Vakvereniging Voor Machinisten en Conducteurs

Tilburg, 4 april, 2001

Overleg wederom mislukt

Beste collegas,

De afgelopen periode is er een die niet de schoonheidprijs verdient. Het is van groot belang dat we nu even een pas op de plaats maken en alle feiten op een rijtje zetten. Het afgelopen anderhalf jaar heeft de VVMC geprobeerd alle partijen zover te krijgen dat het basisakkoord zodanig wordt aangepast dat de rust binnen NS weer terugkeert. Met deze opvatting stonden wij tot 7 maart 2001 alleen. Ondertussen volgden de ontwikkelingen zich zeer snel op daarom een overzicht van de ontwikkelingen vanaf januari 2001 tot april 2001.

Omdat we voor een aantal spannende dagen staan beginnen we met de dag van vandaag.

Woensdag 4 april

De VVMC is vanmorgen door de minister van Verkeer en Waterstaat uitgenodigd om te komen praten over de ontstane situatie. Deze uitnodiging is aangenomen en deze poging van de minister was een goede stap. Na enkele uren overleg zijn de bonden en de OR naar Utrecht getogen om daar met de directie verder te praten over de volgende punten:

·
Er wordt overleg gevoerd met de directie over pragmatische korte termijn oplossingen.

·
De OR van NSR en de directie treden in overleg over de structurele kant van de procesvereenvoudiging. Ook wordt een paritaire commissie ingesteld die zonodig hierover bindend advies geeft aan de directie van de NS en de OR van NSR. De onafhankelijke voorzitter van deze commissie wordt door de Minister aangewezen.

·
Deze commissie adviseert bovendien aan alle betrokken partijen over andere kwesties die verband houden met de normalisering van de arbeidsverhoudingen.

·
Professor Peeters gaat direct van start met zijn onafhankelijk onderzoek met betrekking tot de trannsparantie over het planningsproces.

Dit overleg strandde echter na 2 ½ uur omdat de voorstellen meteen door de directie naar de prullenbak zijn verwezen. De staking die morgen en overmorgen door FNV Bondgenoten zijn uitgeroepen gaan gewoon door.

De VVMC heeft het probleem dat ze deze staking formeel (juridisch) niet kan steunen. Morgen begint het traject om de NS-directie een ultimatum te stellen voor acties volgende week. Wel zullen de VVMC-ers donderdag en vrijdag geen besmet werk over te nemen van de FNV-collegas. Ook het instellen van een noodrooster door de NS wordt gezien als besmet werk.

Wij vragen de leden ons in deze strijd te steunen. We hebben afgelopen week onze nek uitgestoken en zullen nu jullie steun hard nodig hebben. De enige manier om deze situatie te redden is door elkaar te ook nu te blijven steunen. Wij begrijpen dat donderdag en vrijdag geen gemakkelijke dagen zullen worden maar we roepen wel op om het gezonde verstand te blijven gebruiken.

Hieronder volgt een samenvatting van de afgelopen drie maanden.

Januari

Halverwege januari lekt er via de pers een vertrouwelijke notitie uit met daarin het schokkende nieuws dat NS niet zal meedingen als er spoorlijnen die niet behoren tot het Hoofdrailnet worden aanbesteed. Dit betekent dat er 1750 collegas naar een andere vervoerder kunnen overgaan. Als reactie hierop zegt de VVMC het vertrouwen in de NS- directie op inzake het dossier Bestemming: Klant. Daarnaast vraagt de VVMC minister Netelenbos om opheldering rondom de aanbesteding van de spoorlijnen en de gevolgen voor het rijdend personeel. De positie van het rijdend personeel zal worden geregeld in de wet Personen Vervoer 2000.

Op initiatief van FNV Bondgenoten volgt er eind januari het zo genoemde vredesoverleg. De directie gaat uit beleefdheid in op het verzoek van de FNV en ook de VVMC besluit op de uitnodiging in te gaan. Na urenlang informeel uitwisselen van standpunten en verduidelijkingen blijkt direct in het formele gedeelte dat de directie onder geen enkele voorwaarde de inhoud en uitgangspunten vastgelegd in het basisakkoord wil aanpassen. Daarop besluit de VVMC het overleg te verlaten omdat door deze houding het onmogelijk wordt tot een duurzame oplossing te komen. Tegelijkertijd roepen wij de politiek op om de NS-directie ter verantwoording te roepen.

Februari

Nadat het vredesoverleg tussen de NS-directie en FNV, CNV en VHS tot een onderhandelingsresultaat heeft geleid, leggen wij de uitkomst hiervan voor aan de VVMC-leden door middel van een extra uitgave van de Trekhaak met daarin een stemkaart.

De uitslag is duidelijk: 1851 leden stemmen tegen het akkoord en 77 leden stemmen voor.

Wij roepen de directie op om te erkennen dat het veranderingsproces niet wordt gedragen door het rijdend personeel en dat het zo niet langer meer kan. De VVMC vraagt om een heropening van het overleg om tot een breed gedragen oplossing te komen. Dit verzoek wordt niet gehonoreerd.

