Stichting Eerlijk Zaken Doen
Laatste Nieuws 9-4-2001
* De rechter biedt de mogelijkheden op betaalde advertentiekosten
van malafide advertentiebureaus terug te vorderen
DE RECHTER BIEDT MOGELIJKHEDEN OM BETAALDE ADVERTENTIE-KOSTEN
VAN MALAFIDE ADVERTENTIEBUREAUS TERUG TE VORDEREN
Den Haag, 9 april 2001
PERSBERICHT
Sinds reeds vele jaren worden elke week honderden goedvertrouwende
bedrijven en instellingen door malafide advertentiebedrijfjes - want
dat zijn het - voor veel geld verleid tot het plaatsen van een
adverten-tie in de door hen uitgegeven producten. De plaatsing van één
advertentie kost gemiddeld toch al gauw zo'n zes à zeven honderd
gulden. De door de malafide bureautjes geleverde producten (magazines,
puzzelboek-jes voor zieken, krantjes, internetpagi-na`s etc.) zijn
daarentegen het inkijken niet waard. Het betreft regionaal en
landelijk volstrekt onbekende uitgaven die worden gevuld met artikelen
die uit reguliere tijdschriften zijn overgenomen. Bovendien worden de
uitgaven niet verspreid. Deze advertentie bedrijfjes maken vaak deel
uit van een heel conglomeraat aan bedrijfjes variërende van
koeriersdien-sten, incassobureaus, allerhande besloten
vennootschappen, postbusbedrijven tot internetbedrij-ven. Deze
bedrijven zijn in de regel moeilijk te traceren, omdat ze regelmatig
van vestigings-plaats wisselen. We hebben hier te maken met een
branche waar naar schatting per jaar zo'n 200 miljoen gulden in omgaat
en het snelle geld lonkt, doch op een wijze die in de volksmond
`oplichting' wordt genoemd.
De methode die de acquisiteurs hanteren om opdrachtgevers te strikken
voor een advertentie is heel simpel. Bij voorkeur worden bedrijven en
instellingen op tijden dat er minder personeel dan gebruikelijk
gedurende de dag aanwezig is, vaak laat in de middag of rond
lunchtijd, benaderd met verhalen over `reeds eerder afgesproken'
plaatsingsop-drachten en verzoeken om de advertentiegegevens `nog even
te controleren'. Betreffend bedrijf of instelling dient dan `nog even
ter bevestiging van de juistheid van gegevens' de reeds toegezonden of
nog toe te zenden fax te ondertekenen en terug te faxen. Later blijkt
echter in veel gevallen dat er niet is getekend ter controle van
gegevens, maar dat de betrokkene op slinkse wijze een
opdrachtbevestiging onder de neus is geschoven die dan vaak achteloos
wordt ondertekend waardoor een opdracht tot stand gekomen is. Ook is
het niet ongebruikelijk dat met moderne scanmethodes handtekeningen
worden nagebootst en onder een opdrachtbevestiging worden geplaatst,
zodat ondernemers onverwacht worden geconfronteerd met rekeningen van
advertentiebureaus waarvan zij het bestaan niet konden bevroeden.
Tevens is het onduidelijk voor hoeveel plaatsingen betrokkene heeft
ondertekend, zodat gedupeerde ondernemers en instellingen niet zelden
worden aangemaand om tot betaling over te gaan van facturen oplopende
tot vele tienduizenden guldens.
In 1995 is de Stichting Eerlijk Zaken Doen, gevestigd te Den Haag,
opgericht teneinde de misleidende advertentieverkoop in Nederland te
bestrijden. De Stichting is opgericht met steun van onder andere de
Vereniging Kamers van Koophandel, de Ministeries van Economische Zaken
en Justitie, PTT Post en VNO-NCW. De Stichting is het landelijk
meldpunt aangaande dubieuze advertentie verkooppraktij-ken.
Ongeveer 15.000 bedrijven en instellingen hebben de hulp van de
Stichting Eerlijk Zaken Doen reeds ingeroepen. De Stichting staat de
gedupeerde ondernemers bij met juridische hulp en zij vertegenwoordigt
ondernemers in rechte. Zag het er enkele jaren geleden nog somber uit
om een gunstige uitspraak van de rechter te krijgen, nu lijkt het er
op dat de rechterlijke macht steeds meer van doordron-gen raakt van de
onzuivere praktijken die zich afspelen in de branche van
bedrijfsadvertenties. De Stichting weet nu in de overgrote meerderheid
van haar zaken te bewerkstelligen dat de ondernemers niet gehouden
zijn om de betwiste vordering aan een willekeurig malafide bureau te
voldoen.
