Persbericht Trimbos-instituut
Praten en doen bevordert herstel psychiatrische patiënt
Utrecht, 13 juni 2001. Het samen met andere cliënten werken in de tuin
of met het vee op een zorgboerderij, of in een houtwerkplaats, in
combinatie met individuele therapieën, stimuleert psychiatrische
patiënten om (weer) nieuwe ervaringen op te doen en nieuwe
verbindingen aan te gaan met de omgeving. Dat blijkt uit onderzoek van
het Trimbos-instituut bij drie therapeutische
(leef)werkgemeenschappen, dat aanstaande vrijdagochtend wordt
gepresenteerd op landgoed de Reehorst in Driebergen.
In therapeutische (leef)werkgemeenschappen worden psychiatrische
patiënten op een wat andere manier behandeld dan in de reguliere
geestelijke gezondheidszorg. Het therapeutische zit in de combinatie
van `praten' en `doen'. Cliënten werken en leven er dagelijks samen
met andere cliënten, en volgen individuele of groepstherapieën. In
Nederland zijn drie van zulke gemeenschappen erkend als
AWBZ-voorziening voor psychiatrische behandeling. Het gaat om twee
boerderijen en één ambachtelijke werkgemeenschap; alledrie werken ze
vanuit een antroposofische inspiratiebron.
Het onderzoek van het Trimbos-instituut, dat is uitgevoerd in
samenwerking met het Louis Bolk Instituut, had als doel om de visie en
werkwijze van de (leef)werkgemeenschappen in kaart te brengen en te
onderzoeken hoe cliënten hun behandeling op een gemeenschap ervaren.
Het onderzoek is gedaan in opdracht van Omslag, stichting ter
bevordering van de ontmoeting tussen de landbouw, ambacht en
gezondheidszorg.
De cliënten van de (leef)werkgemeenschappen hebben meestal eerdere
ervaring met de - alternatieve en reguliere- hulpverlening achter de
rug. Zij kozen voor een behandelplek waar zij wat te doen hebben en
waar niet alleen gepraat wordt. Cliënten zijn positief over de manier
waarop het werken, het groepsgebeuren en de therapieën op elkaar
inspelen en aansluiten. Dat neemt niet weg dat het voor hen soms zwaar
is om én te werken én in de gemeenschap mee te draaien én aan de
therapieën mee te doen. Evenals voor arbeidsrehabilitatieprojecten is
het ook voor de gemeenschappen van belang om een goed evenwicht te
vinden tussen het aanbieden van werkzaamheden en de psychische en
fysieke mogelijkheden van cliënten. De aanpak van de gemeenschappen,
die gebaseerd is op de reguliere opvattingen over
veranderingsprocessen en de antroposofische visie op ziekte en
gezondheid, draagt kenmerken uit de rehabilitatieliteratuur. Met name
de ideeën over een gezonde omgeving als voorwaarde voor een goed
evenwicht tussen ziekte en gezondheid, en het aansluiten bij de
persoonlijke keuzes en het gezonde deel van cliënten, zijn daarbij
leidende principes.
Het onderzoek sluit aan op recente ontwikkelingen op het gebied van
zogeheten zorgboerderijen. De term zorgboerderijen staat voor een
breed scala aan landbouw-zorgcombinaties waar onder andere dagopvang,
behandeling, rehabilitatie en arbeidstraining geboden wordt aan
clienten uit de gezondheidszorg. Dat aanbod staat momenteeel volop in
de belangstelling zowel in het kader van plattelandsvernieuwing als in
het kader van zorgvernieuwing.
Ketelaars, D., E. Baars, H. Kroon. Werkend herstellen. Een onderzoek
naar therapeutische (leef)werkgemeenschappen voor mensen met
psychiatrisch problematiek. Uitgave: Trimbos-instituut. Trimbos-reeks
2001-4, prijs f 35,=.
_____
Voor nadere informatie: Henk Maurits (030 - 297 11 38) of Harald Wychgel (030-2971116), voorlichters Trimbos-instituut.
Bezoekadres: Da Costakade 45, Utrecht.
Postadres: Postbus 725, 3500 AS Utrecht.
Telefoon (030) 297 11 00
Fax: (030) 297 11 11