Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu

Bilthoven, 7 mei 2001

Verwachtingen over nieuwe geneesmiddelen in kaart gebracht

VPR-pb09/2001

Voor veel ziekten en aandoeningen vormen geneesmiddelen een belangrijke behandelvorm. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft de verwachtingen in kaart gebracht rondom nieuwe geneesmiddelen voor veel voorkomende ziekten en aandoeningen. Het resultaat van dit onderzoek verscheen in het rapport "Geneesmiddelen nu en in de toekomst".

Het RIVM inventariseerde in samenwerking met het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen en deskundigen van universiteiten en andere onderzoeks- en adviesorganen welke ontwikkelingen in de komende jaren mogelijk leiden tot nieuwe medicijnen. Het onderzoek richtte zich op 17 ziekten, waaronder vormen van kanker, diabetes mellitus, psychische ziekten zoals dementie, schizofrenie, depressie en verslaving, hart- en vaatziekten, ziekten van de ademhalingswegen en van het bewegingsapparaat zoals reumatoïde artritis en artrose. Daarbij is gekeken naar nieuwe zoekstrategieën om nieuwe geneesmiddelen op het spoor te komen en de gevolgen van het ontrafelen van het menselijk genoom voor de farmacotherapie. Verder is geïnventariseerd hoe de stand van zaken is bij nieuwe vaccins voor infectieziekten, gentherapie en geneesmiddelen voor zeldzame ziekten.

Resultaten
Voor veel van de 17 onderzochte ziekten zullen nieuwe geneesmiddelen beschikbaar komen. Niet alleen varianten van bestaande typen geneesmiddelen, maar ook geheel nieuwe klassen. In sommige gevallen verwacht men hiervan een aanzienlijke verbetering in de behandeling van een ziekte, bijvoorbeeld middelen die ingrijpen in het immuunsysteem (onder meer van belang bij astma en reumatoïde artritis). Maar er zijn ook ziekten waarvoor op korte termijn geen doorbraken worden verwacht. Dit geldt bijvoorbeeld voor dementie. Õ pagina 1 van 2 Voor diverse geneesmiddelen komen nieuwe en betere toedieningsvormen die het gebruiksgemak verhogen en de therapietrouw kunnen verbeteren. Het gaat hierbij om tabletten in plaats van injecties, pleisters in plaats van tabletten en tabletten met vertraagde afgifte waardoor minder vaak geslikt hoeft te worden.

Hierdoor kan ook vaker poliklinisch of thuis behandeld worden in plaats van in het ziekenhuis.
Er komen steeds meer geneesmiddelen voor preventie, bijvoorbeeld cholesterol- en bloeddrukverlagers, middelen ter ondersteuning van stoppen met roken en middelen die botontkalking tegengaan. Veel van deze middelen kunnen deels een ongezonde leefstijl compenseren.

Uit het onderzoek blijkt verder het belang van een 'early warning system' voor nieuwe geneesmiddelen. Hierdoor zijn betrokken partijen zoals overheid, voorschrijvers en verzekeraars beter voorbereid op de vele nieuwe geneesmiddelen die op de markt komen.

Tot slot heeft het RIVM vastgesteld dat er meer (zeer) dure geneesmiddelen zullen komen. De gezondheidswinst in relatie tot de kosten van bestaande en nieuwe geneesmiddelen is echter nog moeilijk vast te stellen. Dit wordt wel steeds belangrijker, onder meer voor de discussie over welke geneesmiddelen in de toekomst wel en niet vergoed worden.

Het rapport "Geneesmiddelen nu en in de toekomst" kost 125,- en is verkrijgbaar bij de boekhandel en Bohn Stafleu Van Loghum, telefoon 030- 6383736, e-mail: klantenservice@bsl.nl, www.bsl.nl.

EINDE BERICHT