Persbericht drs Wim van Velzen
De Toekomst van de Balkan
Thessaloniki, 9 mei 2001
Tijdens de studiedagen van de EVP/ED fractie in Thessaloniki was één
van de hoofdthema´s "De toekomst van de Balkan". Gastsprekers waren de
heer Jvanic, minister president van de Republika Serpska (het autonome
Servische gedeelte van Bosnië-Herzogovina) en mevrouw Tahiri,
specialist op het gebied van Buitenlandse Zaken uit Kosovo.
Tijdens de discussie zijn de o.a. de volgende onderwerpen aan de orde
gekomen:
- Algemene beginselen ter bevordering van de situatie op de Balkan
- Beschikbare instrumenten ter herstel van de stabiliteit
- De rol van de internationale gemeenschap
- De terugkeer van vluchtelingen en het berechten van
oorlogsmisdadigers
Thessaloniki1
Van rechts naar links: mw. Tahiri, dhr. Jvanic en Wim van Velzen
Algemene beginselen ter bevordering van de situatie op de Balkan
Het eerste uitgangspunt is de onschendbaarheid van de grenzen; dit
betekent dat bestaande grenzen niet eenzijdig mogen worden gewijzigd.
Als hier eenmaal mee begonnen wordt is het einde zoek, vreest men.
Mevrouw Tahiri is een groot voorstander van de afscheiding en
onafhankelijkheid van Kosovo, maar zij kreeg de volgende vraag uit het
publiek: Wat zou er gebeuren als bijvoorbeeld de Griekse minderheid in
Albanië zich ook zou willlen afscheiden? De internationale gemeenschap
vreest voor het domino-effect: als één staat zich afscheidt, zullen er
meerdere volgen. OP de tweede plaats moet het gebruik van geweld
vermeden worden en moeten daarentegen de principes van de rechtsstaat
en de democratie gehandhaafd worden. Ten derde moeten de minderheden
gerespecteerd worden. Dit laatste is met name van belang aangezien de
meeste onrust op de Balkan haar oorsprong vindt in etnische
conflicten.
Beschikbare instrumenten ter herstel van de stabiliteit
De bestaande internationale instrumenten moeten gebruikt worden om de
economische ontwikkeling van de regio op gang te brengen. Dit is mede
belangrijk om de jongeren in die landen perspectief op een betere
toekomst te bieden; in de Republika Serpska is de werkloosheid op dit
moment 40%! Ook zouden de Balkanlanden meer regionale samenwerking
moeten ontwikkelen, de huidige mini-staatjes zijn namelijk geen van
allen groot genoeg om zich op economisch gebied staande te houden. De
EER (Europese Economische ruimte) en het Stabiliteitspact moeten
gebruikt worden om deze ontwikkelingen te stimuleren. De coördinator
van het Stabiliteitspact, Bodo Hombach, is momenteel gevestigd in
Brussel, maar zou zich uit het oogpunt van coördinatie beter in
Thessaloniki kunnen vestigen, aangezien deze stad dichter bij de
betrokken gebieden ligt.
Thessaloniki2
V.l.n.r. Dhr Trakatellis, gastheer tijdens de studiedagen van de
EVP/ED Fractie, dhr. Karamanlis, voorzitter van Nea Demokratia, dhr.
Pöttering, voorzitter van de EVP/ED fractie, dhr Welle, Secr. Generaal
van de EVP/ED fractie, Wim van Velzen en dhr. Jvanic, minsiter
president van de Republika Serpska.
De rol van de internationale gemeenschap
Het is noodzakelijk om zo snel mogelijk verkiezingen uit te schrijven
in Kosovo om de periode van instabiliteit en onzekerheid te
doorbreken. Bovendien is dan duidelijk wie de gesprekspartner van de
internationale gemeenschap, waaronder de Europese Unie, zal zijn.
Met betrekking tot Macedonië zal men meer druk moeten uitoefenen op de
regering, zoals afgelopen week is gebeurd door Javier Solana en NAVO
Secretaris-Generaal Robertson, die de Macedonische regering met klem
hebben afgeraden om de staat van oorlog uit te roepen tegen de
Albanese rebellen. In de eerste plaats zou de Grondwet veranderd
moeten worden, in die zin dat er in ieder geval twee soorten
Macedoniërs erkend moeten worden: Slaven en Albanezen. De Huidige
Grondwet begint namelijk met "Wij, Macedoniërs..." en sluit daarmee de
10% Albanese minderheid van de bevolking uit, wat bijvoobeeld tot
gevolg heeft dat alleen het macedonisch als officiële taal erkend is.