Persbericht
Woerden, 13 juni 2001

NIGZ vraagt minister Borst 10 miljoen extra voor programma's duurzame gezondheidsbevordering

Het NIGZ (Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie) heeft vandaag bij minister Borst van Gezondheidszorg, Welzijn en Sport een verzoek ingediend voor een structurele uitbreiding van de subsidie aan het instituut van 10 miljoen per jaar. Die 10 miljoen extra heeft het NIGZ nodig voor het opzetten van programma's voor duurzame gezondheidsbevordering. Deze programma's stimuleren de optimale gezondheid van doelgroepen als jongeren, ouderen, werkenden, allochtonen, achterstandsgroepen, patiënten en chronisch zieken. Duurzame programma's zijn volgens het NIGZ noodzakelijk om betere en langduriger gezondheidseffecten te bewerkstelligen.

Volgens het NIGZ Niet de wachtrijen vormen het probleem van de gezondheidszorg, maar de vele mensen die onnodig in de wachtrij staan. Zeven van de tien patiënten van gezondheidsinstellingen leiden volgens Amerikaans onderzoek uit 2000 immers aan een ziekte die het gevolg is van ongezond of gezondheidsbedreigend gedrag. Een ongezonde manier van leven, waarbij slechte gewoonten als roken, weinig beweging of sport, overmatig alcoholgebruik of te veel en te vet eten, worden gecombineerd met een ongezonde omgeving, leidt uiteindelijk tot een instroom van grote groepen patiënten die eigenlijk geen patiënt hadden hoeven zijn. Daarvoor zijn drie oorzaken aan te wijzen:

* te weinig kennis of informatie: vaak weten mensen te weinig over gezondheid, en over de gevolgen van bepaalde slechte gewoonten of stoffen op de gezondheid

* weinig alternatieven: mensen moeten in staat zijn te kiezen voor gezonde alternatieven, met name de lagere sociale groepen in de samenleving mankeert het nogal eens aan alternatieven

* slechte begeleiding en opvang van zowel mensen met een ongezonde leefwijze als mensen die daartoe dreigen te vervallen.

* Wanneer op deze punten beter gecoördineerde gezondheidsprogramma's voor doelgroepen worden ontwikkeld, zou dat volgens het NIGZ de druk op de gezondheidszorg vanuit het aanbod verminderen.

*

* Versnippering en achterblijvende investeringen
* Gezondheidsbevorderende instellingen mankeert het op dit moment aan voldoende mogelijkheden om een duurzame programmering te ontwikkelen. De problemen liggen op drie vlakken:

* een te weinig duurzame aanpak van gezondheidsbevordering. Zowel de uitvoering van gezondheidsprojecten als het onderzoek naar de factoren die van invloed zijn op ongezond gedrag zijn versnipperd. Landelijke partners, zoals voorlichtingsinstellingen, koepelorganisaties en overheidsinstellingen zetten doorgaans jaarlijks vele kortlopende voorlichtings- en preventieprojecten en onderzoeksprojecten uit. De effecten daarvan zijn veelal tijdelijk en beklijven meestal niet bij gebrek aan geld voor opvolgactiviteiten. Lokaal leiden die initiatieven tot een versnippering van de aandacht: de consument krijgt talloze gezondheidsboodschappen via televisie, internet en andere voorlichtingsmedia, waartussen de samenhang vaak onduidelijk of helemaal afwezig is.

- het ontbreken van een goed gecoördineerde inhoudelijke en organisatorische ondersteuning van landelijke en regionale professionele gezondheidsbevorderaars en preventiewerkers in Nederland. Nergens in ons land is een voorziening gecreëerd waar zowel gegevens over de doelgroepen worden verzameld en bewaard, en worden gekoppeld aan informatie en kennis over gezondheidsbevorderende projecten en de effecten die die projecten hebben op de doelgroep. Op deze manier kan opgedane kennis nooit worden benut voor andere projecten.
Met name in opleiding en bijscholing van beroepskrachten ziet het NIGZ mogelijkheden om een veel krachtigere ondersteuning neer te zetten.
- het gebrek aan financiering. Landelijke ondersteunende instellingen als het NIGZ krijgen te weinig geld om een goede, duurzame planning op te zetten. Nieuwe media als internet bieden veel nieuwe mogelijkheden, maar het ontbeert de sector op het moment aan geld om te experimenteren op dit vlak. De laatste tien jaar zijn er ook veel meer adverteermogelijkheden bij gekomen in de publieksmedia, terwijl de gezamenlijke gezondheidsvoorlichtende organisaties meestal niet meer budget voor adverteren hebben gekregen. De bestedingen van het bedrijfsleven zijn in de tussenliggende tijd verveelvoudigd. Doordat het aandeel van gezondheidsbevorderende boodschappen in de media de afgelopen jaren in relatieve zin sterk is gedaald, wordt ook hier de boodschap vaak 'gemist'.

Samen met Zorg Onderzoek Nederland ijvert het NIGZ voor integrale, doelgroepgerichte gezondheidsprogramma's. Door samen met landelijke en regionale partners te werken aan een integrale aanpak van gezondheidsbevordering op het niveau van jongeren, ouderen, werkenden en andere grote doelgroepen, kunnen de versnippering en de ondoelmatige manier van werken worden tegengegaan.

Inhalen van de achterstand
Het NIGZ stelt minister Borst voor om de NIGZ-subsidie vanuit het ministerie binnen drie jaar op het niveau van 16,4 miljoen te krijgen, 10 miljoen meer dan het huidige budget. Met dat geld kan het NIGZ in samenwerking met partners in het veld een aantal doelgroepgerichte gezondheidsprogramma's op gaan zetten en in gaan vullen, en tevens een structurele ondersteuningssystematiek realiseren die de doelmatigheid van de professionals kan verbeteren. Daarmee wordt een achterstand ingehaald die de laatste jaren is ontstaan door te weinig politieke aandacht voor kansrijke gezondheidsbevordering.

Meer informatie
Zie voor de letterlijke tekst van de brief aan minister Borst, www.nigz.nl Voor aanvragen voor een gesprek met NIGZ-directeur J.A.J Krosse, bel 0348 - 437601