VU ziekenhuis

Amsterdam, 18 mei 2001

VU Verpleegkundeprijs voor voorlichtingstraject pré-dialyse patiënten

Op 14 mei j.l. is voor de tweede maal de VU Verpleegkundeprijs uitgereikt.
Dit keer ging de prijs naar Erica Barkema en Jan Roetman, twee medewerkers van de afdeling nefrologie (dialyse afdeling) die een voorlichtingstraject voor nieuwe patiënten hebben uitgewerkt. Zo worden ze beter voorbereid op wat hen te wachten staat: hemo- of peritoneaaldialyse. De patiënt kan zo beter met zijn ziekte en de daarbij behorende beperkingen omgaan. De uitreiking vond plaats tijdens de inmiddels traditionele lunch op de dag van de verpleging in het VU medisch centrum.

Op de afdeling nefrologie worden chronische patiënten met een verminderde nierfunctie behandeld door middel van hemodialyse (verwijderen van afvalstoffen en vocht via het bloed met een dialyseapparaat) of peritoneaaldialyse (verwijderen van afvalstoffen en vocht via de buikholte met een spoelsysteem). Peritoneaal dialyse is een dagelijks terugkerend proces waarbij de patiënt zijn behandeling thuis uit kan voeren. Voor hemodialyse komt de patiënt drie keer per week voor een vier uur durende behandeling naar het ziekenhuis. Beide vormen leveren veel beperkingen op in het leven van de patiënt.
Het blijkt dat patiënten in de pré-dialyse fase onvoldoende zijn voorbereid op de komende intensieve behandelingen, waardoor het acceptatieproces van de ziekte moeizamer verloopt en er mogelijk vaker sprake is van therapie ontrouw.

Barkema en Roetman hebben een nieuw gestructureerd individueel voorlichtingsprogramma opgesteld waarbij informatie wordt verstrekt en individuele begeleiding en ondersteuning wordt geboden. Doel van het programma is dat de patiënt beter met zijn/haar beperkingen kan leren omgaan. De basis voorlichting bestaat uit vier gesprekken met tussenpozen van twee weken. In de eerste twee gesprekken wordt de patiënt voorgelicht over de verschillende dialysemethoden. In de daarop volgende gesprekken wordt ingegaan op de gekozen behandelmethode. In het laatste gesprek komen de mogelijkheden voor transplantatie aan bod. Daarna volgt een evaluatie en aan de hand hiervan kan worden bepaald of vervolgafspraken nodig zijn.