12 apr 2001
Nummer 40 2 april 2001
Europese Unie riskeert laag groeipad arbeidsproductiviteit
Investeren zonder productiviteit is riskant
Achterstand
Lichtpuntjes
Curriculum
Internationaal forum
Noot voor de pers
Nieuwe investeringen moeten gepaard gaan met een verbetering van de
productiviteit. Er is weliswaar dringend meer geld nodig voor
onderwijs, kennis en organisatorische veranderingen om de positieve
effecten van informatie- en communicatietechnologie volledig te
benutten. Maar deze investeringen kunnen averechts uitwerken, als
ze niet gepaard gaan met een versnelling van de
productiviteitsgroei. Dit betoogt Bart van Ark in zijn oratie als
bijzonder hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen op 10 april
2001.
Groei staat niet gelijk aan investeren alleen, maar verlangt ook
dat er meer kwaliteit tot stand komt. Vooral op het gebied van
investeringen in onderwijs is een inhaalslag nodig. 'Maar de
opbrengsten van onderwijsinvesteringen laten lang op zich wachten
en zijn onzeker zolang de productiviteitsgroei van de
onderwijssector zelf achterblijft,' aldus Van Ark. 'Verkeerd
geschoolde arbeid is minstens zo erg als ongeschoolde arbeid.'
Achterstand
Van Ark heeft een langdurige staat van dienst op het gebied van
internationale vergelijkingen van productiviteitsprestaties. Zo
werkte hij mee aan een recent rapport van The Conference Board, een
organisatie die bijeenkomsten houdt met het internationale
bedrijfsleven en onderzoek doet op diverse terreinen, waaronder
economische prestaties. Hieruit blijkt dat de werkgelegenheid in de
gehele Europese Unie nu snel toeneemt, maar dat de
arbeidsproductiviteitgroei sterk is vertraagd. Van Ark: 'Europa
riskeert een groeipad met lage productiviteit. Dat zal op lange
termijn leiden tot een achterstand in concurrentie en welvaart ten
opzichte van met name de Verenigde Staten.' Een van de oorzaken is
volgens van Ark dat Europa nog steeds kampt met een te grote
fragmentatie van arbeids- en productmarkten. Hij bepleit daarom dat
de Nederlandse en Europese programma's voor structurele
hervormingen krachtig worden doorgezet.
Lichtpuntjes
Samen met de Scandinavische landen behoort Nederland tot de
Europese voorhoede als het gaat om uitgaven voor en gebruik van
ICT. Omdat de productiviteitsgroei in Nederland niet veel meer dan
1 procent per jaar bedraagt, is er echter een kans dat de voordelen
van deze investeringen niet volledig benut worden. Nederland had in
de jaren negentig nog een relatief hoog productiviteitsniveau, maar
heeft veel van die voorsprong verloren ten gevolge van de trage
groei van de arbeidsproductiviteit, vooral in de dienstensector.
Toch zijn er lichtpuntjes voor Nederland. Recent is bijvoorbeeld de
productiviteitsgroei in de computerdiensten, de telecommunicatie en
de groothandel sterk verbeterd.
Curriculum
Van Ark (Heerde, 1960) studeerde economie in Groningen. Hij
voltooide zijn studie in 1985 en werkte daarna onder andere bij het
National Institute of Economic and Social Research in Engeland.
Sinds 1990 is hij werkzaam aan de Faculteit der Economische
Wetenschappen van de RUG, waar hij in 1993 promoveerde op het
proefschrift International Comparisons of Output and Productivity.
Manufacturing Productivity of Ten Countries from 1950 to 1990.
Momenteel is hij tevens consultant bij de OESO en de Europese Unie
en voert hij opdrachten uit voor het Ministerie van Economische
Zaken.
Internationaal forum
De leerstoel van Van Ark is ingesteld door The Conference Board.
Ter gelegenheid van zijn inauguratie organiseert deze instantie op
9-10 april 2001 een internationaal forum met de titel 'Gaining and
Keeping Prosperity: What Lessons does History Provide?'
Vooraanstaande onderzoekers op het gebied van
productiviteitsanalyse in binnen- en buitenland wisselen dan van
gedachten met senior managers uit het bedrijfsleven.
Noot voor de pers
Meer informatie:
* prof.dr. Bart van Ark, tel. (050)363 36 74, h.h.van.ark@eco.rug.nl
* http://www.eco.rug.nl/medewerk/ark/ark.htm
* De oratie vindt plaats op 10 april 2001 om 16.30 uur in de aula
van het Academie-gebouw.
* De tekst van de oratie is onder embargo beschikbaar vanaf 3 april
2001: tel. (050) 363 54 46 of v.p.r.@bureau.rug.nl
* The Conference Board:
http://www.conference-board.org/International/index.cfm