Meer inzicht in oorzaak ontstekingsreactie bij astma
Wanneer mensen met allergisch astma een prikkelende stof (allergeen) inademen, reageren de luchtwegen met een ontstekingsproces. Bij de ontsteking wordt in verhoogde mate stikstofmonoxide (NO) geproduceerd die terug te vinden is in de uitademingslucht van de patiënt. Drs. Ramon Roozendaal onderzocht of dit verhoogde stikstofmonoxidegehalte bijdraagt tot de eveneens verhoogde hoeveelheid ontstekingscellen (Th2-cellen) in de luchtwegen na inademing van het allergeen. In een laboratoriumonderzoek toont hij aan dat NO inderdaad invloed uitoefent op de ontstekingscellen. En wel op een manier die erop lijkt dat NO bijdraagt tot een toename van ontstekingscellen.
De ontsteking van de luchtwegen wordt bij astmapatiënten veroorzaakt
door een afweerreactie. Het immuunsysteem ziet het allergeen ten
onrechte als een schadelijk micro-organisme. Daarop produceren
ontstekingscellen allerlei stofjes om het te bestrijden, maar deze
zijn ook schadelijk voor de longen. De ontstekingsreactie wordt
vervolgens niet snel en goed genoeg door het lichaam opgeruimd,
waardoor een chronische ontsteking ontstaat die het longweefsel op den
duur kan beschadigen. Stikstofmonoxide is een stof die juist meehelpt
bij het opruimen van ontstekingscellen en op die manier het stoppen
van de immuunrespons. Aangezien de Th2 cellen beschermd zijn tegen NO,
worden ze in verminderde mate opgeruimd, hetgeen kan bijdragen tot hun
verhoogde aanwezigheid in de luchtwegen van allergisch astmapatiënten.
Om de reden dat meerdere cellen in de luchtwegen beschikken over
hetzelfde beschermingsmechanisme, zou een vervolgonderzoek zich kunnen
richten op de gevolgen die dit heeft voor regulatie van ontsteking bij
allergisch astma. /ImK
Roozendaal (Hilversum, 1973) studeerde scheikunde aan de Universiteit
Utrecht. Hij verrichtte zijn promotieonderzoek bij de afdelingen
Allergologie, Hematologie en Longziekten van het Academisch Ziekenhuis
Groningen, de onderzoekschool GUIDE (Groningen University Institute
for Drug Exploration) en het GRIAC (Groningen Research Institute on
Asthma and COPD) van de RUG. Het Nederlands Astma Fonds financierde
zijn onderzoek. Roozendaal is momenteel postdoc onderzoeker bij de
werkgroep Immunogenetica van de vakgroep Humane en klinische genetica
van het Leids Universitair Medisch Centrum.
Datum en tijd
maandag 28 mei 2001, 16.00 uur
Promovendus
R. Roozendaal, tel. (071)527 63 11, fax (071)527 60 75 (werk)
Proefschrift
Modulation of human T-lymphocytes by nitric oxide: implications for
asthma
Promotores
prof.dr. D.S. Postma, prof.dr. E. Vellenga, prof.dr. J.G.R. de Monchy
Faculteit
medische wetenschappen
Plaats
Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Promotie