Ministerie van Financiën
http://www.minfin.nl
MINFIN: Antwoorden op kamervragen over het IMF
PERSBERICHTNR. 01/207 Den Haag 9 juli 2001
ANTWOORDEN OP KAMERVRAGEN OVER HET IMF EN INDONESIE, TURKIJE EN
ARGENTINIE
VRAGEN
1
Hoe beoordeelt u de uitlating van de Azië-Directeur van het Instituut
voor Internationale Financiën dat het IMF zal falen in Indonesië als
gevolg van de eis om de complete hervormingen simultaan uit te voeren?
Bij welke hervormingen legt het IMF de hervormingen simultaan uit te
voeren? Bij welke hervormingen legt het IMF de prioriteit en welke
positie neemt de Nederlandse regering hierbij in? Hoe verhoudt zich
tot het feit dat Indonesië een grote hoeveelheid buitenlandse reserves
heeft en het IMF zich wil toespitsen op vermindering van het beleid
van conditionaliteit?
2
Op welke wijze is de conditionaliteit ten aanzien van Turkeije
gelieerd aan het verminderen van subsidies voor boeren en
privatisering en waarom is er geen opmerking gemaakt over het budget
voor defensie-uitgaven?
3
Wat is de relatie tussen het focaliseren van conditionaliteitsbeleid
en de druk op Argentinië om gezondheids- en pensioensystemen voor
buitenlanders te openen? Wat vindt de Nederlandse regering van het
door Minister Cavallo ingezette beleid van exportsubsidies?
4
Hoe beoordeelt u de relatie tussen belastingontduikingen en
geldwitwassen in het kader van discussie daarover in OECD, het
G7-forum terzake (FATF) en het IMF? Welke positie neemt u daarbij in
ten aanzien van de nieuwe VS-Administratie ten aanzien van off-shore
belastingparadijzen en op welke wijze heeft u uw ongenoegen terzake
overgebracht?
1.
Antwoord:
Bij de behandeling van een IMF-programma wordt de
implementatiecapaciteit van een land expliciet in aanmerking genomen.
Een programma waarin alle hervormingen simultaan doorgevoerd moeten
worden, zal niet uitvoerbaar zijn. Dit is de reden dat ieder
IMF-programma standaard verdeeld is in een aantal reviews die
afgesloten worden zodra aan een volgende serie maatregelen is voldaan,
waarna een land recht heeft op een nieuwe uitkering van Fondskrediet.
Dit zal ook in Indonesië het geval zijn.
Het IMF heeft drie voorwaarden gesteld aan Indonesië voordat het af
zou reizen om programma-onderhandelingen te starten. Aan twee
voorwaarden (het definitief afzien van de uitgifte van
een gesecuritiseerde obligatie en de goedkeuring van een herziene
begroting) is voldaan en ten aanzien van de derde voorwaarde
(aanpassing van de centrale-bankwet) is tussen het IMF en Indonesië
overeengekomen dat dit vooralsnog uitgesteld wordt. Het eventuele
uiteindelijke programma zal zich richten op macro-economische
stabilisatie; op herstructurering in de financiële sector en op
voortgang van de herstructurering van de bedrijvensector. Naar de
mening van Nederland zijn deze terreinen in het geval van Indonesië
ook cruciaal en macro-relevant voor het slagen van een IMF-programma,
waardoor deze in de conditionaliteit kunnen worden meegenomen.
Indonesië bevindt zich momenteel in een moeilijke economische situatie. Sinds begin dit jaar is de roepia sterk gedevalueerd en deze bevindt zich nu op het laagste niveau sinds de Azië-crisis. De economische groei daalt als gevolg van teruglopende investeringen en de inflatie neemt sterk toe (in juni 12% op jaarbasis). Ongeacht de omvang van de internationale reserves, die relatief gunstig is als gevolg van de olie-inkomsten, dienen deze problemen aangepakt te worden. De grote omvang van de internationale reserves vergemakkelijkt wel de mogelijkheden om de financiering rond te krijgen.
2
Antwoord:
Het IMF-programma van Turkije bevat naar onze mening terecht
conditionaliteit op het gebied van verminderen van subsidies aan
boeren en privatisering, omdat deze terreinen van groot
macro-economisch belang zijn voor Turkije.
De Turkse overheid speelt momenteel een grote rol in de agrarische
sector. De productie van de boeren wordt opgekocht door
staatsmonopolies. Dit leidt ertoe dat er grote overschotten ontstaan,
die de Turkse overheid veel geld kosten. Dit geldt met name voor de
tabaksector. Er zijn omvangrijke financiële middelen van de Turkse
overheid gemoeid met de subsidies aan de boeren. De verwachte
netto-besparingen van de maatregelen worden door de Wereldbank geschat
op 3 miljard dollar per jaar voor de periode tot en met 2004. Op basis
hiervan kan gesteld worden dat de subsidies macro-relevant zijn, omdat
ze een belangrijk element vormen voor de noodzakelijke budgettaire
consolidatie. Het is daarom gerechtvaardigd om conditionaliteit op dit
terrein op te stellen. Zo is in het programma een conditie opgenomen
om de tabaksector te liberaliseren. Dit houdt in dat boeren die
overgaan tot het verbouwen van nieuwe gewassen, gecompenseerd zullen
worden in de kosten die ze maken bij de overgang naar het nieuwe
gewas. Het uiteindelijke doel is om de staatsmonopolie in de
tabaksector (Tekel) te privatiseren en de overschotten niet meer op te
kopen.
