Aletta Jacobs Lezing
Stress, burn-out en WAO. De prijs van emancipatie?
Zo'n 23 vrouwen- en emancipatieorganisaties hebben heftige kritiek op
het Nederlandse emancipatiebeleid van de afgelopen jaren. Vrouwen
worden de arbeidsmarkt opgejaagd en pas als geëmancipeerd gezien als
ze een betaalde baan hebben. De zorg voor kinderen, ouders en zieken
wordt ondergeschikt gemaakt aan economische belangen. De emancipatie
schiet haar doel voorbij en steeds meer vrouwen vertonen burn-out en
stressverschijnselen en verdwijnen in de WAO. Zijn stress en WAO de
prijs van de emancipatie? Vrouwen lopen een groter risico om in de WAO
te komen dan mannen. Waarom is dat zo? Volgens professor Maassen van
den Brink ligt de oorzaak in de arbeidstoename van vrouwen de
afgelopen 30 jaar. Behalve daling van het kindertal en beschikbaarheid
van kinderopvang, speelden loonontwikkelingen een hoofdrol.
Opmerkelijk is dat het arbeidsaanbod van vrouwen veel sterker reageert
op een toename van het loon dan dat van mannen. De tweede factor zijn
de bezuinigingen in de collectieve sector in de jaren tachtig en begin
jaren negentig. Tezamen met verdergaande arbeidsduurverkorting die
niet (volledig) werd gecompenseerd door extra personeel, heeft dit
geleid tot een hogere werkdruk. En juist in deze sectoren - vooral in
de zorg en in het onderwijs - werken verhoudingsgewijs veel vrouwen.
En tenslotte valt arbeidsongeschiktheid te vergelijken met een
epidemie. Die kent een bepaald verloop: eerst worden weinigen
getroffen, daarna neemt het aantal snel toe en na een tijd dooft de
epidemie uit. Bij mannen is die epidemie al achter de rug. Bij vrouwen
nog niet.
Prof.dr. Henriëtte Maassen van den Brink is hoogleraar Scholing,
arbeidsmarkt en economische ontwikkeling aan de Faculteit Economische
Wetenschappen en Econometrie (UvA) en hoogleraar Economie van
consumenten en huishoudens aan Wageningen Universiteit.
Anneke van der Giezen verzorgt een co-referaat getiteld 'Vrouwen en
arbeidsongeschiktheid. De juiste cijfers'. Als vrouwen willen blijven
werken en wanneer de maatschappij dat wil, moet het hogere WAO-risico
allereerst bestreden worden door verbetering van de
arbeidsomstandigheden in de risicosectoren, en door verbetering in
arbeidsmarktpositie -in brede zin- van vrouwen. Het resterende deel
van het verhoogde WAO-risico, onder andere door zwangerschap en
bevalling, moet vervolgens geaccepteerd worden, is de stelling die Van
der Giezen zal verdedigen. Zij is in Nederland de expert op het gebied
van de instroom van vrouwen in de WAO. Ir. Van der Giezen is als
onderzoeker werkzaam bij het College van Toezicht Sociale
Verzekeringen (CTSV).
Studium Generale Groningen organiseert jaarlijks de Aletta Jacobs
Lezing, waarin aandacht wordt besteed aan het leven en werk van
vrouwen. In de loop der jaren passeerde een groot aantal nationaal en
internationaal gerenommeerde vrouwen de revue, onder wie Buchi
Emecheta, Shere Hite, Nawal el Saadawi, Gabi van Driem, Germaine Greer
en Els Borst. Aletta H. Jacobs begon als eerste vrouwelijke student
aan een Nederlandse universiteit in 1871 met haar studie geneeskunde
in Groningen. Na haar studie zette zij zich op vele manieren in om de
levens- en arbeidsomstandigheden van vrouwen te verbeteren. Het werk
van Aletta Jacobs is van grote betekenis geweest voor de emancipatie
van de vrouw.
Datum en tijd
woensdag 7 maart 2001, 20.00 uur
Sprekers
prof.dr. Henriëtte Maassen van den Brink en ir. Anneke van der Giezen
(co-referent)
Titels
20ste Aletta Jacobs Lezing:
Stress, burn-out en WAO. De prijs van emancipatie? (Maassen van den
Brink)
Vrouwen en arbeidsongeschiktheid. De juiste cijfers (Van der Giezen)
Plaats
Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Informatie
Studium Generale Groningen, tel. (050)363 54 63
www.rug.nl/cis/sgg/archief%202001/aletta2001.htm