| De Duurzaamsite / Nieuws 2001 |
'Schone Kleren' binnen eigen gemeente
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
3 mei 2001 - De Schone Kleren Kampagne (SKK) voert samen met een groot aantal organisaties een lobby voor invoering van bindende regelgeving op het gebied van arbeidswetgeving en milieu voor Nederlandse bedrijven die internationaal opereren. Zolang deze wetgeving ontbreekt pleit de campagne voor de invoering van een gedragscode die moet garanderen dat kleding wereldwijd onder eerlijke en milieuvriendelijke omstandigheden gemaakt wordt. De Schone Kleren Kampagne roept lokale politici op om zich binnen de eigen gemeente hard te maken voor arbeidsrechten en milieu.
Schone Kleren Kampagne
De kledingindustrie is een sprekend voorbeeld van de noodzaak van
wetgeving die de verantwoordelijkheid van bedrijven vastlegt.
Productie van kleding vindt vaak onder beroerde omstandigheden
plaats: gedwongen arbeid, onderdrukking van vakbonden, lage lonen,
ongezonde werkomgeving en overwerk zonder uitbetaling. Ook is de
productie van kleding en de daarvoor benodigde grondstoffen vaak
belastend voor het milieu. In afwezigheid van bindende
internationale regulering heeft de Schone Kleren Kampagne de
afgelopen jaren nationaal en internationaal actie gevoerd om
consumenten op te roepen deze wantoestanden bij bedrijven aan te
kaarten.
Fair Wear
Met het bedrijfsleven onderhandelt de Schone Kleren Kampagne over de
invoering van een modelgedragscode voor alle kledingbedrijven in
Nederland en over onafhankelijke controle op naleving. Dit heeft
geresulteerd in de oprichting van de Stichting Eerlijk Handels
Handvest (EHH) waarin enerzijds maatschappelijke organisaties en
vakbonden vertegenwoordigd zijn en anderzijds de
branche-organisaties van de kledingsector zitting hebben.
De stichting EHH heeft als doel een winkelkeurmerk te ontwikkelen,
het zogenaamde Fair Wear keurmerk, dat acceptabele
arbeidsomstandigheden in de productielanden moet garanderen. De
arbeidsnormen die minimaal moeten worden gerespecteerd om voor het
keurmerk in aanmerking te komen zijn vastgelegd in de
modelgedragscode. Deze normen zijn gebaseerd op fundamentele ILO
conventies zoals recht op een leefbaar loon, geen dwangarbeid en
recht op organisatie en collectieve onderhandelingen. Het
controlesysteem wordt op dit moment uitgewerkt door de Stichting
EHH. Bedrijven kunnen zich al wel aanmelden bij de stichting EHH
en zich voorbereiden op het voeren van het keurmerk.
Kleding en milieu
Op milieugebied kleven er een groot aantal bezwaren aan de productie
van kleding. Voor de productie van katoen, de belangrijkste
grondstof voor kleding, wordt intensief gebruik gemaakt van
kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen. Dit is schadelijk
voor het milieu - uitputting van de bodem en verontreiniging van
grond- en oppervlaktewater - en voor de gezondheid van
katoenboeren en hun directe omgeving, die vaak onbeschermd met
schadelijke bestrijdingsmiddelen werken. Ook de verdere verwerking
tot kleding brengt milieu- en gezondheidsrisico's met zich mee
door het gebruik van tal van schadelijke chemicaliën. Om de
milieubelasting van kledingproductie terug te dringen voeren de
Alternatieve Konsumenten Bond (AKB) en Stichting Natuur en Milieu
(SNM) campagne voor omschakeling naar biologische katoen als
grondstof voor kleding.
De rol van de overheid
Als partij bij internationale verdragen op het gebied van arbeids- en
mensenrechten en milieu, is de overheid verplicht om ervoor te
zorgen dat bedrijven deze verdragen naleven. Dat vereist een
actieve rol van de overheid: als wet- en regelgever, als
eindverantwoordelijke voor het toezicht op de uitvoering, en als
'voorbeeldconsument'. Verder moet de overheid het recht van
burgers en consumenten op informatie waarborgen. Het Ministerie
van VROM heeft kleding uitgeroepen tot één van de speerpunten voor
het duurzame consumptiebeleid. Met brancheorganisaties in de
kleding- en textielsector en maatschappelijke organisaties (AKB en
SNM) is een 'ketenoverleg'gevormd die een meerjarenprogramma heeft
opgesteld om de milieubelasting van kleding en textiel terug te
dringen. Op dit moment is een intentieverklaring in voorbereiding
waarin afspraken worden gemaakt over omschakeling naar minder
milieubelastende grondstoffen, waaronder biologische katoen. Tot
dusver is het duurzame consumptiebeleid van de overheid alleen
gericht op milieufactoren. Sociale factoren zoals arbeidsrechten
komen nog niet aan bod.
Wat verwacht de Schone Kleren Kampagne van lokale politici?
In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2002 wil de Schone Kleren Kampagne aan lokale afdelingen van politieke partijen vragen om een standpunt in te nemen over maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het verzoek is om hierover een paragraaf op te nemen in het verkiezingsprogramma. Ook kunnen lokale politici het thema schone en milieuvriendelijke kleding ter sprake brengen in andere gemeentes en op landelijke bijeenkomsten van hun partij. De campagne biedt de mogelijkheid om in de verkiezingscampagne gebruik te maken van schoon campagnemateriaal, bijvoorbeeld schone T-shirts. Deze zijn via de Schone Kleren Kampagne, mits op tijd aangevraagd, te verkrijgen.
Motie aanschaf van dienstkleding
De gemeente Amsterdam heeft in december 2000 een motie aangenomen
betreffende de aankoop van dienstkleding zoals de brandweer of de
gemeentelijke vervoersdienst en roept daarmee het College van
Burgemeester en Wethouders op tot het nemen van maatregelen.
Concreet komt dit er op neer dat in de toekomst bij de aanschaf
van dienstkleding gelet wordt op de arbeidsomstandigheden
waaronder de kleding gemaakt wordt en of er voldoende zorg wordt
besteed aan het milieu.
Het is vaak gecompliceerd om te achterhalen waar en onder welke
omstandigheden kleding wordt gemaakt. Zeker omdat het inkoopbeleid
van gemeente tot gemeente nogal verschilt: sommige diensten zijn
autonoom in hun aanbestedingen, bij andere wordt het centraal
geregeld. Om inzicht te krijgen in de herkomst van dienstkleding
en in het inkoopbeleid van gemeentes doet de Schone Kleren
Kampagne op het moment onderzoek naar de herkomst van de
dienstkleding die in Amsterdam door ambtenaren gedragen wordt. Dit
onderzoek zal eind mei 2001 afgerond zijn. De campagne vraagt
andere gemeentes om, in navolging van Amsterdam, een soortgelijke
motie aan te nemen en daarmee kritisch te kijken naar het eigen
inkoopbeleid van geuniformeerde diensten en inkooporganisaties tot
bewust consumeren aan te moedigen.
Meer informatie:
Schone Kleren Kampagne / Christa de Bruin, tel (020) 41 22 785 E-mail: ccc@xs4all.nl, web: www.cleanclothes.org
_____
menu | dDH