1red9393
12-04-2001, NOS, Radio1, Met het oog op morgen, 23.07 uur
MINISTER-PRESIDENT KOK, NA AFLOOP VAN DE WEKELIJKSE
MINISTERRAAD, OVER DE STAKINGEN BIJ DE SPOORWEGEN EN OVER DE BEGROTING
NS
GREYN:
Meneer Kok, heeft u wel eens ooit gestaakt?
KOK:
Persoonlijk eigenlijk niet, nee. Ik heb wel eens natuurlijk als vakbondsbestuurder mede
leiding gegeven aan besluiten van leden om het werk er even bij neer te leggen.
GREYN:
Raar dat u zelf nog nooit gestaakt heeft.
KOK:
Nee, anders had ik tegen de vakbond moeten staken, waar ik zelf werkte.
GREYN:
Vandaag wordt er zo hard gestaakt dat iedereen er zich vreselijk over op aan het winden
is.
KOK:
Ja, ik denk vooral ook omdat het de zoveelste keer is. We hebben de vorige week een
aantal stakingsdagen gehad, en ik denk dat de mensen zich ook de vraag stellen waarom
dit in hemelsnaam onvermijdelijk was. Er gaat een zeker gevoel van "het is weer zover"
ontstaan. Maar we moeten natuurlijk toch niet over het hoofd zien dat er ongelooflijk
veel reizigers hier de dupe van zijn. En dan ga ik natuurlijk wel de vraag stellen of doel
en middel zich ook redelijkerwijs tot elkaar verhouden. Anders gezegd, is dit een
staking waard, dit blijkbaar nog altijd niet opgeloste en ook niet altijd precies te
definiëren probleem?
GREYN:
Normaal is het zo dat, als de sociale partners ruzie hebben, de overheid zich afzijdig
houdt. Nu vragen de partners bijna de overheid om eens mee te denken.
KOK:
Nou, dat wisselt hoor. Dat wisselt naar omstandigheden, en per situatie is dan de één de
vragende partij en dan de ander. De overheid staat hier natuurlijk ook op enige afstand.
De minister van Verkeer en Waterstaat heeft niet een hoofdrol als het gaat om
arbeidsverhoudingen van de spoorwegen. Daar is men zelf verantwoordelijk voor,
spoorwegen, directie, raad van commissarissen, de vakbonden en de ondernemingsraad.
Maar ja, aan de andere kant heb je ook een algemeen belang. En vanuit het algemeen
belang is het nodig dat er rust komt in de tent. Vandaar dat mevrouw Netelenbos
vanochtend heeft gezegd : "Laten we nou toch echt eens een week proberen af te koelen
met elkaar". Zodat in die week de nodige voorbereidingen kunnen worden getroffen om
met meer harmonie en meer rust de toekomst vorm te geven. Want een Nederlandse Spoorwegen waar je van de ene staking in de andere rolt, heeft natuurlijk geen goede toekomst. Dat is duidelijk voor iedereen.
GREYN:
Nou moeten de bonden daarop reageren, of ze die afkoelingsperiode willen. Als dat nou niet is, komt er dan een volgende stap van mevrouw Netelenbos?
KOK:
De reactie vandaag was heel positief. Ik heb van FNV-bondgenoten en CNV positieve
reacties gezien. Nog het minst positief vandaag van het VVMC. Maar dat kan ik aan de
ene kant nog wel een beetje begrijpen. Die zijn nou net vandaag aan het staken, dus die
zitten niet in de stemming om natuurlijk onmiddellijk nu de afkoelingsvoorstellen te
omhelzen. Maar ik heb goede hoop dat naast de positieve reacties van de twee
vakbonden en van de OR en van de directie, dat ook deze bond toch zal zeggen: "Ja, we
kiezen voor het gezonde verstand, laten we volgende week nou eens goed benutten voor
de opmaat naar een beter vervolg".
GREYN:
Maar dan is altijd weer de vraag: als er één van de partijen niet aan voldoet, wordt dan
de stap naar de rechter gemaakt?
KOK:
Nou, daar kan ik nu niet op vooruit lopen. Ik denk dat het nu echt verstandig is om met
elkaar het gezonde verstand erbij te nemen, en de komende dagen over het paasweekend
heen verstandig toe te werken naar een beter vervolg.