De VVMC doet vervolgens een dringend beroep op de politiek om een commissie van wijzen in te stellen. De minister van Verkeer en Waterstaat neemt na overleg binnen het kabinet het besluit een adviescommissie in te stellen. Bindende arbitrage wordt door de NS-directie afgewezen. De VVMC reageert positief op de instelling van een adviescommissie omdat met de directie al ruim een jaar niet naar een oplossing wordt gewerkt die breed zal worden gedragen.

Maart

De adviescommissie komt tot een interim advies. In dat advies worden de partijen opgeroepen om te mee werken aan deëscalatie. Vakbonden moeten tussentijds geen stakingen uitroepen en de NS-directie moet de invoering van de procesvereenvoudiging opschorten. Opschorting is volgens de adviescommissie mogelijk.

De NS-directie reageert al tijdens de persconferentie van de adviescommissie Blankert/Stekelenbrug afwijzend op het voorstel om 10 juni op te schorten. De adviescommissie kijkt het nog een paar dagen aan en doet samen met de minister nog een dringend beroep op de NS-directie maar besluit een week later de opdracht terug te geven.

De CNV spant een kort geding aan met de eis dat er een nulmeting betreffende kwaliteit van de arbeid wordt gehouden voordat er procesvereenvoudiging wordt ingevoerd. De CNV doet dat op grond van het formele accorderen van zowel het basisakkoord, principeakkoord en het onderhandelingsakkoord naar aanleiding van het vredesoverleg.

Tijdens het kort geding dient de NS een tegeneis in dat de invoering op 10 juni door moet gaan. De rechter beoordeelt dat de NS onvoldoende verweer heeft geboden op de eis van de CNV en dat de CNV onvoldoende verweer heeft gegeven op de eis van de NS. De nulmeting zal worden gehouden en de datum 10 juni 2001 staat door deze gerechtelijke uitspraak vast.

De NS-directie nodigt de vakbonden uit voor een overleg over de ontstane situatie. Al snel wordt duidelijk dat de directie (met de gerechtelijke uitspraak in de hand) niet wenst te spreken over het aanpassen van het basisakkoord. Aansluitend neemt de VVMC de stap om op 2 april een 24-uurs staking te houden en doet eveneens een beroep op de Minister om in te grijpen bij NS. De VVMC is ervoor om een arbitragecommissie in te stellen die een brede opdracht krijgt zodat er gewerkt kan worden aan een duurzame oplossing van het arbeidsgeschil.

De rechter in Utrecht bepaalt op zaterdag 31 maart dat er een onwrikbare situatie tussen de VVMC en de NS directie is ontstaan en stelt dat de VVMC rechtmatig een 24uurs-staking kan houden op 2 april.

April

De zondag voor de staking komt de minister met een opening die voor een groot gedeelte tegemoet komt aan de voorstellen die de VVMC al zeer geruime voorstaat.

a. Er wordt onderzocht, door een onafhankelijke deskundige, of het planningproces voor het maken van diensten inderdaad 6 tot 8 maanden in beslag neemt zoals NS met succes heeft aangevoerd in de rechtbank tijdens het kort geding met de CNV.

b. Er komt een onafhankelijke arbitragecommissie die vanuit het arbeidsgeschil de procesvereenvoudiging gaat toetsen (brede opdracht).

c. De onafhankelijke arbitragecommissie gaat zwaarwegend adviseren op alle andere onderwerpen die niet direct met de procesvereenvoudiging te maken hebben maar wel tot het arbeidsgeschil hebben geleid.

d. De minister zal een en ander monitoren via de verkeersleiding betreffende het overgangscontract.

De VVMC heeft hier welwillend op gereageerd omdat het grotendeels tegemoet komt aan hetgeen wij al zeer geruime tijd wilden. Een oplossing duurzame wordt hiermee geboden. Omdat de 24-uurs staking geen invloed meer zou hebben op de standpunten die de minister heeft hebben wij zondagnacht besloten om de staking tot nader order op te schorten.

Afgelopen maandag kondigde FNV Bondgenoten aan de aangekondigde staking van donderdag en vrijdag toch door te laten gaan en niet in te gaan op de voorgestelde arbitrage van de minister. Dinsdagavond heeft de VVMC nog gepoogd om met bonden en NS informeel om de tafel te gaan zitten. NS en CNV wilden in de nacht van dinsdag op woensdag verder praten, maar FNV Bondgenoten niet.

De VVMC heeft een brief ontvangen van het ministerie van Verkeer en Waterstaat waarin wordt bevestigd dat arbitrage alleen doorgang heeft als alle partijen deze onderschrijven. Dit is dus niet het geval en de commissie is dus van tafel. Dit betekent dat we weer terug bij af zijn en ons in dezelfde situatie bevinden als woensdag 28 maart, nadat het laatste overleg met NSR was stukgelopen.

Wij houden u op de hoogte.