Vereniging Nederlandse Gemeenten

Persberichten

Nederlandse gemeente in Europa van steeds groter belang

De nationale overheid geeft steeds meer bevoegdheden en verantwoordelijkheden over aan de Europese overheid. De oude overzichtelijke verhoudingen tussen de bestuurslagen zijn doorbroken. De nationale staat kan steeds minder samenhang en eenheid aanbrengen in de maatschappij en is daarmee voor de burger steeds minder herkenbaar als oriëntatiepunt. Europa neemt deze rol nog niet volledig over. De gemeente krijgt weer zijn natuurlijke rol van oudsher: oplossingen zoeken voor vrijwel alle vraagstukken van bestuur en beleid in de realiteit van alledag. Op Europees niveau worden de beleidslijnen uitgezet, maar op lokaal niveau moet de praktijk hanteerbaar en leefbaar worden gehouden. Deze informele taakverdeling stelde drs. W.J. Deetman vandaag vast in zijn jaarrede als voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten tijdens het VNG-congres in Parkstad Limburg.

Als voorbeeld van noodzaak tot een meer genuanceerde benadering op lokaal niveau dan algemeen beleid aangeeft, noemde Deetman de opvang van asielzoekers. Hij doelde met name op de mensen die nog niet de juiste papieren voor terugkeer hebben of die het recht hebben om hier hun tweede asielaanvraag af te wachten. Deetman noemde het een kwestie van beschaving dat gemeenten deze groepen een minimale opvang bieden vanuit hun zorgplicht en verantwoordelijkheid voor de openbare orde. Gemeenten maken hier geen problemen, zij voorkomen ze, aldus Deetman.

De voorzitter van de VNG legde in zijn jaarrede nadruk op de noodzaak tot samenwerking tussen overheden om het geschonden vertrouwen van de burger terug te winnen. Hij maakte bekend dat burgemeester drs. H.G. Ouwerkerk van Almere leiding gaat geven aan de task-force veiligheid, waarin Rijk, provincies en gemeenten een actieprogramma met 92 punten gaan uitvoeren. Extra politiecapaciteit, en extra beleidscapaciteit voor gemeenten is daarbij zeer gewenst. Deetman dringt er bij de politieke partijen op aan daarmee rekening te houden bij het opstellen van hun verkiezingsprogrammas.

Verder deed Deetman een beroep op het kabinet om zo snel mogelijk het voorstel voor wijziging van de Gemeentewet, gericht op vernieuwing van lokaal bestuur, aan het parlement voor te leggen. De VNG deelt het advies van de Raad van State over dit voorstel niet.

De VNG-voorzitter stelde de tendens aan de kaak die bij de rijksoverheid is te bespeuren om haar greep op het handelen van de gemeenten te vergroten. Deetman: als het aan het rijk lag, zou over de inzet van elke gulden in het Gemeentefonds gedetailleerd met het Rijk worden overlegd. Reeds lang besteden gemeenten echter hun inkomsten al aan zaken die nu ook prioriteiten van de rijksoverheid zijn, zoals jeugd, onderwijsgebouwen, handhaving op gebied van ruimtelijke ordening, milieu, brandpreventie. Gemeenten zullen vooral ook hieraan hun extra inkomsten besteden, maar zij bepalen zelf hoeveel en hoe zij hun bestedingen verdelen.

De VNG kijkt gespannen uit naar de mededeling die minister mr. K.G. de Vries van Binnenlandse Zaken voor dit voorjaar heeft aangekondigd over de verbetering van de salarissen van wethouders en raadsleden, zo zei de voorzitter. Hij memoreerde daarbij dat de Tweede Kamer de beoogde verbetering in ruime meerderheid steunt.
Het tweedaagse VNG-congres, waaraan circa 2.300 gemeentebestuurders deelnamen, had als centraal thema: Europa. Voorzitter Deetman, burgemeester van Den Haag, maakte bekend dat volgend jaar het VNG-congres plaastvindt in Rotterdam. Het centrale thema zal dan zijn: water.

13 juni 2001