0100,0100,0100PERSBERICHT

Den Haag, 22 maart 2001

Inter-Ethnic Programme Gostivar in Macedonië: "Stop het geweld, geef vrede een kans."0100,0100,0100

Het IKV is mede-initiatiefnemer van Inter-Ethnic
Programme Gostivar (IPG), in Macedonië, een
organisatie die tot doel heeft om binnen de stad
Gostivar samenwerking tussen de verschillende
etnische groepen te bevorderen. Lokale initiatieven die dit doel uitdragen worden door IPG financieel en
organisatorisch ondersteund. Gostivar telt zo'n 45.000 inwoners, waarvan 55 procent Albanezen, 30 procent Macedoniërs en een Turkse en Roma minderheid.
Gostivar ligt zo'n 20 kilometer van Tetovo en is de tweede stad in het door Albanezen gedomineerde deel van Macedonië.

Woensdagavond 21 maart kwam het bestuur van IPG
voor het eerst sinds het uitbreken van de crisis bijeen. In het bestuur van IPG zijn alle nationaliteiten in Gostivar vertegenwoordigd. Een Macedoniër, een Albanees, een Turk en een Roma maken deel uit van het bestuur. Dat alle nationaliteiten (inclusief de Macedoniër) rond een tafel zaten, was voor IPG in de huidige omstandigheden al een succesje. Het bestuur besprak wat IPG in de huidige situatie zou kunnen ondernemen om de mensen in Gostivar een boodschap te geven en men besloot
unaniem om een korte videoclip op te nemen die
vervolgens vanaf aanstaande maandag op de lokale tv- stations in Gostivar zal worden uitgezonden. In deze clip zullen kinderen van de vier nationaliteiten in hun eigen taal een korte tekst zeggen: "stop het geweld, geef vrede een kans."

Ondanks dat de situatie in Gostivar tot op heden kalm is, neemt de spanning steeds meer toe. "Allerlei wilde verhalen doen de ronde onder etnische Albanezen en Macedoniërs. Albanezen praten alleen nog met
Albanezen en Macedoniërs met Macedoniërs."

International adviser van het IPG-project in Gostivar, Albert van Hal is op zijn kantoor
bereikbaar: 00 389 42 221 820.


Algemeen secretaris van het IKV, Mient Jan Faber en IPG-projectleider Wilco de Jonge, die beiden
recentelijk terugkeerden uit Macedonië, zijn
bereikbaar bij het IKV, tel.: 070 350 71 00

Mobiel Mient Jan: 06 514 177 62

Mobiel Wilco: 06 212 36 358, tel. thuis: 0182 515
878, email: 0000,8000,0000wdejonge@ikv.nl0100,0100,0100

Hieronder treft u de recente waarnemingen van
Mient Jan Faber naar aanleiding van zijn reis naar Kosovo en Macedonië. Faber keert dinsdagavond
terug in Nederland.

Waarnemingen van een reis door de Balkan. Van
Belgrado naar Mitrovica (Noord en Zuid), naar
Pristina, Gostivar en Skopje.



Door Mient Jan Faber, algemeen secretaris van het IKV

De premier van Macedonië heeft gisteren in een tv toespraak gesteld dat Macedonië bloot staat aan
"agressie". Dat statement is in zoverre juist dat ook ik heb kunnen waarnemen dat paramilitaire eenheden in Kosovo worden opgeleid en richting Presevo en/of
Macedonië vertrekken. Ik heb in Mitrovica met een
commandant van zo'n eenheid gesproken die zich
opmaakte om, enige uren later met zijn eenheid van 18 man, voorzien van machinegeweren en explosieven, de grens over te trekken. Ook leiders van de voormalige UCK vertelden mij dat de gevechten in Macedonië
waren geïmporteerd en in Macedonië hoorde ik precies hetzelfde. Er is dus geen sprake van een burgeroorlog, maar van een 'invasie' van buiten af.

Er is een opmerkelijk verschil in beoordeling van de gevechten tussen enerzijds de Albanese bevolking in Macedonië en anderzijds de Albanese bevolking in
Kosovo. In Macedonië is men vooral nerveus; er is een zekere sympathie voor de 'rebellen' omdat het toch ook Albanezen zijn, maar er is ook angst dat het averechts zal uitwerken en dat zij uiteindelijk zelf de rekening zullen moeten betalen. Van massale Albanese publieke steun voor de rebellen is hier nog geen sprake. Maar wat niet is kan komen en je ziet hoe de Albanese partijen spelen met alle opties en de verwarring onder de bevolking daarmee alleen maar opvoeren. In Kosovo is veel meer sympathie voor de rebellen. Ik heb in Mitrovica
gedurende vier uur, twee avonden lang, een radio
programma gedaan waar mensen konden bellen met
hun vragen en opmerkingen omtrent het gebeuren en ik daarop mocht reageren. Er was een grote sympathie
voor de strijd in Macedonië die niet alleen gelijk gesteld werd met de eigen strijd tegen de Servische
overheersing - de Macedonische heersers waren in
veler ogen al even slecht - maar waarvan bovendien verondersteld werd dat zeker de USA die strijd steunde. Bovendien stelden diverse bellers dat Europese
integratie vooraf diende te worden gaan door integratie van de Albanezen in een of twee eigen landen. De
bereidheid om steun te leveren aan de bevrijdingsstrijd in Macedonië was groot want de Albanezen uit dat land hadden immers ook de Kosovo Albanezen gesteund in
hun bevrijdingsstrijd. Ik kan getuigen dat inderdaad velen uit Kosovo de kant van Macedonië opgaan. Van meerdere kanten kreeg ik hulp aangeboden om door de bergen de grens over te steken, aangezien de normale grensovergangen immers gesloten waren. (Ik ben
overigens mijn eigen weg gegaan)

KFOR (NAVO) maakt zichzelf meer en meer onmogelijk. Het feit dat men niet in staat is de grens af te sluiten of rebellen op te pakken, heeft bij de Albanezen in Kosovo de indruk gewekt dat de VS in het geheim en straks wellicht meer openlijk steun geven, zoals de VS
uiteindelijk ook Kosovo hebben bevrijd. Mij viel op dat de internationale top in Kosovo weinig oog heeft voor wat er werkelijk gevoelt wordt door de Albanese
bevolking. Ze staan erbij en vertellen rozige verhalen en ondertussen wordt de bodem onder hen weggetrokken. Terecht kritiseerde de premier van Macedonië de
houding van KFOR, NAVO en in het bijzonder de VS en Duitsland.

Tenslotte twee opmerkingen over Belgrado. Ik heb me door de regering en anderen laten informeren over het lot van Milosevic. Hij zal deze maand nog worden
gearresteerd en er is een deal gesloten met het
Tribunaal omtrent zijn uitlevering op termijn. Voorts is de Servische houding jegens Kosovo duidelijker geworden. De Servische machthebbers lijken hun handen af te
trekken van Kosovo, afgezien van formele
soevereiniteitsafspraken maar ook die zijn voor
'sharing' vatbaar. UNMIK c.s. is hiervan de afgelopen weken op de hoogte gesteld zo heb ik ook in Pristina gehoord. Mochten de Albanezen echter doorgaan met
over de Kosovo grenzen heen te infiltreren in hun
buurlanden dan kan de situatie weer snel veranderen, natuurlijk.

18 maart 2001