Het programma van Turkije is getiteld 'Turkey's Program for Transition
to a Strong Economy'. Een centraal element in dit programma is dat de
Turkse autoriteiten de macro-economische stabiliteit willen bevorderen
door de economie meer marktgeoriënteerd te maken via stimulering van
de particuliere sector. Dit is de reden dat privatisering is opgenomen
in de conditionaliteit van het IMF. De belangrijkste
privatiseringsoperatie van Turkije is de privatisering van Turk
Telekom. De Turkse autoriteiten hebben besloten om wetgeving te
ontwerpen die de privatisering van Turk Telekom zal vergemakkelijken.
Zo is de vorming van een nieuw en onafhankelijk managementteam voor
Turk Telekom als conditie in het programma opgenomen.
Het budget voor defensie-uitgaven is ondergebracht onder de post 'other current expenditure'. Deze uitgavenpost is onder het IMF-programma als percentage van het BNP verlaagd van 2,8% naar 2,6%. In het kader van de stroomlijning van de conditionaliteit is binnen de begrotingspost 'other current expenditure' geen conditionaliteit verbonden aan de nadere uitsplitsing van deze begrotingspost.
3
Antwoord:
Het openstellen van de gezondheids- en pensioensystemen voor
buitenlanders is niet macro-relevant en niet cruciaal voor het
herstellen van economische stabiliteit. Deze maatregelen zijn daarom
geen onderdeel van de conditionaliteit van het IMF en derhalve niet
bepalend voor het beschikbaar stellen van verdere financiering. Indien
het gevolgen heeft voor de begroting zal het overigens wel via dit
kanaal in aanmerking worden genomen. Daarbovenop neemt het niet weg
dat het IMF de mogelijkheid moet behouden om te adviseren over
bepaalde maatregelen, wanneer het van mening is dat er een positief
economisch effect van uit zou gaan. Het blijft vervolgens echter de
bevoegdheid van de betreffende autoriteiten om dit advies wel of niet
op te volgen, zonder dat dit gevolgen heeft voor het IMF-programma.
Met het recent ingevoerde beleid van exportsubsidies en importtarieven
verkent minister Cavallo de grenzen van een currency board systeem om
de concurrentiepositie te versterken. Het IMF heeft verklaard dat dit
systeem juridisch gezien geen duaal wisselkoerssysteem is, maar heeft
er wel voor gewaarschuwd dat dit beleid in de richting van
interventionistische maatregelen gaat. Ook Nederland plaatst
kanttekeningen bij dit beleid. Ten eerste is het riskant, omdat de
genomen maatregelen niet bijdragen aan een daling van de
risico-inschatting van de financiële markten. Het wordt door de
financiële markten juist geïnterpreteerd als een mogelijke eerste stap
richting het loslaten van de wisselkoerskoppeling. Daarnaast betekent
het beleid een ongewenste intensivering van handelsrestricties. Tot
slot is het systeem fraudegevoelig.
Positief, maar ondergeschikt effect van de maatregelen is dat de
budgettaire gevolgen positief zijn. De tarieven worden geheven over
alle importprodukten, terwijl bij de subsidies aan de export de
energiesector wordt uitgesloten, omdat deze sector al profiteert van
de hoge wereldmarktprijzen. Het systeem van exportsubsidies en
importtarieven zal overigens verdwijnen zodra de dollar en de euro
pariteit hebben bereikt.
4
Antwoord:
Het met behulp van criminele activiteiten verkregen vermogen zal
doorgaans ook aan het oog van de fiscus worden onttrokken om de kans
op ontdekking zo klein mogelijk te houden. In zoverre bestaat er een
nauwe relatie tussen het witwassen van gelden en het vervolgens
wederrechtelijk verborgen houden van deze gelden voor de fiscus.
Hierbij wordt aangetekend dat het witwassen van uit misdrijf verkregen
gelden zowel betrekking kan hebben op fiscale als niet fiscale
misdrijven. Daarom is het in de praktijk vaak dezelfde categorie
landen waar de problematiek aan de orde is, maar zijn
belastingontduiking en geldwitwassen verschillende aandachtsgebieden
die in verschillende fora spelen. Het IMF heeft een rol in dit proces
wanneer de macro-economische en financiële stabiliteit van een
lidstaat of die van het internationaal financieel systeem als geheel
in het geding is.
Wat betreft de aanpak van tax havens heeft de nieuwe VS-administratie
in de afgelopen weken een heroriëntatie van het OESO-proces over
schadelijke belastingconcurrentie nagestreefd. De VS is namelijk van
mening dat voortzetting van de ingezette lijn ten aanzien van tax
havens te veel ingrijpt in de soevereiniteit van deze landen. De
nieuwe inzet van de VS is intensief onderwerp van discussie geweest in
OESO-verband. Duidelijk was dat voortzetting van het OESO-proces
zonder de VS weinig toegevoegde waarde zal hebben. Op dit moment lijkt
een compromis mogelijk waarbij een tax haven als coöperatief zal
worden aangemerkt als zij bereid is effectieve informatie-uitwisseling
en een transparante regelgeving en uitvoeringspraktijk tot stand te
brengen. Nederland vond een heroriëntatie van de aanpak van tax havens
niet nodig. Vanwege het belang om de steun van de VS aan het proces te
behouden en het feit dat de overgebleven onderdelen van het proces nog
steeds voor een zeer belangrijke stap voorwaarts zorgen in de strijd
tegen schadelijke belastingconcurrentie, is een beperkte aanpassing
van het proces volgens de lijnen van het te verwachten compromis toch
te accepteren.
Woordvoerder: F.F.M. Kemperman
Telefoonnummer 070 - 342.8236
09 jul 01 16:08