Nieuw is daarentegen dat het thans ook mogelijk is om gemaakte
advertentiekosten bij de rechter terug te vorderen. In voorgaande
jaren liep een procedure vaak stuk op het feit dat het overleggen van
een handtekening van een gedupeerde ondernemer onder een
opdrachtbevestiging voldoende was om de rechter ervan te overtuigen
dat een overeen-komst tot stand was gekomen en dat de betaalde
advertentiekos-ten daardoor terecht waren voldaan. Echter ook hierin
lijkt een kentering te komen.
Een gedupeerde ondernemer die een terugvorderingsprocedure tegen een
advertentie-bureau heeft gestart is door de Kantonrechter te Groningen
in het gelijk gesteld.
Het bedrijf heeft in de maanden april en mei van 1999 aan Telemarkt
Bedrijfsdiensten opdracht verstrekt voor het plaatsen van twee
advertenties in het door Telemarkt uitgegeven blad `Branche Express'.
Kort na de verstrekking van deze opdrachten heeft het bedrijf in goed
vertrouwen zijn advertentiekosten aan Telemarkt voldaan. Later vernam
het bedrijf dat het blad niet werd verspreid waardoor zij geen enkel
commercieel belang heeft gehad bij de plaatsing van de advertenties.
Het bedrijf heeft toen een procedure aangespan-nen tegen Telemarkt om
de betaalde advertentiekos-ten terug te vorderen. Op 5 oktober
jongstleden heeft de Kantonrechter in Groningen de vordering van het
gedupeerde bedrijf toegewezen.
Telemarkt was in deze betrekkelijk eenvoudige procedure volstrekt
incapabel om de Kantonrechter te overtuigen van het commerciële belang
bij het plaatsen van een advertentie in `Branche Express'. Telemarkt
had in deze procedure te bewijzen dat zij het blad `Branche Expres'
ook daadwerkelijk verspreidde. Allerlei tegenstrijdige verklaringen
kwamen haar geloofwaardigheid niet ten goede. Tevens bleek zij niet in
staat een versprei-dingslijst van het tijdschrift over te leggen. De
Kantonrech-ter overwoog dan ook dat er sprake was van toerekenbaar
tekortschieten van de zijde van Telemarkt en achtte deze tekortkoming
dermate ernstig dat hij de ontbinding uitsprak. Telemarkt werd
daardoor verplicht om de advertentiekosten aan de gedupeerde
ondernemer terug te betalen en zij werd tevens in de proceskosten
veroordeeld. Ten overvloede merkte de Kantonrechter nog op dat ook al
zou Telemarkt in staat zijn geweest om verspreiding aan te tonen hij
desondanks de ontbinding zou uitspreken. De Kanton-rechter stelde
namelijk vast dat `Branche Express' landelijk en regionaal een
volstrekt onbekende uitgave is en dat op de advertentie-pagina's een
grote diversiteit aan advertenties is geplaatst van plaatselijk
georiënteerde onderne-mers uit het hele
land.
Zo staat er op een advertentie-pagina bijvoorbeeld een bakker uit
Veendam naast een slager uit Tilburg. Ook hiermee heeft Telemarkt
volgens de Kantonrechter op geen enkele wijze kunnen aangeven dat
eventuele verspreiding wel commercieel aantrekkelijk zou zijn geweest.
De malafide advertentiebureaus hebben in de gaten gekregen dat zij er
bij de kantonrechter niet genadig afkomen. Zij proberen nu via het
internet hun slag te slaan. Er verschijnen steeds meer websites met de
bedoeling om ondernemers te strikken voor een opdracht om tegen
betaling een advertentie op het net te plaatsen. Ook in die gevallen
moet worden vastgesteld dat we te maken hebben met ineffectieve
zoekfuncties en moeilijk toegankelijke websites voor potentiële
klanten, waardoor het plaatsen van zo'n advertentie commercieel niet
aantrekkelijk is.
Voor ondernemers die eveneens een of meerdere advertenties hebben
laten plaatsen in `Branche Express', welk tijdschrift naast
`Telemarkt' eveneens wordt uitgegeven door `De Trekschuit', en vele
andere tijdschriften die niet zijn verspreid, bestaat nu de
mogelijkheid de gemaakte advertentiekosten terug te vorderen. Een
gegeven dat met name van belang is voor eventuele ondernemers die al
vele duizenden guldens aan advertentiekosten hebben voldaan. Tevens is
een mogelijkheid voor gedupeerde ondernemers die minder grote bedragen
aan advertentiekosten hebben betaald en voor wie het financieel niet
zinvol is een individuele procedure te starten, om door middel van een
collectieve actie hun geld terug te vorderen.