Nationaal Dubo Centrum

Hoorzitting Nota Wonen: inbreng Nationaal Dubo Centrum

Op uitnodiging van de vaste Commissie voor VROM uit de Tweede Kamer heeft het Nationaal Dubo Centrum op 13 februari jongstleden deelgenomen aan de openbare hoorzitting over de Nota Wonen. Deze hoorzitting diende ter voorbereiding van het debat met staatssecretaris Remkes over deze nota, dat naar verwachting gevoerd wordt op 19 maart aanstaande. Onderstaand volgt de samenvatting van de inbreng van het Nationaal Dubo Centrum tijdens de hoorzitting, bij monde van directeur Heemrood.

De inbreng van het Nationaal Dubo Centrum tijdens de hoorzitting concentreerde zich - in verband met de beperkte tijd - rond twee thema's: voorbeeldprojecten en experimenten, en het particuliere opdrachtgeverschap.

De Nota Wonen kondigt diverse voorbeeldprojecten- en experimentenprogramma's aan, hetgeen het Nationaal Dubo Centrum van harte ondersteunt. Uit onderzoek blijkt immers dat deze instrumenten in het kader van beleidsimplementatie inspirerend en stimulerend werken. Eveneens positief is de opmerking dat in deze programma's de bestaande kenniscentra, netwerken en infrastructuur ingezet en benut moeten worden. Niet elk wiel behoeft opnieuw uitgevonden te worden.

Wat ontbreekt echter, is inzicht in de inmiddels via eerdere voorbeeldprojecten gegenereerde kennis en ervaring: zowel op rijksniveau als op lokaal niveau is al veel kennis opgedaan. Een inventarisatie van die kennis en vervolgens een analyse van de kennislacunes dient vooraf te gaan aan het opstarten van nieuwe projecten en programma's. Een pleidooi voor een dergelijk onderzoek is dan ook noodzakelijk. De aangekondigde amvb (algemene maatregel van bestuur) in het kader van het Innovatieprogramma Stedelijke Vernieuwing biedt de Tweede Kamer hiertoe aanknopingspunten.

Een tweede thema dat onderzoek vergt, is het stimuleren van het particuliere opdrachtgeverschap. Cruciale vraag die direct voort zou moeten vloeien uit het streven om 33% van de woningbouw via particulier opdrachtgeverschap te realiseren, is: wat zijn hiervan de consequenties voor het realiseren van een duurzaam gebouwde omgeving (dus inclusief duurzame woningbouw)? Inzicht in de kansen en bedreigingen voor dubo maakt het mogelijk parallel aan het stimuleren van particulier opdrachtgeverschap (collectief én individueel) te anticiperen op gewenste en ongewenste consequenties.

Het kan toch niet de bedoeling zijn dat de staatssecretaris met de uitvoering van de ene beleidsnota het realiseren van de beleidsdoelen uit één van zijn andere beleidsprogramma's doorkruist. Het is niet duidelijk hoe de staatssecretaris met dit dilemma wil omgaan. Het Nationaal Dubo Centrum is van mening dat er een cruciale rol is weggelegd voor de gemeenten. De staatssecretaris kan een en ander realiseren met één van de projecten in het Beleidsprogramma Dubo 2000-2004: versterking van de regiefunctie van de gemeenten.

Algemeen
Tijdens de behandeling van het Beleidsprogramma Duurzaam bouwen 2000 - 2004 in maart 2000 heeft de staatssecretaris toegezegd de thema's duurzaamheid en duurzame stedenbouw een prominente plaats toe te kennen in de Nota Wonen. Op dit vlak scoort de nota naar het oordeel van het Nationaal Dubo Centrum teleurstellend. Zo wordt aan de legitieme constatering uit de Nota Wonen "Gebleken is dat duurzame stedenbouw en duurzaam bouwen in de bestaande voorraad nog maar aan het begin staan" slechts de conclusie verbonden dat een "extra impuls" nodig is. Een vertaling naar concrete maatregelen in het beleidsprogramma ontbreekt echter.

"Het bevreemdt ons dat een nota waarin "kwaliteit" één der sleutelbegrippen is, zo weinig aandacht schenkt aan een essentieel middel om die kwaliteit te realiseren, namelijk duurzaam bouwen. Duurzaam bouwen is immers meer dan duurzame stenen duurzaam stapelen. Juist de integrale benadering die dubo voorstaat, biedt perspectieven voor de aanpak van complexe opgaven als stedelijke vernieuwing", aldus directeur Heemrood in een brief aan de leden van de Kamercommissie VROM.

21 februari 2001