NED. ORG. VRIJWILLIGERSWERK
Vrijwilligerswerk niet geïnterculturaliseerd
Vrijwilligerswerk niet geïnterculturaliseerd
Zo'n 3,5 miljoen Nederlanders doen vrijwilligerwerk. Op allerlei
gebieden. In de zorg en hulpverlening, de sport en cultuursector, in
de kerk, natuur en milieuorganisaties, op scholen en in de politiek
bijvoorbeeld. Nederland kent een lange traditie op dit gebied en
scoort hierin ook in internationaal perspectief hoog. Na de VS,
Canada, Zweden en Noorwegen doen in Nederland verhoudingsgewijs de
meeste mensen vrijwilligerswerk. Van de veelkleurigheid van de
Nederlandse samenleving is echter in de vrijwilligerssector weinig
terug te vinden Nederlandse, reguliere vrijwilligersorganisaties zijn
nog steeds voor het overgrote deel witte, monoculturele organisaties
terwijl de samenstelling van de Nederlandse bevolking steeds
multicultureler wordt.
Zo'n 9% van de Nederlanders is momenteel van allochtone1 afkomst. In
2015 zal het percentage gegroeid zijn naar 14% van de Nederlandse
bevolking en in de grote steden naar 60%.
Uit een quickscan uit 19992 onder 47 Nederlandse, algemene
vrijwilligersorganisaties is gebleken dat bij 60% van deze
vrijwilligersorganisaties geen enkele allochtoon in de betaalde staf
van de organisatie werkzaam is, terwijl in overige sectoren
allochtonen in betaalde dienst rond de 9% is.
Ook het aantal actieve allochtone vrijwilligers blijkt in de
Nederlandse algemene vrijwilligersorganisaties zeer beperkt.
Slechts eenderde van deze organisaties heeft daadwerkelijk geprobeerd
vrijwilligerswerk onder allochtonen te stimuleren (o.a. training in
intercultureel werken, het vertalen van brochures)
Waarom interculturaliseren
Vrijwilligersorganisaties zijn in hun voortbestaan afhankelijk van de
mate waarin zij hun activiteiten en diensten kunnen afzetten in hun
omgeving en de beschikbaarheid van voldoende vrijwilligers op
bestuurlijk en uitvoerend niveau. Ze merken dat het van belang is dat
ook hun vrijwilligersbestand een afspiegeling is van de maatschappij.
Juist ook omdat groepen met verschillende culturele achtergronden
steeds vaker een beroep op hen doen. Daarnaast wordt het steeds
moeilijker vrijwilligers te vinden; en worden er kansen gemist als er
niet uit de groeiende groep allochtonen geworven wordt. Een grotere
betrokkenheid van allochtonen bij vrijwilligerswerk in de publieke
sector is ook in het belang van allochtonen zelf. Het is een manier om
invloed te krijgen en mee te beslissen op terreinen die iedereen
aangaan, bijvoorbeeld onderwijs en politiek.
Maatschappelijk en politiek is het niet wenselijk dat een grote sector
als het vrijwilligerswerk zo slecht vertegenwoordigd is door een
belangrijk deel van de Nederlandse samenleving. Het kabinet kiest
hierin een heel duidelijke lijn. Participatie van allochtonen in
allerlei sectoren van de maatschappij en interculturalisering van
organisaties wordt van essentieel belang geacht.
Van twee kanten
Allochtonen doen veel vrijwilligerswerk, maar dan vooral gericht op de
eigen gemeenschap. Dit komt voort uit de behoefte de eigen identiteit
van die gemeenschap en de leden ervan te versterken en de
maatschappelijke positie van de achterban te verbeteren.
Nederlandse vrijwilligersorganisaties zijn aan de andere kant niet
altijd even toegankelijk voor allochtonen.
Er worden wel pogingen gedaan allochtone vrijwilligers te werven, maar
tegelijkertijd wordt te weinig rekening gehouden met hun wensen en
achtergronden. Allochtonen zijn welkom, mits ze zich aanpassen aan de
geldende normen, gebruiken en het beleid van de organisatie.
Stap Twee
Stap Twee is een vijfjarenprogramma met als doel
vrijwilligersorganisaties te ondersteunen bij interculturalisatie en
wil daadwerkelijk een veranderingsproces in gang zetten. Het is een
samenwerkingsverband van Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk
(NOV), Adviesbureau en Expertisecentrum voor Vrijwilligersmanagement
(sVM) en het Instituut voor Multiculturele Ontwikkeling (FORUM) en
wordt gesubsidieerd door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn
en Sport (VWS).
Stap Twee wil een concrete stap vooruit maken in het
interculturaliseren van het vrijwilligerswerk. De naam Stap Twee is
gekozen omdat er in diverse organisaties al wel pogingen zijn gedaan
om te interculturaliseren en om allochtone vrijwilligers te werven.
Deze initiatieven bleven echter veelal steken in ad-hoc-projecten die
geen onderdeel uit zijn gaan maken van het strategisch beleid van de
vrijwilligersorganisatie. Stap Twee wil interculturalisatie
structureler gaan aanpakken, organisaties van elkaar laten leren en
concrete, uitvoerbare adviezen en implementatietrajecten aanbieden.
De startconferentie wordt speciaal georganiseerd voor directieleden,
staffunctionarissen, managers en bestuursleden van organisaties die
veel met vrijwilligers werken, hun ondersteuningsstructuren en
overheden die te maken hebben met interculturaliseringsbeleid.
Internationaal Jaar van Vrijwilligers 2001
Stap Twee gaat van start in een bijzonder jaar. 2001 is immers door de
Verenigde Naties uitgeroepen tot Internationaal Jaar van
Vrijwilligers 2001.
Het jaar geeft wereldwijd aandacht aan vrijwilligers en
vrijwilligersorganisaties. Die aandacht stimuleert de erkenning,
ondersteuning, netwerken en promotie rondom vrijwilligerswerk. Zodat
uiteindelijk meer mensen vrijwillig actief worden en blijven.
1 Allochtonen: Nederlanders van Surinaamse, Antilliaanse, Turkse,
Marokkaanse en Zuideuropese afkomst alsmede Nederlanders van
buitenlandse afkomst uit de overige niet-geïndustrialiseerde landen.
Deze definite komt overeen met de landelijke definitie van 'etnische
minderheden'.
2 Quickscan deelname allochtonen aan vrijwilligerswerk 1999. NOV en
sVM
3 RMO-advies 'uitsluitend vrijwillig' 1997
Einde bericht
Noot voor de pers
U wordt van harte uitgenodigd voor deze startconferentie bij te wonen.
Een programma van de conferentie kunt u aanvragen bij Henna Goeptar,
tel. 030 2333937. Meer informatie over het thema en Stap Twee
verstrekt Nera Jerkovic, projectmanager Stap Twee, tel. 030 2361065. U
kunt ook contact opnemen met Antoinette Reulen, Hoofd Marketing en
Communicatie sVM, tel. 030 2333937, e-mail areulen.svm@svmgroep.nl, of
Nienke van Helden, Manager Communicatie en Voorlichting NOV, tel. 030
2319844, e-mail:nvhelden@nov.nl.
Meer informatie over het Internationaal Jaar van Vrijwilligers treft u
aan op www.vrijwilligerswerk.nl.