D66

Zoek in www.D66.nl _____________ zoek Brussel Vandaag
Partijblad Democraat
Idee

28 mei 2001

Europa: Terug naar de toekomst

Lezing voor het Instituut Clingendael

Thom de Graaf

Onderstaand het eerste gedeelte van de lezing
download de volledige lezing:
Clingendael-lezing Thom De Graaf
Clingendael-lezing Thom De Graaf

Dames en heren,

Het is een hele eer om een bijdrage te mogen leveren in een lezingencyclus over Europa, als je zelf niet tot de gerenommeerde kring behoort van buitenland- en Europa-experts. Dat ik toch deze uitnodiging heb aangenomen, heeft te maken met mijn overtuiging dat Europa ook niet langer het exclusieve domein is - of zou moeten zijn - van de experts. Europa is gewoon het hart van de Nederlandse politiek. In zekere zin komt er een einde aan het domein van de buitenland-expertise.

Ik zou vanmiddag eerst wat willen zeggen over het Europa-debat, zoals dat thans gevoerd wordt, en daarbij zal ik uiteraard ingaan op de Nederlandse stellingname. Of beter gezegd: op het ontbreken daarvan. Ik zal ook ingaan op de organisatie achter de Nederlandse inbreng in het Europees beleid.

In zijn toespraak voor de universiteit van Humboldt ontvouwde de Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Joshka Fischer, vorig jaar ambitieuze plannen voor Europa. Nederland reageerde bij monde van staatssecretaris Benschop afgemeten. Hij noemde de visie van Fischer in historisch perspectief "absurd". Op filosofietjes over de vormgeving van Europa zat niemand te wachten, en zeker de Nederlandse regering niet. Het zou beter zijn om te investeren in praktische samenwerking, 'peer pressure' en 'benchmarking'". De jaarlijkse regeringsnotitie over de Staat van de Unie, vorig najaar, maakte al evenmin een gedreven indruk. Weliswaar inventariseerde het kabinet een aantal mogelijkheden tot versterking van de doelmatigheid en de democratische controle van de Unie, maar het vermeed daarbij angstvallig zelf keuzes te maken. Bouwen aan Europa? Ja, maar dan liefst steentje voor steentje, en zonder bouwplannen. Of in elk geval: zonder ze aan iemand te laten zien. Dat was het overheersende beeld.