SAMAH

Nota Kalsbeek inhumaan en onrealistisch

Persbericht
Amsterdam, 11 juni 2001

Nota Kalsbeek inhumaan en onrealistisch

Stiching Alleenstaande Minderjarige Asielzoekers Humanitas (SAMAH) heeft scherpe kritiek op het nieuwe ama-beleid van Staatssecretaris van Justitie Kalsbeek. De staatssecretaris voert oneigenlijke argumenten aan tegen ama's. Ten onrechte gaat de nota er vanuit dat terugkeer naar het land van herkomst in het belang zou zijn van het kind. Het streven om 80% van de ama's terug te sturen is onrealistisch. De nota gaat bovendien voorbij aan de problematische situatie van de circa 30.000 alleenstaande jongeren die al in Nederland zijn. Tenslotte getuigt de nota van onvoldoende realiteitszin over het tijdsbestek waarin het nieuwe beleid kan worden ingevoerd en de middelen die daarvoor nodig zijn. SAMAH stelt dat het nieuwe beleid de belangen van de ama's zal schaden en dat excessen zullen toenemen omdat terugkeer naar het land van herkomst voor veel jongeren geen realistische optie is.

Terugkeer van ama's is volgens Kalsbeek in het belang van het kind omdat daarmee de relatie met ouders, familie en de sociale omgeving hersteld wordt. SAMAH vindt dit een onbegrijpelijke en cynische redenatie. De realiteit is juist dat veel ama's na het verlies van ouders en familieleden hun land zijn ontvlucht. Bovendien zijn de jongeren vaak afkomstig uit landen waar een (burger)oorlog heerst, waardoor er geen sprake meer is van een sociale omgeving. SAMAH vindt dat de staatssecretaris daarmee oneigenlijke argumenten aanvoert om het aantal minderjarige asielzoekers terug te dringen. Hier is eerder sprake van het belang van de overheid dan dat van het kind.

De nota gaat voorbij aan situatie van de 30.000 alleenstaande jonge asielzoekers die al in Nederland wonen, waarover SAMAH evenals andere organisaties in het veld veelvuldig de alarmbel hebben geluid. Het isolement en het gebrek aan zelfredzaamheid van deze jongeren als gevolg van onvoldoende scholing en begeleiding, wordt in de nota niet aan de orde gesteld. De overheid luistert dus niet naar signalen uit het werkveld en komt niet met oplossingen voor de dringende knelpunten. Over de essentiële rol die vrijwilligersorganisaties op dit moment spelen bij de integratie van ama s, wordt met geen woord gesproken. Aangezien de overheid niet in staat blijkt de jongeren die nu al hier zijn een goede opvang te bieden, zullen de 20% van de ama's die volgens het nieuwe beleid mogen blijven met dezelfde problemen geconfronteerd worden.

Justitie wil de jongeren uiterlijk tot hun 18e jaar opvangen in nieuw in te richten centra. De dagelijkse begeleiding en scholing zullen volledig in het teken staan van terugkeer. Al deze veranderingen zullen volgens de nota uiterlijk 2002 zijn ingevoerd. SAMAH is ervan overtuigd dat het werkveld totaal niet is voorbereid op het nieuwe beleid en dat het niet in staat is de veranderingen binnen de gestelde termijn te realiseren. Hierdoor zal de werkdruk stijgen en het aantal jongeren in de knel toenemen. Het aantal illegale jongeren zal drastisch stijgen, omdat velen vlak voor hun 18e verjaardag illegaliteit verkiezen boven terugkeer. De kwaliteit van opvang, begeleiding en onderwijs zal (net als nu) sterk te wensen overlaten. De Vreemdelingenwet zal blijven prevaleren boven de Wet op de Jeugdhulpverlening waardoor de belangen van het kind in het gedrang komen en excessen zullen toenemen omdat jongeren geen oplossing zien in terugkeer.

SAMAH zal als belangenbehartiger van ama's het overheidsbeleid voor de opvang van ama's aandachtig en kritisch blijven volgen. Daarnaast zullen wij de meldingen die wij n.a.v. de nieuwe nota ontvangen, doorspelen aan de overheid die hiervoor tenslotte verantwoordelijk is.