D66

Landelijke Adviesraad D66:
Samenvattend verslag vergadering 3 februari 2001.
Er waren 38 leden en plv-leden aanwezig bij de discussies. Tevens waren aanwezig Michiel Scheffer en Constantijn Dolmans (programma Commissie), Thom de Graaf en Francisca Ravestein (Tweede kamer-fractie).
1. Opening, vaststelling agenda.
De agenda is in volgorde gewijzigd wegens verplichtingen elders van enkele van de sprekers.
Tot haar spijt kan Marijke Augusteijn niet aanwezig zijn wegens reizen buitenslands; haar bijdrage vervalt deze keer.
De voorbereiding van de vergaderstukken is ernstig gehinderd geweest doordat de computer van Kees Slottje door enkele cybervirussen was getroffen. Helaas is daardoor de tijdige verzending per post niet gelukt. Bovendien was het niet mogelijk de leden met e-mail, langs die weg te informeren.

2. Verslag Adviesraad d.d. 16 december 2000.
Het verslag wordt goed gekeurd met de wijziging: schrappen van de reden tot terugneming van de motie Gedoogbeleid van Zeeland. De reactie op de communicatie voorstellen van Noord-Holland is aan het genoemde cybervirus ten offer gevallen. Wordt alsnog verzonden.
3.Medelingen.
3.1. De afspraken over hoe om te gaan met de actuele politieke moties (bijlage 3.1) wordt, na uitvoerige discussie uiteindelijk unaniem aanvaard, waarbij nogmaals gesteld wordt dat deze dienen ter bevordering van heldere meningsvorming en uitspraken. De indieners blijven verantwoordelijk voor de inhoud en de Adviesraad als geheel voor het in behandeling nemen en de uitspraken.
3.2. Het "Smoelenboek" is gereed en beschikbaar voor de aanwezigen! Dank aan Riet en Wim Loos voor het vele inspanningen hiervoor.

4. Adviesvraag 1: Inleiding Verkiezingsprogramma. Michiel schetst de opbouw, indeling en communicatieve vorm van het VK : kort ( ca
1/3 van het vorige), een inleiding die tevens een wervende samenvatting is met herkenningswaarde en afzonderlijk gelezen kan worden, een opbouw die geschikt is voor publikatie op internet.
Het dominante sentiment van het verkiezingsprogramma is: we beleven een "Gouden Eeuw", maar voelen ons toch onbehaaglijk (Dat bleek later ook zo voor Hans Weyers in zijn DenUyl-lezing). Het richt zich vooral op hoger opgeleiden. Er zullen 4 delen zijn: kwaliteitsterreinen als onderwijs, zorg, veiligheid en kwantiteitsterreinen als R.O. economie, wonen, werken, reizen, recreëren, vervolgens Europa en de wereld, dan politieke stijl zoals: Hoe beter om te gaan met problemen, hoe vorm te geven aan enerzijds vrijheid van burgers anderzijds orde en toezicht op regelhandhaving, en hoe de democratie te verbeteren. Tenslotte een hoofdstuk over de kosten van dit beleid.
De adviesraad acht een gedrukte versie van belang naast de internetversie. De taal zou toegankelijkheid moeten bevorderen voor mensen van elk opleidingsniveau en de taal van burgers moeten zijn.
De Adviesraad waarschuwt tegen een te eenzijdig materiële economische invalshoek; de ethische en sociale visie moet prominenter zijn. Meer betrokkenheid : niet



