Promotie ir. Faas Moonen aan TU Eindhoven: Nieuwe funderingswijze voor de woningbouw

Een nieuwe funderingswijze voor woning- en laagbouw met twee voordelen: vereenvoudiging van de bouworganisatie voor traditonele bouwmethoden en minimale voorbereidingstijd voor de geïndustrialiseerde bouw. Dat is in het kort het resultaat van het promotie-onderzoek van ir. Faas Moonen van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). Hij verdedigt 14 mei zijn proefontwerp 'Ontwerp van een geïndustrialiseerde funderingswijze' aan de TU/e. Hierin beschrijft Moonen het resultaat van het proefontwerp, het ontwerpproces en de praktijktoetsing van de nieuwe funderingswijze. Promotoren zijn prof.dr.ir. H.S. Rutten, hoogleraar constructief ontwerpen aan de TU/e en prof.ir. L.A.G. Wagemans, hoogleraar algemene constructieleer aan de TU Delft.

Bij de geïndustrialiseerde funderingswijze volgens het proefontwerp van promovendus Moonen worden eerst betonnen halffabrikaten op voorraad geproduceerd. Als het bouwproject bekend is, worden de betonnen halffabrikaten op lengte gezaagd en kan direct met de uitvoering worden begonnen. Op deze wijze is de voorbereidingstijd tot een minimum teruggebracht en kan direct na het verkrijgen van een opdracht gestart worden met het werk op de bouwplaats. Deze nieuwe funderingswijze is in twee proefprojecten getest.
De 43-jarige Faas Moonen uit Eindhoven studeerde in 1983 af als bouwkundig ingenieur aan de TU/e. Hij is universitair docent aan de faculteit Bouwkunde van de TU/e.

Bouwwijze ACE
In zijn proefschrift 'Ontwerp van een geïndustrialiseerde funderingswijze' verwijs Faas Moonen naar de bouwwijze ACE, afkorting van Adjustable Closed Elements-system. De nieuwe funderingswijze is aanvankelijk ontwikkeld als onderdeel van de nieuwe bouwwijze ACE. Moonen is sinds 1995 met de ontwikkeling van ACE bezig. Hij heeft deze bouwwijze ACE genoemd vanwege de aanpasbaarheid/verstelbaarheid van industrieel vervaardigde wandelementen met een grote maatvastheid. De benaming is ook gekozen vanwege de overeenkomst met de term 'ace' in de tennissport. Een ace is daar een score die direct, zonder tussenkomst van de tegenstander, tot stand komt. Evenals bij tennis biedt het direct nauwkeurig plaatsen in de bouw grote voordelen: met extra aandacht in het begin wordt in latere fasen veel werk uit handen genomen.

De smaak van het maken
Het bijzondere van het proefontwerp van Moonen is de rol van proefontwerpen in het ontwerpproces. De diverse deelontwerpprocessen worden namelijk niet afgesloten met detailtekeningen en beschrijvingen, maar steeds met een praktijktoets in samenwerking met bouwbedrijven. In het proefschrift wordt toegelicht dat juist deze interactie van theorie en praktijk (en dus van ontwerper en bouwer) tot belangrijke nieuwe inzichten heeft geleid. Hierdoor is het uiteindelijke proefontwerp veel beter geworden dan het eerste ontwerp.

Toepassing door bouwwereld
Zoals bekend zijn bij de bouw veel partijen betrokken, met name architect, constructeur, bouw- en woningtoezicht, bouwbedrijf en meerdere onderaannemers, met elk een specifieke bijdrage bij de realisatie van de fundering voor een woningbouwproject.
"De grote handicap voor de meeste bouwkundige innovaties is niet alleen de veelheid van betrokken partijen, maar ook de steeds wisselende invulling van deze partijen per woningbouwproject", aldus Faas Moonen, die vervolgt: "Bovendien ervaren betrokken partijen in hun dagelijkse praktijk nagenoeg geen noodzaak om de maatnauwkeurigheid van de fundering te verbeteren. Toch zie ik zeker toepassingsmogelijkheden in de bouwwereld. In een grootschalig proefproject is in een praktijksituatie onderzocht of deze nieuwe funderingswijze volledig in onderaanneming kan worden opgedragen. Aangetoond is dat alle werkzaamheden - met uitzondering van het aanbrengen van de leidingen - uitgevoerd kunnen worden in één arbeidsgang door een graafmachine met medewerkers van het grondverzetbedrijf, waardoor de beoogde vereenvoudiging van de bouworganisatie is verwezenlijkt. De nieuwe funderingswijze zal zeker toegepast gaan worden door de bouwwereld. Het is slechts een kwestie van tijd. De funderingswijze levert zo veel voordelen op dat de bouwwereld het niet kan negeren".

Voor de redactie:
Voor meer informatie over het proefschrift kunt u terecht bij: Faas Moonen, telefoon 040 - 247 2317 e-mail s.p.g.moonen@tue.nl