Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Burger krijgt digitaal kluisje voor persoonsgegevens
Een persbericht bij het onderwerp Persoonsgegevens en reisdocumenten
29 maart 2001
Ook in de toekomst beheren de gemeenten de persoonsgegevens van hun burgers ten behoeve van het verstrekken van deze gegevens aan organisaties met een publieke taak. Om de persoonsgegevens die in de Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens (GBA) liggen opgeslagen beter toegankelijk te maken, moet bij het ontwerp van een nieuw GBA-stelsel gebruik worden gemaakt van webtechnologie. Hierdoor kunnen geautoriseerde organisaties (in de wet geformuleerde (semi)overheidsinstellingen zoals bijvoorbeeld Belastingdienst en politie) 24 uur per dag, 7 dagen per week gegevens halen uit de GBA.
Nieuw is de gedachte dat iedere burger zou moeten kunnen beschikken over een digitale kluis waarin naast een beperkte set van persoonsgegevens uit de GBA iedere burger zelf de mogelijkheid heeft gegevens veilig op te slaan en deze naar eigen inzicht te verstrekken aan organisaties met een niet-publieke taak. Dit schrijft de Commissie Modernisering van de GBA in haar advies GBA in de toekomst. Commissievoorzitter prof. mr. dr. I.Th.M. Snellen heeft het eerste exemplaar van het rapport vanmiddag overhandigd aan minister Van Boxtel voor Grote Steden- en Integratiebeleid. De snelle technologische ontwikkelingen en de overgang naar de informatiesamenleving waren ondermeer aanleiding voor minister Van Boxtel om de commissie Modernisering van de GBA in te stellen. De minister vroeg de commissie met voorstellen te komen hoe de toegankelijkheid van de GBA verbeterd kan worden door gebruik te maken van moderne ICT-toepassingen en hoe de positie van de burger ten opzichte van de overheid kan worden versterkt. Om de positie van de burger te verbeteren, adviseert de commissie het aanbieden van digitale kluisjes. De digitale kluis kan tal van persoonsgegevens bevatten, zoals reguliere GBA-gegevens (zeg maar de administratieve levensloop van iemand), medische of financiële gegevens. Via de digitale kluis heeft de burger een eigen overzicht van zijn of haar gegevens. De burger bepaalt zelf aan welke organisaties met een niet-publieke taak hij of zij persoonsgegevens verstrekt. Het digitale kluisje zou geplaatst kunnen worden op een gemeentelijke website. Volgens de commissie zou de burger over een paar jaar de elektronische Nederlandse Identiteitskaart, voorzien van biometrisch kenmerk, kunnen gebruiken als toegangspas voor het kluisje.
De commissie benadrukt het vrijwillige karakter van het kluisje. De burger kan zelf aangeven of hij er gebruik van wil maken. Daarnaast geeft de commissie nadrukkelijk aan dat de burger niet door derden gedwongen mag worden om gegevens af te geven wanneer hij dat niet wil. Gemeenten zullen altijd voorzieningen moeten treffen voor mensen die weliswaar gebruik zouden willen maken van het kluisje maar niet over de apparatuur beschikken om thuis van het kluisje gebruik te maken. In het laatste geval kan gedacht worden aan het oprichten door gemeenten van informatiezuilen in openbare ruimten.
Het opvragen van GBA-gegevens duurt nu maximaal 2 maal 24 uur. Om de toegankelijkheid van de GBA voor de afnemers te verbeteren stelt de commissie een on-line GBA voor. De infrastructuur ziet er in de ogen van de commissie als volgt uit: een GBA-startpakket en aanvullende modules. Het startpakket bevat ondermeer een standaard gegevensmodel, een module om de GBA-gegevens te actualiseren, een module voor het uitwisselen van gegevens en een interface ten behoeve van de digitale kluis. Volgens de commissie zou de Rijksoverheid dit startpakket gratis aan de gemeenten moeten aanbieden. Gemeenten moeten daarnaast de mogelijkheid krijgen om met aanvullende modules aanvullende functionaliteiten te realiseren ten behoeve van de eigen gemeentelijke administratie. De commissie verwacht dat de realisatie van het on-line GBA-stelsel ongeveer acht jaar duurt. Als tussenstap zal een Landelijk Raadpleegbare Directory (LRD) nodig zijn. Deze directory bevat weliswaar maar een beperkt aantal GBA-gegevens, maar is wel 24 uur per dag, 7 dagen per week raadpleegbaar. Zodra de voorzieningen voor een on-line GBA zijn gerealiseerd in een gemeente zullen de gegevens uit de LRD verwijderd worden.

Relevante links:
Eindrapport Adviescommissie Modernisering GBA