welke zorgen heeft D66 over de toekomst en wat heeft D66 voor oplossingen, maar: welke zorgen deelt D66 met de burgers en wat denkt D66 daar samen met de burgers aan te doen. De raad wijst op het verschil in zienswijze tussen de Den Uijl-lezing van Weyers en de nieuwjaars rede van Brinkhorst : de eerste gaat uit van het Angelsaksische, door competitie gestuurde, model van markteconomie, de laatste van het continentaal Europese, door samenwerking gestuurde, model van sociale markt-economie. Dit fundamentele verschil leidt tot de "ontpoldering" bij Weyers en het "verbeterde poldermodel" bij Brinkhorst. De meerderheid van de Adviesraad kiest voor de sociale markteconomie met verbetering van het poldermodel.
Aandacht is ook nodig voor de positie van het politiek bestuur; waarin en in hoeverre is nog sprake van primaat. Daarmee samenhangend de status van het openbaar bestuur. De rol van politieke partijen in het democratisch proces, als organisator van de besluitvorming door burgers zou aandacht moeten krijgen. De raad wenst een duidelijk prominentere plaats voor het milieu: D66 zou weer geprofileerd moeten worden als groene partij.
De raad begrijpt de keuze voor een mensbeeld als mondige mens die zelf wil en kan kiezen; maar acht dit te eenzijdig; het is tevens de sociale, de mede-, mens, met sociale en culturele waarden. Er is ook aandacht nodig voor hen die (nog) niet aan dat beeld (kunnen) voldoen.
De raad vraagt een met durf en zelfbewustzijn geformuleerd programma, waarin ook radicale standpunten worden ingenomen.
De raad vindt dat het Verkiezingsprogramma vooral toekomstgericht moet zijn, maar vraagt ook aandacht voor zelfbewust naar voren brengen van wat door D66 tot stand is gebracht, al zal dat in het bijzonder voor de campagne van belang zijn. Michiel deelt mede dat de tekst over enkele weken beschikbaar zal zijn en dat veel van het gewenste daarin te vinden zal zijn.
Aangezien er geen concrete vragen voorgelegd zijn waren er geen stemmingen.
5. Thom de Graaf.
Thom geeft de groene lijnen aan van D66 politiek : vernieuwing (van bestuurlijke verhoudingen), toekomstgerichtheid (de vragen van morgen over milieu, democratie, technologie), onafhankelijkheid (van gevestigde belangen, van ingesleten dogma's maar ook van eigen eerder opvattingen ("kroonjuwelen")) en eigen keuzes maken (eigen verantwoordelijkheid kunnen nemen, overheid die dat actief faciliteert, geen onheldere structuren, "middenveld", tussen overheid en burger). Er zijn belangrijke dingen bereikt: de bestuurlijke doorbraak die paars is en o.m. het referendum. De hoge drempel hoeft voor kwesties als b.v. rekeningrijden niet onoverkomelijk te zijn.
In de discussie kwam een groot aantal kwesties aan de orde, o.m.;
- het overbrengen van standpunten, radicaler formuleringen,
- de ongelukkige beeldvorming rond het standpunt van Brinkhorst over subsidiëren van biologische landbouw (beeld : geen subsidie meer, standpunt wel omschakel -subsidie, maar, draait het eenmaal, dan marktconform zonder subsidie),
- de zorg om de spanning tussen immigratiebeleid en uitwerking van de vreemdelingenwet en de menselijkheid tegenover de betrokkenen,
- de positie van het staatshoofd , of deze gekozen zou moeten worden, of we niet voor de republiek moeten kiezen,

- de zaak Zorreguieta, die "fouter" blijkt dan velen wisten, maar ook dat een kind van "foute" ouders niet schuldig is, maar wel de verantwoordelijkheid heeft een standpunt in te nemen over handelingen en engagementen van die ouder(s),
- dat zo'n standpunt openbaar bekend moet zijn alvorens zo'n prominente positie ingenomen kan worden dat parlementaire goedkeuring daarvoor nodig is,
- dat van mensen op zo'n positie een bijzonder hoog moreel besef gevraagd moet worden,



- dat de enquête, waaruit blijkt dat 90% van de D66 kiezers Maxima op zich wel ziet zitten, maar 75% van hen haar vader niet, het belang van discussie hierover voorafgaand aan een eventuele verloving onderstreept,

