Iepziekte slaat hard toe in Zaanstad
donderdag 9 augustus 2001
De gevreesde iepziekte slaat momenteel hard toe in de gemeente
Zaanstad. De eerste melding van een zieke iep kwam op 30 mei binnen
bij de Dienst Stadsuitvoering (DSU). Sindsdien is het aantal gemelde
zieke bomen opgelopen tot 190 Daarvan zijn er inmiddels al zon 130
opgeruimd. De overigen hebben een lagere prioriteit en zullen ook
binnenkort geveld worden. De DSU tracht een zieke iep binnen veertien
dagen na melding op te ruimen.
De ziekte komt in de hele gemeente voor en is zeer besmettelijk te
noemen. Dat is voor Zaanstad met een iepenbestand van ongeveer 5000
stuks een bedreiging te noemen van het bomenbestand. (Het totale
bomenbestand van Zaanstad is ongeveer 50.000) Met name de oudere
iepensoorten kunnen getroffen worden door de iepziekte. In de
afgelopen jaren is het kwekers gelukt om min of meer resistente
iepsoorten te kweken.
Vorig jaar heeft de bestrijding van de iepziekte plm. 150.000 gulden
gekost. Gevreesd wordt dat er dit jaar meer uitgegeven zal moeten
worden voor de bestrijding van de ziekte.
De iepziekte wordt veroorzaakt door de schimmel Ohpostoma ulmi. Deze
schimmel groeit aanvankelijk in de houtvaten van de bomen. Via de
sapstroom verspreidt de schimmel zich steeds verder in de boom. De iep
tracht de schimmel tegen te houden door zijn watertranssportsysteem af
te sluiten. Hiermee richt de boom zichzelf ten gronde: bladeren en
takken verwelken en tenslotte sterft de hele kroon af. De schimmel
wordt bovengronds verspreid door iepespintkevers. Deze zijn 3 tot 5
millimeter groot en leggen hun eieren bij voorkeur in zwakke (zieke)
iepen De jonge kevers vliegen s zomers uit de zieke iepen naar gezonde
bomen. Als de kevers schimmelsporen bij zich dragen komen deze via een
aangevreten houtvat de boom binnen. Een andere wijze van verspreiding
is ondergronds, via wortels van naburige iepen. Door de groei raken de
wortels van verschillende bomen in de loop der jaren met elkaar
verstrikt. Een zieke boom kan op deze manier op eenvoudige wijze zo
zijn gezonde buurman besmetten. Deze voor van verspreiding komt heel
veel voor bij straatbeplantingen.
Hoe herkent u een zieke iep?
Midden in de zomer is het blad van elke boom fris en groen. Een zieke
iep vertoont te vroeg herfstkleuren. Het blad verkleurt van geel tot
bruin en valt af. Dit begint met een tak en kan zich in enkele weken
tijd verspreiden over de hele kroon. Met een scherp mes kunt u een
deel van een aangetaste tak afsnijden Als de boom iepziekte heeft dan
treft u op het snijvlak donkerbruine tot zwarte stippen aan in de
buitenste jaarringen.
Mocht u een zieke iep ontdekken schroom dan niet om de Dienst
Stadsuitvoering van de gemeente Zaanstad te bellen, tel. (075) 681 62
22.
Gemeente Zaanstad