Farmaceutische hulp kan stuk doelmatiger
29 mei 2001 .
CVZ na onderzoek bij zorgverzekeraars:
De zorgverzekeraars hebben nog veel mogelijkheden om de doelmatigheid
van de farmaceutische hulp te verbeteren. Dat blijkt uit het rapport
Bevordering doelmatigheid farmaceutische hulp door zorgverzekeraars,
waarin het College voor zorgverzekeringen (CVZ) de resultaten
presenteert van een onderzoek hiernaar. Overigens geeft het CVZ daarin
ook aan dat het boeken van resultaten een zaak van de lange adem zal
zijn en primair afhankelijk is van de bereidheid bij de
zorgverzekeraars om voldoende te investeren in mensen en middelen. Het
CVZ beveelt de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport dan ook
aan met de zorgverzekeraars duidelijke en meetbare afspraken te maken
over activiteiten en resultaten in de komende jaren. Op 31 mei a.s.
wordt het rapport in het CVZ-bestuur besproken, waarna het College het
rapport aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zal
aanbieden.
Het onderzoek is op verzoek van VWS uitgevoerd om na te gaan of het
algemene idee juist is, dat er nog mogelijkheden voor zorgverzekeraars
bestaan om de doelmatigheid van de farmaceutische hulp te verbeteren.
Mede om die reden is het beleid van de overheid er sinds 2000 op
gericht om de regie in de farmaceutische hulp te verschuiven naar de
zorgverzekeraars. Overigens zijn in vergelijking met de omringende
landen het gebruik en de kosten van geneesmiddelen in Nederland laag
en is de kwaliteit van de geneesmiddelenvoorziening goed.
Na een inventarisatie van de activiteiten en ideeën die
zorgverzekeraars hebben om de doelmatigheid van de farmaceutische hulp
te verbeteren, komt het CVZ inderdaad tot de conclusie dat zij nog
mogelijkheden hebben om de doelmatigheid van de farmaceutische hulp te
verbeteren. Met name op het gebied van voorschrijven en afleveren zou
nog veel winst te halen zijn. Dan moet wel een aantal belemmeringen
worden opgeheven en aan een aantal voorwaarden worden voldaan. De
inventarisatie is uitgevoerd bij alle 25 zorgverzekeraars waarvan een
ziekenfonds deel uitmaakt.
Belemmeringen
Zorgverzekeraars hebben de vrijheid om hun budget te gebruiken voor
activiteiten die zijn gericht op verbeteringen. In de praktijk blijken
ze echter te maken te hebben met een aantal belemmeringen. Als
belangrijkste belemmering om tot een doelmatigheidsverbetering te
komen, wordt de directe en indirecte beïnvloeding van de
voorschrijvers (huisartsen, specialisten) genoemd door de
farmaceutische industrie. Die besteedt naar schatting jaarlijks
tenminste 500 miljoen gulden aan activiteiten die daarop zijn gericht.
Als andere belemmering wordt de onmogelijkheid genoemd om
hulpverleners boven het huidige maximum tarief te betalen. Bovendien
geven de onderzoekers aan dat het mogelijk is dat er op het gebied van
de inkoop en distributie nog andere, nu nog niet voorziene,
belemmeringen een rol zullen gaan spelen.
Voorwaarden
In het rapport adviseert het CVZ de minister van VWS om duidelijke
afspraken te maken met de zorgverzekeraars over activiteiten en
resultaten gericht op doelmatigheidsverbetering. Vervolgens moeten
deze afspraken goed worden gevolgd en geëvalueerd. Het CVZ is bereid
deze taak op zich te nemen. De minister heeft een aantal mogelijkheden
om deze activiteiten voor zorgverzekeraars aantrekkelijker te maken.
Genoemd worden de totstandkoming van een flexibeler honoreringssysteem
voor hulpverleners, het vinden van een oplossing voor de directe en
indirecte beïnvloeding van de voorschrijvers door de farmaceutische
industrie en het zoeken naar oplossingen als het doelmatigheidsbeleid
in botsing komt met bestaande regelgeving, bijvoorbeeld op het terrein
van de mededinging.
Daarnaast kan de minister een aantal voorwaardelijke zaken verbeteren
door zorg te dragen voor een goede uitvoering van onder andere:
* de evaluatie en zo nodig aanpassing van het prijs- en
vergoedingenbeleid;
* de opname van geneesmiddelen in het verstrekkingenpakket;
* het reclamebeleid voor geneesmiddelen;
* het vinden van een oplossing voor de extreem hoge
'goodwillbedragen' voor apotheken (hiermee is jaarlijks een bedrag
van circa 600 miljoen gulden gemoeid);
* het verder ontwikkelen van een passend ICT-beleid en
-infrastructuur;
* de indicatievermelding op het voorschrift.
Aanbevelingen aan zorgverzekeraars
Het CVZ noemt in het rapport een aantal activiteiten die
zorgverzekeraars kunnen oppakken ter verbetering van de doelmatigheid
van de farmaceutische hulp. Behalve activiteiten gericht op inkoop en
distributie zijn dat onder andere activiteiten gericht op het
voorschrijfpatroon, de uitvoering en controle van de geldende
verstrekkingsvoorwaarden, het afleverpatroon, de
geneesmiddelenbegeleiding door arts en apotheker en het correcte
gebruik van geneesmiddelen door de patiënt.
Voor een succesvolle aanpak van deze verbeteractiviteiten is volgens
het CVZ overigens wel een extra investering in menskracht en kennis
door de zorgverzekeraars noodzakelijk. Bovendien adviseert het college
hen rekening te houden met een aantal aangetoonde succesfactoren. Het
doelt dan onder andere op zaken als een regionale aanpak, voldoende
grote verzekerdenpopulatie, voldoende draagvlak en commitment van
betrokkenen en duidelijke afspraken over activiteiten en resultaten.
Tot slot wijst het CVZ op het belang van een goede facilitering en
ondersteuning van de activiteiten van de zorgverzekeraars: Zowel
Zorgverzekeraars Nederland als CVZ hebben een taak op dit gebied. Het
CVZ zal de komende tijd nader onderzoek uitvoeren om een beter inzicht
te krijgen in welke activiteiten het meest effectief zijn in de
verbetering van de doelmatigheid van de farmaceutische hulp.
Auteur: René Schipaanboord, telefoon 020 - 3475867
Mutatiedatum 30/05/01 09:44:26