Ministerie van Justitie

30.05.01

Ruim elfduizend huishoudens doen beroep op wettelijke schuldsaneringsregeling

Tussen eind 1998 en het begin van dit jaar hebben ruim elfduizend huishoudens gebruik gemaakt van een wettelijke regeling om van hun schulden af te komen. Doorgaans konden zij weinig aflossen, noch een vrijwillige afbetalingsregeling treffen met hun schuldeisers. Het betreft voor het merendeel eenpersoonshuishoudens of eenoudergezinnen met een maandinkomen van minder dan 2100 gulden netto, terwijl hun schuld gemiddeld 60 mille bedraagt. Ruim de helft is afhankelijk van een uitkering.
Dat blijkt uit het onderzoekrapport 'Van schuld naar schone lei' dat minister Korthals van Justitie op aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. Korthals geeft in een begeleidende brief aan in het najaar met standpunt op de aanbevelingen uit het onderzoek te komen. Het onderzoek is uitgevoerd door het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Justitie.

De Wet schuldsanering natuurlijke personen (Wsnp) uit 1998 geeft burgers en kleine ondernemers met problematische schulden een kans op een schuldenvrije toekomst, een 'schone lei'. De afgelopen decennia is het aantal mensen met onoplosbare schulden toegenomen. Vóór de invoering van de Wsnp konden schuldeisers een schuldenaar jarenlang achtervolgen door beslag te leggen op het inkomen. Schuldenaren met hoge schulden in verhouding tot hun inkomen hadden hierdoor nagenoeg geen toekomstperspectief.

Schuldenaren kunnen nu een beroep doen op de Wsnp als een vrijwillige
- een zogenaamde minnelijke - afbetalingsregeling met schuldeisers is mislukt. Bij een minnelijke regeling proberen de schuldenaar en schuldeisers vrijwillig overeenstemming te bereiken over de (gedeeltelijke) aflossing van de schuld en kwijtschelding van het resterende deel. Meestal gebeurt dit onder de regie van een gemeentelijke of particuliere schuldhulpverleningsorganisatie.

De rechtbank beoordeelt of een schuldenaar voor de Wsnp in aanmerking komt. Onder toezicht van de rechter-commissaris en een bewindvoerder krijgt de schuldenaar dan de kans om in doorgaans drie jaar zoveel mogelijk van zijn schulden af te lossen. Als hij zich aan de wettelijk verplichtingen houdt, worden na drie jaar de resterende schulden kwijtgescholden (de'schone lei')

Schuld
De gemiddelde schuld van huishoudens die een beroep doen op de Wsnp bedraagt ongeveer f 105.000. Voor een deel is deze schuld zo hoog door het aantal kleine ondernemers (ongeveer een kwart van de huishoudens) dat gebruik maakt van de regeling. Deze kleine zelfstandigen hebben een gemiddelde schuld van ongeveer 2,5 ton, terwijl deze bij de overige huishoudens op f 60.000 ligt.

Omdat schuldenaren doorgaans pas na drie jaar een 'schone lei' krijgen, kan twee jaar na aanvang van de regeling nog geen uitspraak worden gedaan over het aantal schuldenaren dat de eindstreep zal halen. Bij 2% van de Wsnp-zaken is de regeling inmiddels beëindigd omdat de schuldenaar zich niet aan de verplichtingen heeft gehouden. Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat er nog te weinig aan het wegnemen van de oorzaken van het schuldenprobleem wordt gewerkt, waardoor het de vraag is of de 'schone lei' van lange duur zal zijn.

In het onderzoek worden zowel de praktijk van de minnelijke schuldhulpverlening als de praktijk van de Wsnp belicht. De gegevens voor het onderzoek zijn verzameld door middel van dossieronderzoek bij rechtbanken en schuldhulpverleningsinstellingen, interviews met schuldhulpverleners, rechters, bewindvoerders en schuldeisers, literatuuronderzoek en bewerking van bestaand cijfermateriaal.

Voor vragen of commentaar met betrekking tot de inhoud van deze pagina's kunt u terecht bij de Directie Voorlichting van Justitie, telefoon: (070) - 3706850,
email: voorlichting@best-dep.minjust.nl,
fax: (070) - 3707594

Laatst gewijzigd: 31-05-2001