* EPS-parels maken uitschuifbaar voetbalveld aanzienlijk lichter
Gemert, 4 april 2001
EPS-parels maken uitschuifbaar voetbalveld aanzienlijk lichter
In het nieuwe voetbalstadion van Schalke '04 in het Duitse
Gelsenkirchen komt de grasmat op het uitschuifbare veld te liggen
op een onderbouwmengsel dat bestaat uit zand en EPS-parels. De
innovatieve toepassing van EPS (geëxpandeerd polystyreen) draagt
bij aan een aanzienlijke reductie van het gewicht in de schuifbak,
terwijl geen concessies gedaan hoeven te worden aan de kwaliteit
van de grasmat. Unidek in Gemert is als leverancier van de
EPS-parels bij het project betrokken.
Overdekte voetbalstadions stellen hoge eisen aan de condities
waaronder de grasmat moet groeien. Dat zo'n mat het best gedijt in
de open lucht met voldoende lucht, licht en water, behoeft
inmiddels geen nadere uitleg meer. Bij de bouw van het Gelredome in
Arnhem is daarom voor het eerst een constructie toegepast waarop de
grasmat na een wedstrijd uit het stadion kan worden geschoven. Een
goed systeem, zo heeft de praktijk inmiddels bewezen. De Duitse
dochter van de Hollandse Beton Maatschappij (HBM) die het Gelredome
realiseerde, bouwt nu in Gelsenkirchen volgens hetzelfde concept de
zogeheten Arena Auf Schalke, een soort Amsterdam Arena met een
uitschuifbare grasmat, waar de profvoetballers van Schalke '04 hun
thuiswedstrijden gaan spelen.
Bouwer HBM Bau GmbH wilde mede op basis van de ervaringen in Arnhem
kijken of niet met een lichter mengsel kon worden volstaan waarmee
de werking van de uitschuifbare constructie minder zou worden
belast. Arcadis werd net als bij het Gelredome gevraagd voor het
ontwerp en de realisatie van de constructie. Daarnaast kreeg het
ingenieursbureau uit Rotterdam opdracht onderzoek te doen naar de
optimale samenstelling van de dragende ondergrond in de
constructie. De oplossing werd gevonden in het gebruik van een
nieuw mengsel dat het gewicht in de grote schuifbak fors
vermindert: een mengsel dat voor de helft bestaat uit zand en voor
de andere helft uit EPS-parels van Unidek. "Bij het Gelredome
hebben we gekozen voor een onderbouwmengsel van kleikorrels en
zand, maar Schalke '04 wilde een mengsel dat nóg minder weegt,"
vertelt Arjan Knottnerus, manager Sport bij Arcadis. "Een
aanvullende eis was dat het dempend vermogen van de grasmat wat
groter moest zijn dan in Arnhem. Dat daarnaast nog eisen golden ten
aanzien van drainage en beluchting, zodat de grasmat zich makkelijk
kan herstellen, spreekt voor zich."
Op basis van de wensen van Schalke '04 heeft Arcadis in Zeewolde
een aantal proefbakken geplaatst waarin diverse mengsels in
verschillende verhoudingen langdurig zijn getest. Gekeken is niet
alleen naar de ontwikkeling van de ingezaaide grasmatten, ook is
onderzocht in hoeverre de grasmat en ondergrond bestand waren tegen
mechanische belasting als gevolg van het bespelen van het veld en
het onderhoud ervan. Uit deze proeven bleek dat een mengsel van
50-50 vol. % zand-EPS aan alle eisen voldeed. Eis van de
opdrachtgever was dat het bodemprofiel in verzadigde toestand
minder dan 600 kg/m² zou wegen. Het bodemprofiel met zand-EPS
onderbouw weegt in verzadigde toestand circa 510 kg/m², wat
neerkomt op circa 13 kg/m² per cm laagdikte. De oppervlakte van de
schuifbak in het nieuwe stadion bedraagt 9.243 m².
"Met de toepassing van EPS-parels verkrijgen we een mengsel dat
niet alleen beduidend lichter is, maar waarmee ook de water- en
luchthuishouding in de ondergrond heel nauwkeurig kan worden
gestuurd. Om een natuurlijk evenwicht te bereiken, moet de bak
minimaal 40 cm diep zijn. De toplaag van het veld bestaat niet uit
een mengsel van zand en EPS-parels, maar betreft een 10 cm dikke
laag van speciaal geselecteerde teeltaarde. Hierin wordt de grasmat
ingezaaid, maar het systeem leent zich ook goed voor de toepassing
van graszoden," aldus Knottnerus. De toekomstige grasmat van het
nieuwe stadion van Schalke '04 wordt met behulp van een geavanceerd
systeem onderhouden. Tensiometers in het gras meten continu het
vochtgehalte en op basis van de metingen krijgt de grasmat de
benodigde hoeveelheid water toegediend. Bij Euroveen in
Grubbenvorst zijn de EPS-parels met het zand vermengd. Eind
februari is gestart met het vervoer van het mengsel met
vrachtwagens naar Gelsenkirchen. Bij het begin van het
voetbalseizoen 2001-2002 wordt het nieuwe stadion door Schalke '04
in gebruik genomen.
Het project heeft inmiddels ook internationaal de aandacht
getrokken. Voetbalclubs en stadiondirecties in het buitenland
blijken volgens Knottnerus veel te zien in de ontwikkelingen ten
aanzien van uitschuifbare velden in overdekte stadions. In Europa
is er met name vanuit Duitsland en Engeland grote belangstelling,
omdat daar ook nieuwbouwplannen bestaan voor overdekte stadions. De
goede resultaten die met de toepassing van EPS-parels kunnen worden
verkregen, brengt de realisering ervan een grote stap dichterbij.
Up