De beperkingen van fouragerende brand- en rotganzen
Brand- en rotganzen verblijven 's zomers in de arctische
toendragebieden en trekken in de winter en het vroege voorjaar naar de
kustgebieden van de Waddenzee. Ganzen verteren hun voedsel slecht
vanwege de hoge doorstroomsnelheid van het voedsel. Daarom zijn ze
bijna de hele dag aan het eten en moeten bovendien ook nog erg
kieskeurig zijn wat betreft de kwaliteit van hun voedsel.Van de
planten eten ze alleen de meest verse blaadjes. Deze beperkende
factoren spelen uiteraard een rol in hun keuze van fourageergebieden.
Verder zijn er ook nog sociale en ecologische beperkingen. Julia Stahl
verrichtte veldonderzoek aan wilde ganzen op Schiermonnikoog en
Spitsbergen. Ze observeerde het gedrag en deed ecologische studies, in
combinatie met veldproeven met tamme ganzen. Verder manipuleerde ze
het aanbod van voedsel en de planten zelf. Bovendien mat Stahl met
hartslagzenders de energie-uitgave van foeragerende ganzen. Stahl
concludeert onder meer dat dominante ganzen profiteren van de
verkennende rol van hun ondergeschikte groepsgenoten. Uit de
hartslagmetingen blijkt dat een gans die op de open wadvlakte naar
voedsel zoekt tot 16 procent meer energie verbruikt dan een gans die
in de luwte van de duinen foerageert. Tellingen op Schiermonnikoog
laten zien dat op dagen met harde wind bijna 50 procent van de ganzen
uit de wind foerageert. Verder bleek dat brandganzen een minder grote
tolerantie hebben voor zout dan de rotgans. Brandganzen moeten dus nog
kieskeuriger zijn met het uitzoeken van hun foerageergebied dan
rotganzen. /ML
Julia Stahl (Keulen, 1970) studeerde biologie aan de Universität Wien,
Oostenrijk. Zij verrichtte haar promotieonderzoek bij de vakgroep
Dieroecologie van de RUG binnen de onderzoekschool CEES (Centre for
Ecological and Evolutionary Studies).
Datum en tijd
maandag 14 mei 2001, 14.15 uur
Promovendus
mw. J. Stahl, Goeman Borgesiuslaan 473, 9722 VM Groningen, tel.
(050)363 20 28 of (050)363 20 40, fax (050)363 52 05, e-mail:
j.stahl@biol.rug.nl (werk)
Proefschrift
Limits to the co-occurrence of avian herbivores. How geese share
scarce resources
Promotor
prof.dr. R.H. Drent
Faculteit
wiskunde en natuurwetenschappen
Plaats
Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Promotie