BEGROTING
GREYN:
Komen we bij een ander springend punt. Ik geloof niet dat het kabinet staakt met de
begroting, opschieten doet het ook niet echt?
KOK:
Nee, maar dat is ook nog niet nodig. De minister van Financiën is druk bezig met
bilaterale gesprekken met collega's om de stukken goed op het bord te krijgen. En iets
van een eindplaat, wat hij aan het kabinet voorlegt, is er nog niet.
GREYN:
Het is in elk geval moeilijker dan vorig jaar want toen schoot het allemaal heel goed op.
KOK:
Ja, maar het duurt altijd een aantal weken. En het is een slag ingewikkelder dan vorig
jaar, dat is waar. Maar ik heb geen bijzondere reden om in een paniekstemming het
paasweekend in te gaan.
GREYN:
Maar als de minister van Financiën bij de minister-president aanklopt met zijn begroting of met zijn plannen, dan is het of bijna klaar, of er is een probleem. Wat is er nu aan de hand? Is het een probleem of is het bijna klaar?
KOK:
Nee, als het bijna klaar was geweest dan had hij vandaag dus al zijn stukken in de ministerraad voorgelegd en dan waren we misschien al een eind gekomen. Dus hij is er nog niet uit. Hij heeft ook de behoefte om de gesprekken met een aantal bewindslieden wat te verbreden door de minister-president daar bij te hebben. Op zichzelf is dat ook niet zo uitzonderlijk, het komt niet ieder jaar voor.
GREYN:
Het is gewoon een drukmiddel.
KOK:
Nou ja, het is een manier om misschien ook de verantwoordelijkheden wat meer te
delen met elkaar. En ik denk dat het voor mij ook nuttig is om nog eens even goed in
een aantal gesprekken te horen wat de bewindslieden beweegt, ook nog even dieper op
wat onderwerpen in te gaan. En dan van daaruit samen met collega Zalm in de richting
van een aantal aan de raad voor te leggen voorstellen toe te werken.
GREYN:
Wat vindt u van de volgende analyse? Dat de VVD-ministers wat huiverig zijn om met
allerlei ideeën van Zalm akkoord te gaan omdat de PvdA wel eens in een later stadium
wat lastiger kan zijn.
KOK:
Ja, dat is allemaal voer voor de strategische beschouwingen. Ik ben niet zo strategisch,
ik ben eigenlijk veel simpeler. Ik zie dat een aantal bewindslieden, ongeacht van welke
politieke partij men is, toch een aantal dingen opgelost wil zien voor het komende jaar.
Want het gaat om de toekomst van ons onderwijs, de zorg, de veiligheid. 2002 mag
geen verloren jaar zijn, het moet een jaar zijn waarin we ook goed bouwen aan een
verdere toekomst van Nederland. De minister van Financiën heeft al heel wat ruimte
kunnen maken binnen zijn Zalmnorm, maar ziet toch nog niet kans om al die soms
vergaande wensen daar goed ingepast te krijgen. En hij wil graag, voordat hij naar een
eindschot toegaat, daar ook eens met de minister-president samen mee aan de slag. En
dat is helemaal normaal, daar zit niets bijzonder partijpolitieks aan. Per slot van
rekening moet je een probleem dat dwars door alle politieke geledingen heen loopt van
een goede, passende oplossing voorzien.
GREYN:
Daar moeten we nog een weekje of twee op wachten?
KOK:
Ja, de volgende week is een wat korte week. Dat begint op dinsdag. Zalm zal een aantal
gesprekken de volgende week voeren. Ik ben zelf een paar dagen in het buitenland. En
ik denk dat, nou met veel geluk, we misschien volgende week zouden kunnen afronden,
maar ik denk niet dat het lukt. Dan zal het wel eind april worden. Dat is allemaal keurig
volgens het boekje van de tijdschema's die we daarvoor hebben.
GREYN:
Er kunnen ook nog onverwachte problemen optreden.
KOK:
Er kunnen altijd onverwachte problemen optreden, maar ik heb geen reden, zoals gezegd, bijzonder bezorgd om deze reden aan het paasweekend te beginnen. (Letterlijke tekst, ongecorrigeerd, GB)