Ziekteverzuim om psychische redenen is hanteerbaar ARBO - marcel.wilders@fnv.nl
Ziekteverzuim om psychische redenen is hanteerbaar. Dat is de belangrijkste conclusie die getrokken kan worden uit de recent verschenen studie naar actuele feiten en cijfers over preventie en aanpak van psychische arbeidsongeschiktheid. De studie is door Bureau As/tri en het Trimbos-instituut uitgevoerd in opdracht van de commissie Psychische Arbeidsongeschiktheid (de zogenaamde Commissie Donner I). De volgende bevindingen uit de studie ondersteunen deze conclusie. Zo blijkt dat psychische klachten en verzuim lang niet altijd samengaan. Eén op de vijf werkenden blijkt psychische klachten te hebben zonder dat dit gepaard gaat met verzuim. Zelfs als de psychische klachten ernstig zijn, zijn ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid niet vanzelfsprekend. Andersom geldt ook, dat herstel van psychische klachten niet automatisch leidt tot werkhervatting. Ook de duur van het verzuim blijkt maar voor een klein deel afhankelijk te zijn van het herstel van klachten. Uit deze bevindingen kan afgeleid worden dat een aanpak van verzuim niet hoeft te wachten op herstel van klachten. Dat sluit aan bij het streven van de commissie om door middel van een leidraad voor de aanpak van ziekteverzuim om psychische redenen aan werkgever en werknemer een concreet handvat te bieden voor het hanteerbaar maken van dat ziekteverzuim. Uit de studie blijkt bovendien dat de behandeling van diverse soorten psychische en psychiatrische klachten zoals stress, burnout, depressie en angststoornissen aantoonbaar effectief is. Over het effect van allerlei preventieve, begeleidende en reïntegratiemaatregelen op verzuim en werkhervatting is minder bekend. Vooral uit voorbeelden van individuele bedrijven die succesvol zijn in verzuimbestrijding blijkt dat een effectieve aanpak mogelijk is. Daarnaast blijkt dat er verschillende persoons- en werkgebonden oorzaken zijn van psychische klachten, verzuim en arbeidsongeschiktheid. Hoge werkdruk en slechte werksfeer worden aangeduid als de twee belangrijkste oorzaken van psychische arbeidsongeschiktheid. De studie dient ter ondersteuning van een nadere analyse van de commissie naar het huidige functioneren van het stelsel van ondernemingen, gezondheidszorg, arbodienstverlening en sociale zekerheid bij de aanpak van psychische problematiek. De commissie streeft ernaar om op basis van de analyse nog dit jaar samen met betrokken partijen (werkgevers, werknemers/patiënten, beroepsgroepen en instellingen) afspraken te maken over een verbetering van de aanpak van psychische arbeidsongeschiktheid. Na vaststelling van de afspraken zal de commissie de praktische invulling daarvan begeleiden, monitoren, en zo nodig verder stimuleren.
T.J. Veerman, C.G. Schoemaker, B. Cuelenaere, R.V. Bijl: Psychische arbeidsongeschiktheid. Een overzicht van actuele feiten en cijfers. Uitgave: Elsevier bedrijfsinformatie bv., tel. (0314) 358 358.
Bron: Trimbos-instituut 09-05-2001