Traceerbaarheid groente en fruit is kwestie van organiseren
Het traceren van groente en fruit in de keten is een kwestie van
organiseren. Als alle partijen in de keten de codering en informatie
van de producten op een juiste wijze op elkaar afstemmen is een snelle
tracering mogelijk. Veel bedrijven hebben dit echter nog niet goed in
de vingers, want van iets meer dan de helft van de producten in de
winkel viel de herkomst niet meer te achterhalen. Dertig procent van
de groenten- en fruitsoorten kon aan de hand van de informatie in de
winkel wel getraceerd worden, tot aan de teler toe. In bijna twintig
procent van de gevallen liep de tracering van het product ergens vast
in de keten, zo blijkt uit onderzoek van het Productschap Tuinbouw
(PT).
De maatschappij verlangt steeds meer informatie over de herkomst en
veiligheid van voedingsmiddelen. Het PT heeft in kaart laten brengen
hoe het in Nederland staat met de traceerbaarheid van groente en fruit
in de keten. DLV Adviesgroep heeft de proef op de som genomen en
getracht voor een 24-tal producten de herkomst te achterhalen aan de
hand van de informatie op het etiket, de kistkaart of van de inkoper
van aardappelen, groente en fruit (agf). De producten zijn gehaald uit
twaalf supermarkten en zes agf-speciaalzaken verspreid over Nederland.
Spin in ketenweb
De traceerbaarheid van groenten en fruit is een zaak van alle
ketenpartijen. Handelsbedrijven (inclusief veilingen), kleinverpakkers
en groentesnijders zijn belangrijke schakels in deze keten. Zij zijn
als het ware de spin in het ketenweb. De onderzoekers hebben daarom
juist deze bedrijven onder de loep genomen en geanalyseerd hoe zij
omgaan met het volgen van de producten in de keten, het zogenoemde
tracking en tracing. Hieruit kwam naar voren dat de verschillen
tussen de bedrijven groot zijn. Handelaren scoren vrij laag in
vergelijking met kleinverpakkers en groentesnijders.
Handelsbedrijven
Volgens de DLV-onderzoekers werken veel handelsbedrijven alleen met
facturen. Hierop staan in de regel geen partijnummers die wel
noodzakelijk zijn voor een goedwerkend tracking and tracing systeem.
De handelsbedrijven zouden juist partijen groente en fruit een unieke
code moeten geven. Zo'n interne partijregistratie wordt vervolgens
gekoppeld aan de inkoop en op deze manier kan bijvoorbeeld eenvoudig
de teler van de producten worden getraceerd. De onderzochte negen
handelsbedrijven kwamen op een gemiddelde score van 25 punten op een
maximum van 100.
Kleinverpakkers
Het merendeel van de kleinverpakkers van groenten en fruit heeft de
tracking goed op orde. Zij hebben in het algemeen een sluitende
partijregistratie en weten op welk moment een bepaalde partij is
verpakt. Veel kleinverpakbedrijven gaan echter niet goed om met de
administratie van de ingekochte producten naar de uitgaande stroom
kleinverpakte eindproducten. Volgens DLV is het noodzakelijk dat
sommige kleinverpakkers een andere werkwijze invoeren. De gemiddelde
score van de elf kleinverpakbedrijven kwam uit op 54 punten, zo'n
dertien punten hoger dan het gemiddelde in de totale agf-sector.
Groentesnijders
Groentesnijderijen hebben onvoldoende in beeld aan welke afnemers de
producten zijn geleverd, omdat vooral gewerkt wordt met facturen. Dit
is niet voldoende voor een sluitend tracking en tracing systeem.
Doordat in een groentesnijderij verschillende processen worden
doorlopen, voldoet ook het registreren op productielijsten niet.
Hierdoor is de informatie te gefragmenteerd op het bedrijf aanwezig.
Beter zouden de bedrijven kunnen werken met een unieke code. De
onderzochte vijf groentesnijbedrijven kwamen gemiddeld op een
puntentotaal van 43. Dat is net iets boven het gemiddelde (41) van de
hele agf-sector.
Oplossingen
DLV Adviesgroep geeft in het onderzoek aan dat er geen kant-en-klare
oplossing bestaat voor het tracking en tracing vraagstuk. Per bedrijf
moeten keuzes worden gemaakt. Bijvoorbeeld voor de manier waarop
informatie wordt vastgelegd. DLV heeft een aantal alternatieven
ontwikkeld voor verschillende bedrijfstypen. Ook worden de mogelijke
valkuilen beschreven. Uiteindelijk is het volgens DLV verstandig om te
kiezen voor een gestructureerde aanpak. Hiervoor is een stappenplan
opgesteld.
DLV heeft de onderzoeksresultaten en de aanbevelingen en oplossingen
samengevat in het rapport 'Benchmark Tracking & Tracing AGF 2001'.
Belangstellenden in de keten kunnen dit onderzoek opvragen bij het
Productschap Tuinbouw onder telefoonnummer 079-3470633.