Amsterdam, 18 mei 2001
Hersenletsel bij te vroeg geboren babys beter aantoonbaar met MRI
Neonatale MRI (magnetic resonance imaging ofwel magneetscan) onderzoek bij te vroeg geboren babys (neonaten) kan de precieze locatie en uitbreiding van hersenbeschadiging door zuurstoftekort diagnosticeren en heeft een hoge voorspellende waarde ten aanzien van de neurologische toestand van het kind op de leeftijd van anderhalf jaar. Dit concludeert Lilian Sie in haar onderzoek waarop zij woensdag 16 mei promoveerde aan de Vrije Universiteit te Amsterdam.
Met de huidige beschikbare neonatale intensive care technieken kunnen
steeds meer te vroeg geboren babys (meer dan twee maanden) én babys
met een laag geboortegewicht (minder dan 1500 gram) overleven.
Ongeveer 5 tot 15 procent van deze kinderen ontwikkelt ernstige
neurologische handicaps, zoals spasticiteit, ontwikkelingsachterstand,
stoornissen in het gezichtsvermogen en epilepsie. Daarnaast heeft 25
tot 50 procent van de kinderen minder prominente handicaps die onder
andere kunnen leiden tot leer- en gedragsproblemen. Het is daarom
uiterst belangrijk geworden om in een vroeg stadium de aanwezigheid
van hersenbeschadiging te diagnosticeren en de neurologische prognose
in te schatten. Dit om ouders beter te informeren, kennis te
verkrijgen over het natuurlijk verloop van bij de geboorte opgelopen
hersenbeschadiging en in het belang van toekomstige nieuwe
behandelmethoden.
Op dit moment zijn er diverse methoden beschikbaar om de neurologische
toestand van neonaten te beoordelen waaronder lichamelijk onderzoek en
neuroradiologische technieken. Het lichamelijk onderzoek is vaak
onbetrouwbaar in de eerste levensdagen, met name bij neonaten die
beademd worden en specifieke medicijnen krijgen. Het gebruik van
schedelechografie (radiologische techniek met ultrageluid) heeft een
hogere voorspellende waarde ten aanzien van de prognose.
Schedelechografie is makkelijk toepasbaar in de couveuse en kan
frequent herhaald worden, maar de gevoeligheid van deze techniek voor
het aantonen van hersenletsel door zuurstoftekort is relatief laag. De
laatste jaren is MRI in de neonatale intensive care geïntroduceerd.
Doel van dit onderzoek was om te beoordelen of enerzijds met deze
techniek hersenschade beter is aan te tonen en anderzijds of de
neurologische prognose beter is te voorspellen.
Het onderzoek van Sie heeft zich toegespitst op periventriculaire
leukomalacie (PVL). PVL wordt beschouwd als de belangrijkste vorm van
hersenletsel door zuurstoftekort bij te vroeg geboren kinderen. De
term PVL verwijst naar beschadiging van de verbindingsbanen (witte
stof) in het hersenweefsel, die direct naast de hersenkamers liggen.
Voor het onderzoek werden vijftig pasgeborenen geselecteerd op de
afdeling neonatologie van het VU medisch centrum en in de studie
opgenomen indien er op de schedelechografie aanwijzingen waren voor
witte stof beschadiging. De MRI werd zo vroeg mogelijk in de neonatale
periode verricht. Op de leeftijd van anderhalf jaar werd de
neurologische toestand van het kind bepaald en de MRI herhaald om de
uiteindelijke hersenschade vast te stellen. De conclusie is dat
neonatale MRI de precieze locatie en uitbreiding van
hersenbeschadiging aantoont en een hoge voorspellende waarde heeft
ten aanzien van de neurologische uitkomst op de leeftijd van anderhalf
jaar.