Rijksuniversiteit Groningen

Promotie

Eerdere diagnose van prostaatkanker is mogelijk

Uroloog drs. Léon Wymenga ontdekte een aantal technieken waarmee de een prostaattumor in een vroeger stadium kan worden ontdekt. "In Nederland wordt jaarlijks bij 6400 patiënten prostaatkanker vastgesteld", zegt Wymenga. "Wanneer de tumor in een vroeg stadium wordt ontdekt en nog niet is uitgezaaid, is genezing nog zeer goed mogelijk. Maar niet alle prostaattumoren zorgen voor waarneembare symptomen of voor lichamelijke klachten. Een vroege diagnose is daarom uiterst belangrijk." Momenteel wordt het bloed onderzocht op Prostaat Specifiek Antigeen (PSA) wanneer het vermoeden van een tumor bestaat, of om na een behandeling te zien of de kanker is verdwenen. "PSA is nagenoeg een ideale tumormerkstof voor prostaatkanker", aldus Wymenga, "Hiermee kan de diagnose worden gesteld en duidelijkheid gegeven worden over eventuele uitzaaiingen. Hoewel PSA ook van nut is bij het vaststellen van de prognose, blijkt dat we met het doen van een weefselbiopsie aanvullende prognostische informatie kunnen verkrijgen. Onder meer over de kans op progressie van de tumor." In een klinische studie laat Wymenga zien dat het bepalen van de PSA-waarde niet altijd voldoende is: "Bij een aantal jonge mannen was de PSA-waarde nauwelijks verhoogd, maar zij bleken wel een uiterst agressieve en uitgezaaide prostaattumor te hebben." Met een gericht biopt van de zaadblaasjes ter hoogte van de inmonding van deze zaadblaasjes in de prostaat, kan bepaald worden welke patiënten de meeste kans op genezing hebben. Van het uitgenomen tumorweefsel wist de promovendus de 'activiteit' te meten. Met deze techniek zou een onderscheid gemaakt kunnen worden tussen agressieve en niet-agressieve vormen. Een prostaattumor kan uitzaaien naar de botten. Om te weten of dit bij een patiënt het geval is, blijkt met name de hoeveelheid alkalische phosphatase in de urine een goede aanwijzing, zo stelde Wymenga vast. /ImK

Léon Wymenga (Bedum, 1956) studeerde geneeskunde aan de RUG. Hij werkt als uroloog in het Martiniziekenhuis Groningen en verrichtte zijn promotieonderzoek bij patiënten uit eigen praktijk, afkomstig van verschillende ziekenhuizen.

Datum en tijd

woensdag 27 juni 2001, 14.15 uur

Promovendus

L.F.A. Wymenga, tel. (050)524 69 21, fax (050)524 69 25 (werk)

Proefschrift

Diagnostic advances in prostate cancer. A clinical study

Promotor

prof.dr. H.J.A. Mensink

Faculteit

medische wetenschappen

Plaats

Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen