IP/01/616
Brussel, 26 april 2001
Telewerken: Diamantopoulou juicht Europese overeenkomst inzake
telewerken in de handel toe
Commissaris Anna Diamantopoulou van werkgelegenheid juichte vandaag de
tussen de sociale partners(1)
gesloten Europese overeenkomst inzake richtsnoeren voor telewerken in
de handel toe. De handel is met 23 miljoen werknemers ofte wel 16% van
de totale beroepsbevolking de grootste sector in de EU. De
overeenkomst bevat concrete richtsnoeren voor het regelen van
telewerken via collectieve overeenkomsten of andere regelingen op
nationaal en ondernemingsniveau. Zij bepaalt dat telewerkers op
dezelfde voorwaarden in dienst moeten zijn van het bedrijf als de
andere werknemers en dezelfde rechten moeten genieten op het gebied
van arbeid, beloning en carrièremogelijkheden.
Diamantopoulou begroette de overeenkomst met de woorden: "De sociale
partners in de handel hebben de duidelijke boodschap doen uitgaan dat
optreden op communautair niveau kan bijdragen tot de invoering van een
kader voor nieuwe vormen van werkorganisatie, zoals telewerken. Door
de sluiting van deze Europese overeenkomst laten de sociale partners
in de handel zien dat de uit werkgelegenheidsoogpunt grootste
particuliere sector in Europa klaar is voor de uitdagingen van de
kennismaatschappij en zich ten volle inzet voor de verbetering van het
werkgelegenheidspotentieel en het concurrentievermogen in Europa. Ik
hoop van harte dat andere sectoren en de sociale partners op centraal
niveau in dit akkoord inspiratie zullen vinden." De overeenkomst bevat
ook richtsnoeren voor de mededeling van de concrete arbeidsvoorwaarden
en gegevensbescherming; privacy; gezondheid en veiligheid van
apparatuur en telewerkplek; compensatie voor ontstane kosten; deelname
aan vakbondsactiviteiten en sociale contacten met het bedrijf en de
andere werknemers.
Zie ook SPEECH/01/186.
ANNEXE
Europese Overeenkomst inzake richtsnoeren voor telewerken in de
handel
1. De Europese sociale partners in de handel, EUROCOMMERCE en
Uni-Europa Commerce, zetten zich in voor de ontwikkeling van het
Europese kader voor de arbeidsvoorwaarden en -verhoudingen in hun
bedrijfstak, voornamelijk via een vrijwillige sociale dialoog en de
sluiting van Europese kaderovereenkomsten.
2. Vanwege zijn dynamische rol in de Europese economie en in reactie
op de structurele en technologische ontwikkelingen, de
veranderende vraag van de consument, de behoeften en verwachtingen
van de werknemers en de behoefte aan nieuwe kwalificaties, is de
detail- en groothandel voortdurend bezig zijn functies verder te
ontwikkelen. Dit geldt ook voor de werkorganisatie en het ontwerp
van individuele functies en taken.
3. Dankzij de nieuwe technologieën is de uitvoering van steeds
meer taken niet langer aan een vaste werkplek gebonden. Enerzijds
worden de werkgevers en werknemers hierdoor voor nieuwe
uitdagingen geplaatst, anderzijds worden hun ook nieuwe
mogelijkheden geboden. Het is van belang dat veranderingen in de
werkorganisatie of het taakontwerp, die dankzij nieuwe
technologieën de invoering van telewerken of van veranderingen
daarin mogelijk maken, zorgvuldig worden georganiseerd en
geïntroduceerd.
4. In deze overeenkomst wordt onder telewerk verstaan alle
werkzaamheden die door een werknemer op de werkplek zouden kunnen
worden verricht, maar die met behulp van computertechnologie die
normaalgesproken op het informatienetwerk van het bedrijf is
aangesloten, ook op afstand kunnen worden uitgevoerd. Deze
richtsnoeren hebben geen betrekking op zelfstandigen, zoals
omschreven in de nationale wetgeving. Zij gelden evenmin voor
incidenteel telewerk en zijn uitsluitend van toepassing op
hoofdbetrekkingen.
5. In de verschillende lidstaten van de Europese Unie hebben de
sociale partners in de handel ervoor gekozen, of zullen dat
wellicht doen, telewerken op verschillende manieren te regelen,
door middel van speciale overeenkomsten op de passende niveaus of
door het telewerken in bestaande collectieve overeenkomsten of
aanbevelingen op te nemen. Ongeacht de gekozen aanpak worden voor
de in- en uitvoering van telewerk de volgende richtsnoeren
aanbevolen.
Invoering van telewerken
6. Telewerken kan voor een werkgever of werknemer uitkomst bieden in
bepaalde perioden van zijn leven of wanneer het niet mogelijk is
op het bedrijfsterrein te blijven werken. Zo kan de
arbeidsverhouding blijven voortbestaan en kunnen de
beroepskwalificaties behouden blijven. Er moeten maatregelen
worden genomen om ervoor te zorgen dat het belangrijke sociaal
contact met de werkplek en de andere werknemers niet verloren
gaat. Zo mogelijk kan dit doel in speciale situaties worden
bereikt door telewerken en werken op het bedrijf te combineren.
Wanneer een telewerker, die voorheen een andere functie in de
onderneming bekleedde, weer volledig in het bedrijf wil
terugkeren, dan moet deze wens zo veel mogelijk gehonoreerd
worden. In andere situaties zou met behulp van de beschikbare
technologieën voor de betrokken werknemers een virtuele
werkomgeving gecreëerd moeten worden.
7. De beslissing omtrent de in- of uitvoering van telewerk dient
op transparante wijze tot stand te komen, met inachtneming van de
bestaande informatie- en overlegstructuren en -procedures.
Telewerk moet zo georganiseerd worden dat zowel de onderneming als
de werknemer er baat bij heeft.
Arbeidsvoorwaarden
8. Een werknemer die telewerk doet, is op dezelfde voorwaarden in
dienst van het bedrijf als de andere werknemers en geniet dezelfde
rechten op het gebied van arbeid, beloning en
carrièremogelijkheden. Wat de artikelen 2 (aanstelling van een
werknemer) en 5 (wijziging van bepaalde gegevens van de
arbeidsverhouding) van Richtlijn 91/533/EEG betreft, moet de
telewerker in kennis worden gesteld van de belangrijkste gegevens
van zijn arbeidsverhouding.
Daartoe behoren:
* de identiteit van de partijen
* de plaats van het werk (of het principe dat de werknemer zijn
arbeid op verschillende plaatsen verricht) en de hoofdvestiging
van het bedrijf
* het gebruik van ruimten voor telewerk
* de functiebeschrijving
* de aanvangsdatum van de arbeidsovereenkomst of verhouding
* de normale dagelijkse of wekelijkse arbeidstijd van de werknemer
* het aanvangsbedrag en de overige bestanddelen van het loon waarop
de werknemer recht heeft
Zoals goede arbeidsverhoudingen en een goede werkpraktijk verlangen,
bevelen de sociale partners ook aan de telewerker te informeren over
de volgende punten:
* Sociale zekerheid en verzekering
* Supervisie- en overlegstructuren
* Gegevensbescherming en vertrouwelijkheid
* Opleiding
9. De wettelijke en eventuele cao-bepalingen en waar mogelijk de
bedrijfsregelingen inzake arbeidstijden moeten ook gelden voor
telewerkers, op een wijze die aan de bijzondere omstandigheden is
aangepast. Gezien de bijzondere kenmerken van telewerken, met name
wanneer flexibele werktijden zijn afgesproken, kan de meting van de
productiviteit van een telewerker echter ook gebaseerd worden op
andere factoren dan de arbeidstijd.
Vakanties en verzuim
10. Afwezigheid wegens ziekte, vakantie of om andere redenen moet
volgens de in het bedrijf gangbare praktijk gemeld worden. Het
bedrijf dient te bedenken dat er mogelijk regelingen moeten worden
getroffen om ervoor te zorgen dat het werk van de telewerker
tijdens diens afwezigheid gedaan wordt.
Taken en vertrouwelijkheid
11. Bij het toezicht en de controle op het werk van een telewerker
dienen de wetgeving en goede praktijken ter waarborging van de
privésfeer en integriteit van de werknemer volledig in acht te
worden genomen. Daarbij moet bijzondere aandacht worden geschonken
aan de beperkingen op het recht gegevens te registreren.
12. De telewerker moet de bestaande vertrouwelijkheidsregels van
het bedrijf in acht nemen en alle passende maatregelen nemen om
ervoor te zorgen dat onbevoegden geen toegang hebben tot
vertrouwelijke informatie.
Werkplek en uitrusting van de telewerker
13. Voor zover mogelijk, wordt de plaats waar het telewerk wordt
verricht, beschouwd als gelijkwaardig aan de andere werkplekken
van het bedrijf. De inrichting van de werkplek en de gebruikte
apparatuur moeten waar mogelijk beantwoorden aan dezelfde
voorschriften als die welke binnen het bedrijf gelden.
14. De door de werkgever benoemde gezondheids- en
veiligheidsvertegenwoordigers en andere vertegenwoordigers hebben
het recht, na voorafgaand bericht aan de werknemer, de
telewerkplek te betreden en te inspecteren overeenkomstig de
geldende wetgeving. De voorwaarden voor gezondheids- en
veiligheidsinspecties dienen in de arbeidsovereenkomst of in de
interne voorschriften van het bedrijf te worden opgenomen indien
de nationale regelgeving inzake gezondheid en veiligheid voor
telewerken tekortschiet.
15. In de regel moet er een compensatieregeling worden getroffen
voor de door telewerken ontstane kosten. Deze moet ook de
verzekering omvatten van schade aan de apparatuur en schade aan
derden of aan de plaats waar het telewerk wordt verricht.
In de regel is het bedrijf verantwoordelijk voor alle
noodzakelijke apparatuur en de installatie daarvan. Het bedrijf
dient ook zorg te dragen voor alle onderhoud en de noodzakelijke
vervanging van apparatuur en de opleiding van de gebruiker. De
telewerker moet zorgvuldig met de apparatuur omgaan.
16. Alle computersystemen mogen alleen voor bedrijfsdoeleinden
worden gebruikt en telewerkers mogen geen illegaal, aanstootgevend
of vertrouwelijk materiaal via het systeem of via internet
verspreiden.
Deelname aan vakbondsactiviteiten
17. Onder erkenning van het recht van het bedrijf om richtlijnen uit
te vaardigen inzake het juiste gebruik van zijn apparatuur en
communicatiefaciliteiten, heeft een telewerker hetzelfde recht als
de andere werknemers in het bedrijf om door middel van deze
apparatuur en faciliteiten met zijn/haar collega's te
communiceren. Dit recht omvat tevens de communicatie over zaken
die het werk en de arbeidsverhoudingen betreffen, de communicatie
met de vakbondsorganisatie waarvan de telewerker lid is, of met
andere bonafide personeelsvertegenwoordigers. De communicatie
tussen een telewerker en zijn/haar personeels- of
vakbondsvertegenwoordigers is vertrouwelijk en mag niet door het
bedrijf worden ingezien.
18. De telewerker moet hetzelfde recht als de andere werknemers in
het bedrijf hebben om deel te nemen aan vakbonds- of andere
personeelsactiviteiten die in het bedrijf of op het
bedrijfsterrein plaatsvinden. De deelname aan vakbondsactiviteiten
en de communicatie tussen telewerkers en hun
vakbondsvertegenwoordigers mogen echter niet tot onredelijke
kosten voor het bedrijf leiden, in vergelijking tot de kosten die
het gevolg zijn van soortgelijke activiteiten van het op het
bedrijfsterrein werkzame personeel.
For EuroCommerce For UNI-Europa
Xavier R. Durieu, Jan Furstenborg,
Secretary General Head of Department "Commerce"
Ray Baker, Angeles Rodriguez Bonilla,
Chairman to the Social Affairs Committee Vice President
(1)
De Europese sociale partners in de handel, Eurocommerce (werkgevers)
en Uni-Europa commerce (vakbonden) bestrijken alle bedrijfsgrootten en
een groot aantal ondernemingen en werknemers.