CENTRAAL PLANBUREAU
Onderwerp: persbericht
Nummer: 16
Datum: 22 mei 2001
Inlichtingen bij: Herman Stolwijk, hoofd van de afdeling Landbouw en
Voedingsmiddelen (tel 070 - 3383 330) of bij Jacqueline Timmerhuis,
persvoorlichter (tel. 070 - 3383 477)
CPB raamt schade MKZ op 2,8 miljard gulden
Nu de Mond- en Klauwzeer (MKZ)-epidemie ten einde lijkt te lopen,
heeft het Centraal Planbureau (CPB) de schatting van de economische
schade door MKZ geactualiseerd. Deze schatting heeft, bij gebrek aan
gedetailleerde gegevens, een ruw en voorlopig karakter. Naar actuele
inzichten bedraagt de totale schade ongeveer 2,8 miljard gulden. Als
gevolg van de MKZ-epidemie zal de prognose voor de economische groei
voor 2001 ongeveer 0,3% naar beneden worden bijgesteld. Deze
bijstelling wordt, samen met andere nieuwe informatie, betrokken in de
nieuwe CPB-ramingen die 29 juni zullen verschijnen.
De landbouw lijdt de meeste schade, in totaal ongeveer 1,2 miljard
gulden. Er zijn, in totaal, ongeveer 280.000 dieren vernietigd. Een
aantal bedrijven heeft te maken met leegstand. En bijna alle bedrijven
hebben extra kosten moeten maken in verband met de maatregelen die met
de crisis samenhingen.
De veehouderij is het centrum in een netwerk van toeleverende en
verwerkende bedrijven. In het verlengde van de schade in de
veehouderij hebben ook deze toeleverende en verwerkende bedrijven
schade ondervonden. Hierbij moet niet alleen worden gedacht aan de
vee- en vleesverwerkende bedrijven en de zuivel, maar ook aan
transportondernemingen, bedrijven die investeringsgoederen aan de
landbouw leveren, bouwers en inrichters van stallen enz. Ook bedrijven
die aan de verwerkende en toeleverende bedrijven leveren, vallen
hieronder. De schade voor deze bedrijven wordt voorlopig op ongeveer
1,1 miljard gulden geschat.
Tot slot is er een derde categorie bedrijven die schade heeft
ondervonden. Deze bedrijven staan economisch los van de landbouw. Te
denken valt aan bedrijven in de toeristische en recreatieve sfeer,
winkels en de bouw. De schade voor deze bedrijven is geschat op per
saldo ruim een half miljard gulden.
Deze schade van ruim 0,5 miljard gulden voor
niet-landbouw-gerelateerde bedrijven is beduidend minder dan het door
MKB-Nederland geschatte bedrag van tussen de 2,5 en 6 miljard gulden.
Deze schattingen zijn echter volstrekt niet vergelijkbaar. Om in
landbouwtermen te blijven: het is appels en peren vergelijken. Dit
heeft drie oorzaken.
Ten eerste heeft het CPB, in tegenstelling tot MKB-Nederland, niet de
omzetderving maar de economische schade geschat.
Ten tweede is een groot deel van de door MKB-Nederland geschatte
schade, schade van toeleverende en verwerkende bedrijven. Zoals
hierboven aangegeven, heeft het CPB deze schade apart geraamd op 1,1
miljard gulden.
En ten derde veronderstelt het CPB dat een groot deel van de door de
toeristische en recreatie-sector geleden schade elders of later
gecompenseerd wordt: een deel van de afgelaste evenementen zal later
plaatsvinden; en een deel van de afgezegde vakanties is in een ander
deel van Nederland gehouden. De genoemde ruim 0,5 miljard gulden
schade is een saldo van schade bij sommige bedrijven, met name in het
getroffen gebied, en voordelen voor andere bedrijven. Ofwel: in het
getroffen gebied zal de economische schade voor de niet-landbouw
gerelateerde bedrijven groter zijn dan uit de raming van het
planbureau naar voren komt.
Op macro-niveau is het effect dan niet zo groot, op micro-niveau kan
het effect voor de getroffen gebieden en voor individuele bedrijven
wel groot zijn. Een horeca-bedrijf op de Veluwe heeft er weinig aan te
weten dat toeristen toch wel hun bestedingen gedaan hebben in andere
delen van Nederland. Voor het totale economische effect van MKZ zijn
dergelijke compenserende effecten wel van belang.
Eind maart heeft het CPB de eerste voorlopige ramingen van de MKZ-schade gepubliceerd, in een minimum- en een maximum-variant: ergens tussen 0,1% van het bruto binnenlands product (BBP) als de MKZ zich niet verder zou uitbreiden, en 0,75% BBP als de MKZ-epidemie proporties zou aannemen zoals in het Verenigd Koninkrijk.