Meer inzicht in ontstaan autoimmuunziekte SLE
Bij de relatief zeldzame aandoening SLE (Systemische Lupus
Erythematodes) is het afweersysteem ontregeld en maakt het antistoffen
aan die gericht zijn tegen het eigen lichaam. De autoimmuunziekte komt
bij één op de vierduizend Nederlanders voor. Wanneer de antistoffen
zich binden aan lichaamscellen ontstaat een ontstekingsreactie die
zich overal kan manifesteren. Het promotieonderzoek van drs. Marc Bijl
brengt het inzicht in de oorzaak van de ziekte een stap dichterbij.
"Voor een goed functioneren van het menselijk lichaam, en dus ook het
immuunsysteem, moet de aanwas en de sterfte van cellen in evenwicht
zijn", legt Bijl uit. "Als de sterfte (apoptose) en het opruimen van
cellen van het immuunsysteem niet gestructureerd verloopt, zou dit
onder meer kunnen leiden tot een verstoorde immuunrespons. Vooral de
laatste jaren zijn er aanwijzingen gevonden dat SLE veroorzaakt wordt
door een verstoorde celdood van lymfocyten, witte bloedcellen die bij
de afweer betrokken zijn." De promovendus stelt vast dat bij patiënten
met SLE de lymfocyten eerder afsterven dan die van gezonde personen.
Hoogstwaarschijnlijk komt dit doordat de lymfocyten, ook als de ziekte
rustig is, meer zijn geactiveerd. De cellen zijn daardoor gevoeliger
om af te sterven.
Verder ontdekte Bijl dat de activatie van de lymfocyten gepaard gaat
met een toegenomen mogelijkheid om antistoffen te produceren. De
geproduceerde antistoffen zijn onder te verdelen in verschillende
typen. Bij de SLE patiënten die een nierontsteking ontwikkelden, waren
de typen antistoffen in het bloed anders van samenstelling in dan die
van patiënten die een andere aandoening als gevolg van SLE
ontwikkelden. Bijl: "Wellicht heeft dit te maken met de manier waarop
de antistoffen door het lichaam worden opgeruimd, hetgeen deels
erfelijk is bepaald." De promovendus concludeert dat de typen
antistoffen die aanwezig zijn en de manier waarop deze worden
opgeruimd, van invloed kunnen zijn op het ziektebeloop. /ImK
Bijl (Arnhem, 1961) studeerde geneeskunde aan de RUG. Hij verrichtte
zijn promotieonderzoek bij de afdeling klinische immunologie (Interne
geneeskunde) van het Academisch Ziekenhuis Groningen, waar hij ook na
zijn promotie blijft werken. De Nier Stichting Nederland financierde
zijn onderzoek.
Datum en tijd
woensdag 30 mei 2001, 16.00 uur
Promovendus
M. Bijl, tel. (050)361 61 61, fax (050)312 15 76, e-mail:
m.bijl@int.azg.nl (werk)
Proefschrift
Apoptosis and autoantibodies in systemic lupus erythematosus
Promotor
prof.dr. C.G.M. Kallenberg
Faculteit
medische wetenschappen
Plaats
Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Agenda
Oratie