, 19

E - 28014 MADRID E - 28046 MADRID

Médiateur Médiateur de la C.O.B.

Fédération Française des Sociétés d'Assurances 17, Place de la Bourse

26, Bd. Haussmann F 75082 PARIS CEDEX 2

F 75009 PARIS

Médiateur de Groupement des Enterprises Mutuelles

9 r de Saint Petersbourg

F 75008 PARIS

The Ombudsman for the Credit Institutions Insurance Ombudsman of Ireland

8 Adelaide Court 32 Upper Merrion Street

IRL - DUBLIN 8 IRL DUBLIN 2

Ombudsman Bancario ISVAP

Via delle Botteghe Oscure 46 Sezione Reclami

I - 00186 ROMA Via del Quirinale, 21

I 00187 ROMA

Associazione Nazionale Imprese Assicuratrici, ANIA,

Piazza S. Babila 1

I - 20122 MILANO

Commission de Surveillance Mediateur d'Assurance ACA-ULC

du Secteur Financier (CSSF) Ass. des compagnies d'assurance

110, Route d'Arlon du Grand-Duché de Luxembourg

L - 2991 LUXEMBOURG 3, rue Guido Oppenheim

L 2263 LUXEMBOURG

Union Luxembourgeoise des Consommateurs (ULC)

55 rue des Bruyères

L-1274 HOWALD

Stichting Geschillencommissie The Dutch Security Institute -

voor Consumentenzaken Complaints Board

Surimanestraat 24 Raadhuisstraat 20

NL - 2585 GJ 's GRAVENHAGE NL - 1016 DE AMSTERDAM

Nederlandse Ombudsman Verzekeringen

Klachteninstituut

Postbus 93560

NL-2509 AN DEN HAAG

Verband der Versicherungsunternehmen Österreichs

Association Complaints Department

Schwarzenbergplaz 7

A 1031 WIEN

Centro de Arbitragem de Conflitos de Consumo Comissão do Mercado de Valores

Mercado Chão de Loureiro (1st floor) Mobiliários (CMVM)

Largo do Chão do Loureiro Avenida Fontes Pereira de Melo 21

P 1100 LISBOA P- 1056-801 LISBOA

Consumer Complaint Board The Finnish Insurance

Box 306 Complaints Board

Kaikukatu 3 c/o The Finnish Insurance

FIN - 00531 HELSINKI Ombudsman Bureau

Lönnrotinkatu 19 A

FIN-00120 HELSINKI

Financial Ombudsman Service, omvattende:


- The Office of the Banking Ombudsman


- The Office of the Building Societies Ombudsman

- Personal Investment Authority Ombudsman Bureau

- Office of the Investment Ombudsman

South Quay Plaza

183 Marsh Wall

UK - LONDON E14 9SR

Banking and Securities Complaints Committee. Insurance Complaints Committee

Fjármálaeftirlitið (The Financial Supervisory Fjármálaeftirlitið

Authority) (The Financial Supervisory Authority)

Suðurlandsbraut 32 Suðurlandsbraut 32

IS - 108 REYKJAVÍK IS - 108 REYKJAVÍK

Forbrukernes Forsikeringskontor

(Norwegian bureau for insurance disputes)

Bygdøy allé 19

N 0262 OSLO