- de mogelijke betrokkenheid van de koningin bij het beperken van de demonstratie mogelijkheden (vrije meningsuitingen) van Indische Nederlanders bij het bezoek van de Japanse keizer Akihito (ook een kind van foute ouders),
- de hypocriete houding t.o.v. de Japanse oorlogsmisdaden en de rol van de destijdse keizer en de gebrekkige communicatie met de Indische Nederlanders daarover, Aangezien er geen concrete vragen voorgelegd werden waren er geen stemmingen.
6.Adviesvraag2: Francisca Ravestein: De 5e Nota Ruimtelijke Ordening. De Nota is pas verschenen. Op 23 april 2001 is er een overleg op hoofdlijnen Over de nota, hoewel de inspraak dan nog gaande is en de Tweede Kamer nog niet aan zet. Terwille daarvan is deze discussie.
Algemeen gedeeld wordt de opvatting dat er te weinig keuzes gemaakt worden en te veel vooruit geschoven.
Het open gebied wordt van groot belang gevonden; om de plattelandsfuncties en de natuur, maar ook om de belevingswaarde. De lintbebouwing langs hoofd-infrastructuur van verkeer en vervoer beperkt vooral dit laatste.
De raad vindt het een ernstig bezwaar dat het NVVP, dat sterk structurerend is t.a.v. deze infrastructuur, eerder is vastgesteld en niet als uitwerking van de Nota R.O. Ook de groene longen in verstedelijkte gebieden moeten versterkt worden, evenals groene randen om steden.
De raad betreurt, dat het trekken van de rode en groene contouren pas in 2005 gebeurt. Er moet niet teveel geleund worden op de kracht van lagere overheden tegenover andere belangen van die overheden en externe maatschappelijke krachten : er ligt een belangrijke verantwoordelijkheid voor de rijks overheid. De Groene en Rode contouren moeten strak gehandhaafd worden met zo weinig mogelijk z.g. balansgebieden. De verstedelijking moet beperkt worden binnen duidelijke rode contouren. Met een goed gehandhaafd contourenbeleid is er geen plaats meer voor contingentenbeleid. De raad herinnert aan de opvatting van de beroepsvereniging van architecten, B.N.A., dat aan de ruimtevraag binnen de bestaande steden voldaan kan worden met creatieve architectuur.
Instrument ter bescherming van het open gebied is een strikt handhavingsbeleid en versterking van de positie van overheden. De redenen waarom het z.g. restrictief beleid faalde zijn immers dezelfde die ook het contouren beleid zullen bedreigen. De raad vindt, dat de natuur een eigenstandige plaats verdient naast wonen werken en recreëren.
De raad vindt dat de onderhandelingsmacht van de overheden nog onvoldoende in de nota is gewaarborgd. Vooral de planmacht en de coördinatiemacht zouden versterkt moeten worden. Over de participatiemacht (eigen geld voor Ruimtelijke ordening) wordt verschillend geoordeeld.
De raad constateert dat dit de eerste nota is waarin het waterbeheer als beleidsuitgangspunt een plaats heeft, maar vindt die plaats nog onvoldoende stevig gezien de nodige ingrijpende wijzigingen in het omgaan met de ruimte die het vereist.

De regeringsbeslissing, in de PKB-procedure, wordt voor 12 oktober verwacht, zodat de uiteindelijke amenderende kamerdebatten in eind november of december worden verwacht. Een discussie in de Adviesraad naar aanleiding van de uit de inspraak voortkomende zienswijzen, zou daarom op 8 september gewenst zijn.
7. Actuele politieke moties.



Er waren geen moties.

8. Rondvraag.
De 5e Nota zal weer op de agenda staan op 8 september en wel voor de hele middag. Een commissie ( Hanneke de Vries, Wim Maas, Theo Veltman, Ronald Verhagen) uit de raad zal i.o.v. Kees reacties uit de regio's verzamelen en daaruit enkele hoofd discussiepunten formuleren.
Een commissie (Bernard Verlaan, Jan-Bas Prins, Theo Veltman, Frits van der Schans) zal een discussie notitie voorbereiden over Biotechnologie.

Volgende vergadering: 21 april 2001 , Trianon, Oudegracht 252, Utrecht